Friday, December 15, 2023

Happy Birthday my dear Bhuvan 💙💙

A very Happy Birthday Dear Bhuvan babu! 💐 🎉

Twenty one years ago, today, you gave your first smile followed by many smiles every single time I touched you and had an eye contact. That has been a miracle to me every time I recollect. That day, I believed my Dad was back in my life as you.

I wish you many many happy returns of today. Have a wonderful day bangaru babu!

With lots and lots of Love 💙💙
Dad

Tuesday, December 5, 2023

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 15 ...

"ప్రియబాంధవి"
Camel Poster Colors on Ivory Board, 8" x 10"

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 14                                                         నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 16 -->
నిషి పుట్టుకతోనే చుట్టూ ఉన్న పరిసరాల్నీ, మనుషుల్నీ, జీవుల్నీ చూసి అర్ధం చేసుకోవటం, చదవటం, నేర్చుకోవటం మొదలవుతుంది. మాటా, నడవడికా, ఆచరణా ఇవన్నీ పరిసర ప్రభావాలతోనే మొదలయ్యి నిత్యం ప్రభావితమవుతూ కొంచెం కొంచెం నేర్చుకుంటూ మెరుగులు దిద్దుకుంటూనే ముందుకి సాగి పోతూ ఉంటాయి. ఎంత నేర్చుకున్నా, ప్రతిరోజూ ఏదో ఒకటి, ఎంతో కొంత, కొత్తదనం ఎదురు కాకుండా ఉండదు. రోజూ ఉదయించే సూర్యుడూ ఆకాశంలో ప్రతి దినం ఒకేలా కనపడడు. చుట్టూ ఉన్న ప్రకృతి అయినా అంతే. దిన దిన ప్రవర్ధమానమే ప్రకృతి జీవం లోని పరమార్ధం.

విద్యని బోధించే సరైన గురువుండి అభ్యసించాలన్న అభిలాష ఉంటే ఆ విద్యాభ్యాసం "నల్లేరుపై బండి నడక" లా సులభసాధ్యం కాక తప్పదు. కానీ ఒక్కొకప్పుడు నేర్చుకొవాలన్న ఆసక్తి ఉన్నా కొన్ని విషయాల్లో బోధించే గురువులు అందరికీ దొరకరు. అలాంటి స్థితిలో నేర్చుకోవాలంటే శోధించాలి. ఆ విషయ శోధన ప్రక్రియలో కొందరు నిష్ణాతులు చేసిన పనులు, ఆ పనుల్లోని నైపుణ్యం పరిశీలించి అధ్యనం చేసి నేర్చుకోవలసి వస్తుంది. అదే పరిశోధన, nothing but research.

పెయింటింగ్ లో నా అభ్యాసం సరిగ్గా ఇలానే ఒక రీసెర్చ్ లా మొదలయ్యింది. పెన్సిల్, బాల్ పాయింట్ పెన్, ఇంక్ పెన్, ఇంక్ బ్రష్ ల బొమ్మలు దాటి పెయింటింగ్స్ వెయ్యాలన్న తపన "విజయవాడ సిద్ధార్ధ ఇంజనీరింగ్ కాలేజి" లో ఇంజనీరింగ్ చేస్తున్న రోజుల్లో మొదలయ్యింది. పెయింటింగ్ మెటీరియల్ కోసం అక్కడ తిరగని స్థలం లేదు, వెదకని షాపుల్లేవు. నేర్పించే గురువులు దొరికే ఛాన్స్ అయితే అస్సలు లేదు. కానీ ఎలాగైనా నేర్చుకోవాలన్న తపనొక్కటే ఉండేది. అదే నా శోధనకి పునాది అయ్యి నన్ను ముందుకి నడిపించింది. ఎలాగోలా కష్టపడి కావలసిన మెటీరియల్ కనుక్కుని కొనుక్కోగలిగాను. ఒక ఐదారు క్యామెల్ పోస్టర్ కలర్స్, రెండు మూడు బ్రష్ లు, అసలు వాటర్ కలర్స్ వెయ్యటానికి అదో కాదో కూడా తెలియని నాణ్యమైనదే అనిపించిన Ivory Board అని బుక్ షాప్స్, ప్రింటింగ్ ప్రెస్ వాళ్ళు పిలిచే ఒక రకం పేపర్. ఇవే నాకున్న పెయింటింగ్ మెటీరీయల్.

అప్పట్లో "ఆంధ్రభూమి" వారపత్రికలో విశేషాదరణ పొందుతున్న ప్రముఖ రచయిత్రుల సీరియల్స్ కి, ఉత్తమ్ కుమార్ గారు వెస్తున్న ఇలస్ట్రేషన్స్, కళా భాస్కర్ గారి "ఎంకి బొమ్మలు" ఆ పత్రికకే ఆకర్షణగా, ప్రత్యేకంగా ఉండేవి, కారణం అవి పూర్తి స్థాయి వాటర్/పోస్టర్ కలర్స్ తో వేసిన పెయింటింగ్స్ కావటం. అలా పెయింటింగ్స్ వెయ్యాలన్న తపనా, ప్రయత్నంలో నేనూ ఉండడంతో నా రీసెర్చ్ కి సరిగ్గా సరిపడ గురువు "ఉత్తమ్ కుమార్" గారి బొమ్మల రూపంలో దొరికాడు. వారం వారం క్రమం తప్పక ఒక్కడినే హాస్టల్ నుంచి బస్ లో "పటమట" కి కేవలం ఆంధ్రభూమి కోసమే వెళ్ళి, కొని తెచ్చుకున్న వారాలెన్నో ఉన్నాయి. అలా ఆ బొమ్మలు ఆధారంగా అచ్చం అలానే వేస్తూ రంగుల కలయికా, బ్రష్ వర్క్స్ ఇవన్నీ ఆ ప్రింటెడ్ బొమ్మల్లో శోధిస్తూ సాధన మొదలుపెట్టాను. శనివారం ఒక పూట కాలేజ్, ఆదివారం హాలిడే. సెకండ్ యియర్ లో సీరియస్ గా ప్రతి శని, ఆదివారాలూ పెయింటింగ్స్ వేసే ప్రక్రియ క్రమం మొదలయ్యింది. సాధారణంగా ఇంజనీరింగ్ కాలేజీల్లో చదువూ, సినిమాలూ, షికార్లూ తప్ప ఆటలకీ, ఇతర హాబీలకీ పెద్దగా ఎవరూ ఆసక్తి చూపించేవాళ్ళు కాదు. ప్రొఫెషనల్ కోర్స్ చేస్తున్నాం, చదువయ్యాక ఇంజనీర్స్ అన్న మైండ్ సెట్ తో ఎక్కువ వీకెండ్స్ చదువుల్లోనో, లేదా ఫ్రెండ్స్ తో సినిమాలకి, షికార్లకి, లేదంటే రీక్రియేషన్ రూమ్ లో టీవీ చూట్టం, క్యారమ్ బోర్డ్, టేబుల్ టెన్నిస్ ఆట్టమో...ఇలానే ఎక్కువగా గడిచిపోయేవి.

నా పెయింటింగ్స్ సాధన ప్రక్రియలో మొట్టమొదటి రంగుల పెయింటింగ్స్ కొంచెం సులభం అనిపించిన వాటితోనే మొదలుపెట్టాను. ఇంకా గుర్తుంది, మొట్టమొదటిది టేకాఫ్ అవుతున్న ఒక Boeing 747 Airplain. దానికి "Fly High. Your aim the sky, your goal the star." అని క్యాప్షన్ కూడా రాశాను. అలా మెల్లిగా పెయింటింగ్స్ లోకి ప్రవేశించి ఒక రెండుమూడు పెయింటింగ్స్ వేశాక "ఉత్తమ్" గారి బొమ్మలు చూసి అచ్చం అలానే పొల్లుపోకుండా వేసే ప్రయత్నం కొంతకాలం చేశాను. అలా వేసిన కొన్ని పెయింటింగ్స్ లో ఇది ఒకటి. అయితే అప్పటిదాకా, ఆ తరువాతా వేసిన అన్నిటి కన్నా ఇది మాత్రం నాకెంతో ప్రత్యేకంగా ఉండేది. "ఉత్తమ నాయికలు" అన్న శీర్షికన "ఉత్తమ్" గారు వేయటం మొదలుపెట్టిన సిరీస్ లో బహుశా మొదటి పెయింటింగ్ ఇదే అనుకుంటా. దీని తరువాత ఆ సిరీస్ అలా కొనసాగించారన్న గుర్తు లేదు కానీ, ఆగింది అని మాత్రం గుర్తుంది.

"ఉత్తమ్" గారు వేసిన అన్ని బొమ్మల్లో ఈ బొమ్మ నాకెంతో ఇష్టం. ఇంజనీరింగ్ ఫైనల్ యియర్ లో ఉన్నపుడు శని, ఆది వారాలు ఏకబిగిన కూర్చుని పూర్తిచేసిన పెయింటింగ్ ఇది. అయితే అప్పటికి నేను చేసిన అతికొద్ది పెయింటింగ్స్ సాధనతో ఈ పెయింటింగ్ వెయ్యాలని మొదలు పెట్టటం నాకప్పుడు "కత్తి మీద సాము" లాంటిదే. ఉన్న ఐదారు రంగుల కలయికలతో కావలసి రంగుల్ని తీసుకు రావటం, పెయింటింగ్ లో ఉండవలసిన షేడ్స్, మెళకువలూ ఇవేవీ సరిగా తెలియకపోవడం, అయినా కింద మీదా పడి కసరత్తులు చేస్తూ వెయ్యటం అంటే ఒక రంకంగా నడవడం పూర్తిగా రాకుండానే పరిగెత్తడం లాంటిది. ఇంకా గుర్తుంది, సగం పూర్తయిన పెయింటింగ్ బాగా వస్తుందన్న సంతోషంలో ఒక చిన్న నలుపు రంగు చుక్క పొరబాటున ముఖం మీద చిందటం. అసలే ది వాటర్ కలర్స్ కోసం వాడే పేపర్ కాకపోవటం, రంగులు కూడా పోస్టర్ కలర్స్ అవటం తో, అది చెరపటం సాధ్యం కాని పని. ఆ చుక్కని కవర్ చేస్తూ వైట్ రంగుని అద్దీ అద్దీ మళ్ళీ దానిపైన రంగుల షేడ్స్ అద్ది ఇలా ఎన్నెన్నో ప్రయాసలతో పూర్తి చేశా. అన్ని ప్రయాసల్లోనూ తగ్గక వెయటం వల్లేమో ఇప్పటికీ చూసిన ప్రతి సారీ సంతృప్తిని ఇచ్చే పెయింటింగ్ అవటంతో మరింత అభిమానం అన్నిటికన్నా మిన్నగా.

పూర్తిచేశాక ఆదివారం "విజయవాడ పటమట" వెళ్ళి కొన్ని జిరాక్స్ కాపీలు తీయించాను, బ్లూ, బ్రౌన్, గ్రీన్ రంగుల్లో. తర్వాత నాతో శలవులకి మా ఊరు  "కావలి" కి తీసుకెళ్ళి అన్నతో కలిసి కావలి ట్రంక్ రోడ్డు పక్కన, ఒంగోలు బస్టాండుకి దగ్గరలో ఉన్న ఒక ఫ్రేములు చేసే షాపు ఆయన దగ్గరికెళ్ళి చుట్టూ నల్లని బార్డర్ తో ఫ్రేము చెయ్యమని చెప్పాను. అలాగే చేసిస్తా అని తీసుకున్నాడు. కానీ ఇంటికొచ్చాక మనసు మాత్రం బిక్కు బిక్కు మంటూనే ఉండేది. ఎలా చేస్తాడో ఏమో, ఒకవేళ ఏమన్నా మరకలు అయితేనో, లేదా అసలు పోగొట్టేస్తేనో ఇలా రకరకాలుగా ఆలోచనలు మెదిలేవి. మధ్యలో ఒకసారి వెళ్ళి మొదలుపెట్టారా, పెట్టుంటే ఎలా వస్తుందో చూస్తాను అన్నాను, ఇంకా లేదని చెప్తూ, ఏం ఫరవాలేదు ఎలాకావాలని చెప్పావో గుర్తుంది, బాగా చేసిస్తాను అని చెప్పాడు. నాలుగైదు రోజుల తర్వాత అయ్యాక వెళ్ళి తీసుకుని చూసినప్పుడు చాలా సంతోషం వేసింది. చాలా బాగా చేసిచ్చాడు. వెనక నల్లని వెల్వెట్ లాంటి క్లాత్, ఒక ఇంచ్ బోర్డర్ కనపడేలా, కార్నర్స్ షార్ప్ కాకుండా ఒక ఇంచ్ ట్రయాంగిల్ కట్ అవుతూ, టేబిల్ మీద పెట్టుకోటానికీ, గోడకి తగిలించటానికీ రెంటికీ అనువుగా ఎంతో బాగా చేశాడు. ఇప్పటికీ అదే ఫ్రేమ్ లో నా వద్దే అలాగే భద్రంగా ఉంది.

ఇదే బొమ్మని ఈ పెయింటింగ్ కన్నా ముందు బ్లాక్ ఇంక్ పెన్ తో మా కాలేజి యాన్యువల్ మ్యాగజైన్ కి వేశాను. మ్యాగజైన్ లో ప్రింట్ కూడా అయ్యింది. అప్పుడు కొన్న మ్యాగజైన్స్ ఇప్పుడు నాతో లేకున్నా వాటిల్లో ఉత్తమ్ గారి బొమ్మలూ, ఆయనే రాసి బొమ్మ కూడా వేసిన ఒక కవితా, కొన్ని కార్టూన్లూ, కొన్ని పంచతంత్రం బొమ్మల కతలూ, మైటీ హనుమాన్ అని మొదలుపెట్టి రెలీజ్ చేసిన మొదటి అండ్ ఒకేఒక్క అద్భుతమైన పెయింటింగ్స్ ఇంగ్లీష్ కామిక్ బుక్, ఒకటి రెండు "కళా భాస్కర్" గారి "ఎంకి" బొమ్మల పేపర్ కటింగ్స్ ఇప్పటికీ నా దగ్గరున్నాయి. ఇదివరకు నా బొమ్మల మాటల్లో హైదరాబాద్ లో ఉత్తమ్ గారిని కలవాలని చేసిన ప్రయత్నం, కలిసిన కళా భాస్కర్ గారి జ్ఞాపకం పంచుకున్నాను. "కళా భాస్కర్" గారు ఇపుడు లేరనీ, స్వర్గస్తులయ్యారనీ తెలిసి బాధ పడ్డాను. ఉత్తమ్ గారితో మాత్రం ఒక పదేళ్ళ క్రితం ఫోన్ లో ఇండియా వెళ్ళినపుడు రెండు సార్లు మాట్లాడగలిగాను.

"ఉత్తమ నాయికలు" అన్న శీర్షికన "ఉత్తమ్" గారి బొమ్మ చూసి వేసిన ఈ బొమ్మకి నేనిచ్చుకున్న టైటిల్ "ప్రియబాంధవి". అప్పటి నవలా రచయిత్రి "శ్రీమతి బొమ్మదేవర నాగ కుమారి" గారు రాసిన "పయనమయే ప్రియతమా" అన్న నవలలో చదివిన, అందులో ఆమె వాడిన ఒక తియ్యని తెలుగు పదం ఇది. ఈ పదం అంత వరకూ తెలీదు, ఎప్పుడన్నా మదిలో మెదిలితే గుర్తుకొచ్చేది మాత్రం ఇదే పెయింటింగ్, వెన్నంటే ఆనాటి జ్ఞాపకాలూ.

ఈ పెయింటింగ్ లో వేసిన తేదీ చూస్తే ఈ మాట్లాడే రంగుల గుర్తులన్నీ ముప్పైఐదేళ్ళ నాటి చెదరని జ్ఞాపకాలు. కాలం గిర్రున తిరిగిందో, లేదా కాలంకన్నా జీవితమే ఇంకా వేగంగా తిరిగిపోయిందో తెలీదు కానీ, జ్ఞాపకాలు మాత్రం ఇంకా నిన్నటివే అన్నట్టు ఇందులో పదిలంగా దాగి ఉన్నాయి. అప్పుడప్పుడూ ఇలా బయటికి తొంగి చూస్తూనే ఉంటాయి...

"దిన దిన ప్రవర్ధమానమే జీవిత పరమార్ధం!"
~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

~~ ** ~~ ** ~~

("నెచ్చెలి" పత్రిక కోసం ప్రత్యేకంగా "బొమ్మల్కతలు" శీర్షికన నెల నెలా మాట్లాడుతున్న నా బొమ్మలు)

నా తొలినాళ్ళ బొమ్మల ప్రపంచంలో జీవం పోసుకుని వెలుగు చూడని నా బొమ్మలకి వెలుగు చూపే ప్రయత్నంలో మాట్లాడి ఆగిన నా కొన్ని "బొమ్మల జీవిత కథలు" నచ్చి, ఆపకుండా ఇదెందుకు కొనసాగించకూడదు అంటూ నన్నడిగి ప్రోత్సహించిన "నెచ్చెలి" పత్రికా సంపాదకులు "శ్రీమతి గీత" గారికి ధన్యవాదాలతో 🙏 ...

Sunday, November 5, 2023

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 14 ...

Based on Artist Sankar's illustration published in
"చందమామ" 1978 - తెలుగు పిల్లల మాస పత్రిక
Ink and ballpoint pen on paper

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 13                                                         నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 15 -->

మొట్ట మొదటి అనుభూతి, తీపైనా, చేదైనా, ఏదైనా జీవితంలో ఎన్నటికీ మరచిపోలేము, ఎప్పటికీ మదిలో పదిలంగా ఉండిపోతుంది. చిన్నప్పడు తిరిగిన పరిసరాలు, మసలిన మనుషులు అయితే మరింత బలంగా మదిలో ముద్ర పడిపోతాయి. నేను పుట్టిన ఊరు "కావలి", నెల్లూరు జిల్లా, చిన్న పట్టణం. అమ్మమ్మ వాళ్ళ ఊరు, అమ్మ కూడా అక్కడే పుట్టింది. కానీ నా ఊహ తెలిసే నాటికి నాన్న "బుచ్చి రెడ్డిపాళెం" హైస్కూలు లో టీచర్, అక్కడే ఉండేవాళ్ళం. ఒకటవ తరగతి అక్కడే కోనేరు బళ్ళో చదివాను, ఒక రెండేళ్ళున్నామేమో అక్కడ. మరో మూడేళ్ళు పక్కనే నాన్న పుట్టి పెరిగిన పల్లెటూరు "దామరమడుగు" లో ఉన్నాం. నాలుగవ తరగతి వరకూ అక్కడే ఆహ్లాదకరమైన పల్లెటూరి వాతావరణంలో ఆడుతూ పాడుతూ పెరిగాను. తరువాత నాన్న కి ట్రాన్స్ఫర్ కావటంతో "కావలి" కి వచ్చేశాం.

"కావలి" నెల్లూరు జిల్లాలో, నెల్లూరు తరువాత పెద్ద పట్టణం. రెండుగా విభజిస్తూ, సరళరేఖ గీసినట్టు ఊరి మధ్యలో వెళ్ళే నేషనల్ హైవే రోడ్దు. "ట్రంకు రోడ్డు" అని పిలిచేవారు. రోడ్డుకిరువైపులా ఆ చివరి నుండి ఈ చివరి వరకూ రద్దీ షాపులు, పోలీస్ స్టేషన్, కూరగాయల మార్కెట్, కోర్టు, తాలూకా ఆఫీస్, జె.బి.యం.కాలేజి, ఆర్.టి.సి బస్ స్టేషన్, హోల్ సేల్ క్లాత్ షాపులు, వచ్చే పోయే వాహనాల్తో, మనుషుల్తో ఎప్పుడూ రద్దీగానే ఉండేది. అప్పటిదాకా చిన్నపాటి వీధుల్లో తిరుగాడిన అనుభవమే. కావలి లోనే పెద్ద రోడ్లు, ట్రాఫిక్, షాపులూ, సినిమాహాళ్ళు...ఇలా పెరుగుతున్న వయసుతోబాటు మొదటిసారిగా తిరిగిన పెద్ద ప్రదేశాల గురుతులు అక్కడ్నే. 

అప్పటిదాకా బొమ్మలు చాక్ పీస్ తో నేలపైనో, బలపం తో పలకపైనో, బొగ్గుతో గోడపైనో వేసిన గుర్తులే తప్ప కుదురుగ్గా కూర్చుని కాగితంపైన వేసిన గురుతులు లేవు. అయినా కావలిలో నన్ను కట్టిపడేసిన కొన్ని బొమ్మల స్ఫూర్తి జ్ఞాపకాలు ఎప్పటికీ మదిలో మెదులుతూనే ఉంటాయి.

తారు రోడ్డు మీద చాక్ పీస్ బొమ్మలు - మొదటిది కూరగాయల మార్కెట్ కి ఎదురుగా "ట్రంకు రోడ్డు" మీద ఒక అంచున మట్టి అంతా శుభ్రంగా ఊడ్చి ఆ తారు రోడ్డు మీద రంగుల చాక్ పీస్ లతో ఎంతో గొప్పగా వేసిన "ఆంజనేయ స్వామి", "యేసు ప్రభు" లాంటి దేవతామూర్తుల బొమ్మలు. చుట్టూ ఫ్రేమ్ చేసినట్టు బోర్డర్ కూడా వేసేవాళ్ళు. కొన్ని బొమ్మలకు రంగులతో తళుకులు కూడా అద్ది ఉండేవి. బహుశా సాయంత్రం వేసే వాళ్ళేమో, చీకటి పడి రద్దీ అయ్యే సమయానికి మధ్యలో ఒక కిరసనాయిలు దీపం వెలుగుతూ ఉండేది. ఆ బొమ్మలపైన ఐదు, పది, పావలా బిళ్లలు కొన్ని ఎప్పుడూ వేసే ఉండేవి. అప్పుడనుకునే వాడిని వీళ్ళకి ఎన్ని డబ్బులో కదా అని. కానీ నాకా వయసులో తెలీదు - వెలకట్టలేని వాళ్ళ ప్రతిభకి దయకలిగిన వాళ్ళ జేబులు దాటి చేతుల్లోంచి గలగల రాలి పడే ఆ కొద్దిపాటి చిల్లర డబ్బులు...పాపం కనీసం ఒక్క పూటైనా వాళ్ల కడుపులు నింప(లే)వు అని. ఎంత కష్టపడి వేసే వాళ్ళో, ఎప్పుడూ వేస్తుంటే చూడలేదు. ఒక్కసారన్నా చూడాలన్న కోరిక అలాగే ఉండి పోయింది. ఆ బొమ్మల లైఫ్ మహా అంటే ఒక్క రోజే, అదీ సాయంత్రం నుంచి రాత్రి దాకా కొద్ది గంటలు మాత్రమే. అర్ధరాత్రి నిర్మానుష్యం అయ్యాక కూడా తిరిగే బస్సులు, లారీలు, లేదా ఏ గాలో, వానో వచ్చి తుడిచిపెట్టేసేవి. ఇప్పుడా కళ బహుశా అంతరించిపోయిందేమో. అప్పుడప్పుడూ ఏవో ముగ్గులతో గొప్ప బొమ్మలని వాట్స్ అప్ మెసేజెస్ లో చూస్తుంటాను, ఏ ఆడిటోరియం లాంటి నేలపైనో వేసినవి. ఎన్ని చూసినా వాటితో మాత్రం సరికాలేవు, చిన్న నాటి మొట్టమొదటి జ్ఞాపకాల అనుభూతుల స్థాయి అలానే ఉంటుందేమో ఎవరికైనా.

సినిమా వాల్ పోస్టర్లు - తర్వాత అమితంగా ఆకట్టుకున్నవి అప్పటి సినిమా వాల్ పోస్టర్లు. నేనూ అన్నా రోడ్ల వెంట వెళ్తూ ఆ పోస్టర్ల మీద కింద ఆర్టిస్టుల సైన్ చూడకుండానే ఇది ఈశ్వర్, ఇది గంగాధర్ అని ఇట్టే గుర్తుపట్టేసేవాళ్లం. ప్రతి సినిమా పేరు కూడా విభిన్నంగా ఎంతో కళాత్మకంగా రూపకల్పన చేసేవాళ్ళు అప్పట్లో. ప్రత్యేకించి అడవి రాముడు, దాన వీర శూర కర్ణ, ప్రేమ సింహాసనం, జగ్గు, యమకింకరుడు ఇలాంటి విభిన్నమైన టైటిల్స్ అయితే ఇప్పటికీ గుర్తే. ప్రతి పోస్టర్ లో ఆర్టిస్ట్ కంపోజిషన్, ఎక్కువగా గీతలతో గీసిన హీరో, హీరోయిన్ల బొమ్మలు నన్నెక్కువగా ఆకట్టుకునేవి. నన్నమితంగా ఆకర్షించిన ఒకానొక వాల్ పోస్టర్ అయితే మాత్రం "దానవీరశూరకర్ణ" ది. అందులో మధ్యలో కర్ణుడు బాణం వేస్తూ ఉన్న ముఖం చెయ్యి వరకూ చుట్టూ కురుక్షేత్ర సమరసైన్యం, పక్కన దుర్యోధనుడు, కృష్ణుడు, కింద పెద్ద అక్షరాలతో ఒక కొండని చెక్కినట్టు తలపించేలా రూపొందించిన టైటిల్. శ్రీరామ్ థియేటర్ కి కావలిలో ఇంకే థియేటర్ కీ లేనంత ఎత్తులో మూడు వీధుల్లో నుంచీ కనిపించేలా వాల్ పోస్టర్ కోసమే ప్రత్యేకంగా కట్టిన ఎత్తైన గోడపైన చూసిన ఆ పోస్టర్ గుర్తు ఇప్పటికీ చెక్కుచెదరలేదు. తర్వాత ఆ సినిమా పోయి వేరే సినిమా వచ్చాక అటువెళ్ళిన ప్రతిసారీ అనుకునే వాడిని. అయ్యో ఆ పోస్టర్ అలానే ఉంచేయాల్సింది కదా అని. తెలీదింకా అప్పట్లో వాల్ పోస్టర్ అతి పెద్ద మార్కెటింగ్ చానెల్ అని.

న్యూ ఇయర్ గ్రీటింగ్ కార్డులు - ఇంకా డిసెంబర్ నెలలో రాబోయే కొత్త సంవత్సరానికి ప్రత్యేకంగా ప్రతి సంవత్సరం మార్కెట్ లో రెలీజ్ అయ్యే గ్రీటింగ్ కార్డులు. కావలి మెయిన్ రోడ్ బజార్ లో కేవలం గ్రీటింగ్ కార్డులే అమ్మే వాళ్ళు నాలుగు చక్రాల బళ్ళు పైన పెట్టి, ఆ నెలంతా. అందమైన ప్రకృతిని తీసిన ఫొటోలు, సినిమా స్టార్ లు, ఫ్లవర్స్ ఇలా రకరకాల కార్డులు ఉండేవి. అయితే కొత్తగా అప్పుడే మార్కెట్ లోకి రావటం మొదలయిన "బాపు గారి బొమ్మల గ్రీటింగ్ కార్డులు" మాత్రం నాకమితంగా నచ్చేవి. అప్పట్లో తాతయ్యకి తరచూ ఉత్తరాలు పోస్ట్ లో వస్తూ ఉండేవి. కొత్త సంవత్సరంకి గ్రీటింగ్ కార్డ్స్ కూడా చాలా వచ్చేవి. అవన్నీ నేనూ అన్నా కలసి కలెక్ట్ చేసి ఉంచుకునేవాళ్ళం. నా స్కూలుకి అన్న మంచి గ్రీటింగ్ కార్డ్ ప్రతి సంవత్సరం కొని పోస్ట్ చేసేవాడు. అది కూడా శలవులకి వస్తూ తెచ్చి ఇంట్లో మా కలెక్షన్ లో దాచుకునేవాళ్ళాం. ఒకటి రెండు బాపు గారి గ్రీటింగ్ కార్డు లు చూసి అచ్చం అలాగే వేశాను కూడా. అలా కొత్త సంవత్సరం నాటి మొదటి కొత్త అనుభూతులు "కావలి" లోవే.

సంక్రాంతి ముగ్గులు - ప్రత్యేకించి సంక్రాంతి ముగ్గులు. పండగ వస్తుందంటే ఒక నెల ముందు నుంచీ చలిలో పొద్దున్నే రోజూ లేచి ఇంటి ముందు కళ్ళాపి చల్లి ముగ్గులు పెట్టేవాళ్ళు. అప్పటిదాకా ముగ్గులు పెద్దగా ఆకట్టుకోలేదు. కానీ మా ఇంటి పక్కనే "జయక్క" అని ఒక అక్క ఉండేది, అమ్మకీ మాకూ ఎంతో ఆదరణగా గా ఉండేది. ఆమె వేసే ముగ్గులు మాత్రం చాలా గొప్పగా ఉండేవి. ఎంత గొప్పగా అంటే అసలు అలా పేపర్ పైన ఏ గొప్ప ఆర్టిస్ట్ కైనా వెయ్యటం సాధ్యం కాదు అన్నంత గొప్పగా. రోజూ పొద్దున్నే నిద్రలేచి ఏం ముగ్గు వేసిందా అని వెళ్ళి నిలబడి తదేకంగా చూసే వాడిని. చాలా నచ్చేవి, ముగ్గుల్లో రంగులు అద్దినా కూడా అలానే తీర్చిదిద్దినట్టు, క్యాన్వాస్ మీద పెయింటింగ్ వేసినట్టే. ప్రతి గీతా, వంపూ కొలిచి గీసినట్టు, ప్రతి రంగూ గీత అంచుని తాకి కొంచెం కూడా గీతపైకి రాకుండా, చుట్టూ బోర్డర్ వేసినా స్కేలు పెట్టి కొట్టినట్టు ఉండేవి. ముగ్గుల్లో ఆ సిమ్మెట్రీ తల్చుకుంటే ఇప్పటికీ ఆశ్చర్యమే. సంక్రాంతి పండుగ మూడు రోజులూ అయితే మా "పోలువారి వీధి" ఈ చివరి నుంచి ఆ చివరి దాకా వెళ్ళి ఎవరు ముగ్గులు బాగా వేశారా అని చూసి వచ్చేవాడిని. అలా వెళ్ళిన ప్రతిసారీ "జయక్క" వేసిన ముగ్గుని కొట్టే ముగ్గు ఎక్కడా ఎప్పుడూ చూడ్లేదంతే. అలా ముగ్గులు వెయటం ఒక కళ అని "జయక్క" వేసిన ముగ్గుల ద్వారా "కావలి"లోనే, అప్పుడే అర్ధం అయ్యింది.

"చందమామ" బొమ్మల పుస్తకం - ఇంకా, నెల నెలా తాతయ్యనడిగి కొనిపిచ్చుకున్న "చందమామ" బొమ్మల పుస్తకాల అనుభూతులు కూడా "కావలి" లోనే. ఆ పుస్తకాలే, బాల్యం లో బామ్మ చెప్పిన కథలకి ప్రతిరూపంగా నిలిచాయి. రామాయణం, మహాభారతం గాధలన్నీ బామ్మ చెప్తుంటే ఊహించుకున్న వాటికి అప్పటి కొన్ని పౌరాణిక  సినిమాలు మనసుల్లో రూపాలు ఇచ్చినా, "చందమామ" లో శంకర్, జయ, రాజి లాంటి ఆర్టిస్టులు వేసిన బొమ్మల ముందు ఆ సినిమాలన్నీ బలాదూర్ అంతే. పిల్లల్ని ఊహాలోకంలోకి తీసుకెళ్ళి విహరింపజేసేవి. ప్రతి నెలా "కావలి పెండెం సోడా ఫ్యాక్టరీ" కి ఎదురుగా ఉండే బంకులో టెంకాయ తాడు పైన వేళాడే పత్రికల్లో "చందామామ" కొత్త సంచిక వచ్చిందా అని చూసుకునేవాళ్ళం. నాకూ అన్నకీ ప్రతి నెలా తాతయ్య కొనిచ్చేవాడు. ఇంటికి రాగానే ముందు మా ఇద్దరికీ బొమ్మల పోటీ ఉండేది. ఇద్దరం ఒకటనుకుని నీవి కుడి వైపు, నావి ఎడమ వైపు అని ఇలా ఒక తీర్మానం చేసుకుని, పుస్తకం తెరిచి కుడి వైపు పేజీల్లో ఎన్ని బొమ్మలున్నాయి, ఎడం వైపు పేజీల్లో ఎన్నున్నాయి అని లెక్కబెట్టే వాళ్ళం. ఎటువైపు బొమ్మలు ఎక్కువ ఉంటే అటు వైపు కోరుకున్న వాడు గెలుస్తాడనమాట. ఇలా బొమ్మలతోనే ముందు మా చందమామ చదవటం మొదలయ్యేది. ఇద్దరం వంతుల వారీగా పుస్తకం చదివేవాళ్ళం. అయ్యాక మళ్ళీ ప్రతి బొమ్మనీ లోతుగా విశ్లేషణ కూడా చేసేవాళ్ళం. అప్పట్లో పుస్తకం చివర ధారా వాహికగా వస్తున్న "వీర హనుమాన్" ఆర్టిస్ట్ శంకర్ రంగుల బొమ్మలతో అద్భుతంగా ఉండేది. ప్రతి సంచిక లోనూ ఒక ఫుల్ పేజీ బొమ్మ తప్పనిసరిగా ఉండేది.

ఈ బొమ్మ "అశ్వమేధ యాగం" చేసి వదలిన అశ్వాన్ని లవకుశులు పట్టుకునే ఘట్టం కి ఫుల్ పేజీ లో "ఆర్టిస్ట్ శంకర్ గారు" వేసిన బొమ్మ ఆధారంగా వేశాను. అప్పుడు నేను ఆరవ క్లాస్ లో ఉన్నాను. శలవులకి "కావలి" వచ్చినపుడు అమ్మమ్మ వాళ్ళింట్లో మధ్యలో హాల్ లో నేలపైన కూర్చుని బొమ్మ పూర్తి చేశాను. "ఫ్రీ హ్యాండ్ డ్రాయింగ్", అయినా కొలతలు కొలిచి గీసినట్టే వచ్చాయి. నా అభిమాన చందమామ చిత్రకారుడు "శంకర్ గారి" బొమ్మని అచ్చు గుద్దినట్టు వేశానని నేను పొందిన ఆనందానికి అవధుల్లేవు. అప్పటి దాకా అడపా దడపా గీస్తున్నా, ఒక దాచుకోదగ్గ బొమ్మ అంటూ మొట్టమొదటిసారి వేసింది అదే. తర్వాత "చిన్నమామయ్య (ఆర్టిస్ట్)" ఆ బొమ్మకి షేడింగ్స్ వేస్తే ఇంకా బాగుంటుంది అని రెడ్ బాల్ పాయింట్ పెన్ తో కొంచెం వేసి చూపించాడు. ఇంకొంచెం షేడ్స్ వేసి వేసి అదే పెన్ తో నేను సంతకం చేసి మురిసిపోయిన క్షణాలు నేనెప్పటికీ గర్వించే క్షణాలే.

తర్వాత బ్లూ కలర్ ఇంకు కన్నా బ్లాక్ ఇంకు తో వేసుంటే బాగుండేది అని మనసు తొలుస్తూ ఉండేది, సరే ఏమైంది బ్లూ ఇంకు మీద బ్లాక్ ఇంకు తో గీద్దాం అని మొదలు పెట్టాను, కానీ పేపర్ సాదా సీదా రకం, ఒక గీత గియ్యగానే ఇంకు పీల్చి పక్కకి వ్యాపించటం మొదలయ్యింది. ఆ ప్రయత్నం విరమించుకున్నాను.

అలా నా మొట్టమొదటి బొమ్మ "కావలి" లోనే పుట్టింది. ఇప్పటికీ నాతోనే ఉంది. ఈ బొమ్మకిప్పుడు 44 యేళ్ళు. నాతోనే పెరిగి పెద్దయ్యింది. బొమ్మ చిన్నదే అయినా నా మదిలో మాత్రం చాలా పెద్దది. ఎంత పెద్దదంటే ఈ విశ్వం కన్నా పెద్దది, అంతే...!

"విశ్వంనైనా తనలో దాయగల శక్తి మానవ హృదయం లో దాగుంది."
~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Saturday, October 7, 2023

Norman Rockwell - America's best known Illustrator . . .

Portrait of Norman Rockwell
Ballpoint Pen on Paper (11" x 8")
Norman Rockwell museum in Stockbridge, MA, the state in US where I have been living most of my life, is in fact the very first Art museum I visited in US. It was not a planned trip to the museum. I just happened to drive two-hour long for attending a misguided marketing session in that town on a Saturday morning. It was a mere waste of time. Also, that misguided session ended in an hour. I was upset with that, but was very happy later to learn the fact that "a museum dedicated to his Art with the world's largest collection of his original works" was in the same town. I happily spent rest of my day in that museum. It's been already 25 years since my visit over there in 1997.

America's best known Illustrator and one of the twentieth century's most renowned artists, Norman Rockwell - I only came to know about him after I came to US and since then he has been my most favorite Artist and the one who I admire most. I referred several books on his paintings and still keep reading and referring to get to study and know more about his paintings, and on how he painted. This portrait is based on a picture of him I found in a book of his paintings I was reading recently.

An another long drive to Stockbridge, this time an exclusive trip just to visit the museum is due. I will have to make it happen in the next summer ;)

“Painting is easy when you don’t know how, but very difficult when you do.”
~ NORMAN ROCKWELL

Sunday, October 1, 2023

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 13 ...

Ballpoint Pen on Paper 8.5" x 11"

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 12                                                         నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 14 -->
చిన్నప్పటి నుంచీ కాయితాలంటే భలే ఇష్టం ఉండేది. పుస్తకాలంటే తెలీని పిచ్చి ఉండేది. ఏ పుస్తకం దొరికినా పూర్తిగా తిప్పందే మనసు ఊరుకునేది కాదు. నచ్చిన బొమ్మలున్న పుస్తకం అయితే ఇంక ఎన్ని గంటలైనా, ఎన్ని సార్లైనా తిప్పుతూ ఉండిపోయే వాడిని. క్వాలిటీ ఉన్న పేపర్ తో మంచి ఫాంట్ ఉన్న ప్రింట్ అయితే మహాసంతోషం వేసేది. ఏ ఊర్లో ఉన్నా లైబ్రరీలకి వెళ్ళి పేపర్లూ, పుస్తకాలూ తిరగేయటం అంటే మాత్రం చాలా చాలా ఇష్టం, ఇప్పటికీ, ఈరోజుకీ.

చిన్నపుడు మా స్కూల్ ఏ.పి.రెసిడెన్షియల్ స్కూల్, కొడిగెన్నహళ్ళి లో మంచి లైబ్రరీ ఉండేది. చాలా మంచి పుస్తకాలుండేవి. బహుశా ఈ అలవాటుకి నాంది, పునాది రెండూ అక్కడే. రోజూ సాయంత్రం గేమ్స్ పీరియడ్ అయ్యాక ఒక అరగంట మాకు టైమ్ ఉండేది. అప్పుడు మా కోసం లైబ్రరియన్ వచ్చి ఒక గంట లైబ్రరీ ఓపన్ చేసి పెట్టేవారు. ఆ టైమ్ లో ఎక్కువగా లైబ్రరీకి వెళ్ళి ఏదో ఒక బుక్ తిరగెయ్యటం అలవాటయ్యింది. అద్దాల చెక్క బీరువాల్లో తాళం వేసి లైబ్రరియన్ ని అడిగితే తప్ప మా చేతికివ్వని పుస్తకాల్ని సైతం తదేకంగా చూడటమే భలే ఉండేది. పొద్దునా మధ్యాహ్నం క్లాసెస్ జరిగే టైమ్ లో లైబ్రరీ తెరిచే ఉన్నా వెళ్ళే వీలుండేది కాదు. మా లైబ్రరియన్ ఎవ్వరితోనూ మాట్లాడేవారు కాదు. సాయంత్రం కూడా టైమ్ కి రావటం, లైబ్రరీ తెరిచి మళ్ళీ టైమ్ కి మూయటం, స్కూలు రూల్స్ ప్రకారం ఎవరైనా కావల్సిన పుస్తకం అడిగితే అద్దాల బీరువా తాళం తీసి ఇవ్వటం, మళ్ళీ వెనక్కు తీసుకుని సర్ది ఇంటికెళ్ళిపోవటం, ఇంతే. పుస్తకాల్ని తన బిడ్డల్లా పదిలంగా చూసుకునేవారు, ఎవరైనా పేజీలు అశ్రద్ధగా తిప్పినా వచ్చి చిరిగిపోతాయని పుస్తకం వెనక్కి తీసేసుకునేవారు. అంత శ్రద్ధ ఆయనకి పుస్తకాలంటే. ఎవ్వరితోనూ మాట కలపని ఆయన నన్ను మాత్రం ప్రత్యేకంగా చూసిన అనుభవం నాకుండేది, ఆ తొమ్మిదేళ్ళ వయసులో. ఎందుకంటే నా ఫ్రెండ్ ఎవరో ఆయన ఊరు కనుక్కుని ఆయన ఊరే నాదీ అని ఆయనకి చెప్పటమే, ఆ ఊరు - "కావలి". అలా ఆ లైబ్రరియన్ తో నాకు మూడునాలుగేళ్ళ పుస్తకాల జ్ఞాపకాలు, ఐదవ తరగతి నుంచి తొమ్మిదవ తరగతి దాకా.

మా స్కూల్ కి సంవత్సరానికొకసారి సోవియట్ యూనియన్ పబ్లికేషన్ బుక్స్ తో ఒక వ్యాన్ వచ్చేది. అందులో పిల్లలకి చాలా మంచి పుస్తకాలు తక్కువ ధరలకి అమ్మేవాళ్ళు, కొనే స్థోమత అంత చిన్న క్లాసులో లేకపోయినా ఆ వ్యాన్లోకెళ్ళి ఆ పుస్తకాలు తిరగెయ్యటం, ఆ పేపర్ ప్రింట్ వాసన లో ఉన్న కిక్కే వేరుగా అనిపించేది. స్కూలు రోజుల్లో మంచి క్వాలిటీ పేపర్ తో ఆంధ్రప్రదేశ్ గవర్నమెంట్ అధ్వర్యంలో వచ్చిన "లేపాక్షి" పుస్తకాలైతే పేజి పేజినీ అక్షరాలతో నింపటంలో ఉన్న ఆనందం వర్ణనాతీతం.

ఇంకా వెనక్కెళ్తే, ఊహ తెలిసే నాటి కాగితాల జ్ఞాపకాలు ఇప్పటికీ కొత్తగానే అనిపిస్తుంటాయి. అప్పుడు నాన్న సొంత ఊరు, నెల్లూరు దగ్గర "దామరమడుగు" అని ఒక మోస్తరు పల్లెటూరులో ఉండేవాళ్లం. నాన్న మా ఊరికి మూడు మైళ్ళ దూరంలో ఉన్న "బుచ్చిరెడ్డిపాళెం" టవున్ లో హైస్కూల్ టీచర్ కావటంతో టీచింగ్ నోట్స్, బుక్స్, పరీక్షల ఆన్సర్ పేపర్స్ కరెక్షన్ కోసం ఇంటికి తెచ్చుకున్నపుడు ఒక్కొక్క పేపరూ, అందులోని స్టూడెంట్స్ అక్షరాలూ, వాళ్ళ పేర్లు చదవటం, కరెక్షన్ అయ్యాక ఎవరికి ఎన్ని మార్కులు వచ్చాయి, ప్రత్యేకించి అక్షరాలు బాగా ఉన్న వాళ్ళకెన్ని మార్కులొచ్చాయి, వాళ్ళ పేర్లేంటి ఇవన్నీ నేనూ, అన్నా చూస్తూ గడిపిన ఆ క్షణాలూ ఇప్పటికీ మనసులో పదిలం. నాన్న స్కూల్ లో బ్రౌన్ రంగులో ఉండే బ్రెయిలీ లిపి పేపర్స్ కూడా కొన్ని టీచింగ్ పుస్తకాలకి నాన్న అట్టలుగా వేసుకంటే నిశితంగా పరిశీలించి ఆ బుడిపెల చుక్కలు ఎలా చదువుతారు అని నాన్నని అడగిన గురుతులూ చెక్కు చెదరనేలేదు.

పలక దాటి పేపర్ మీద పెన్నుతో రాసే వయసు వచ్చేసరికి మూడవ క్లాస్ లో ఉన్నాను. అప్పుడు అమ్మ తెల్లకాగితాలు తెప్పించి, కంఠాని (అంటే పుస్తకాలు కుట్టే పెద్ద సూది లాంటిది) తో మాకు పుస్తకాలు కుట్టి వాటికి బ్రెయిలీ లిపి పేపర్స్ అట్టలు వేసి ఇచ్చేది. మాకవి నచ్చేవి కాదు. అప్పట్లో బజార్ లో దొరికే బౌండ్ నోట్ బుక్స్ వాడాలన్న కోరిక ఉండేది. కానీ వాటి ఖరీదు ఎక్కువ. అప్పట్లో ఇప్పట్లా డబ్బులు ఒక్క పైసా కూడా వృధాగా ఖర్చు చేసే వాళ్ళు కాదు. జీ(వి)తం ఉన్నంతలో ప్రశాంతమైన జీవితం, ఎక్కువమంది పొదుపుగానే జీవితాలు గడిపే వాళ్ళు. అలా అమ్మ కుట్టి ఇచ్చిన పుస్తకాలే నాలుగవ క్లాస్ దాకా. తర్వాత గవర్నమెంట్ రెసిడెన్షియల్ (గురుకులం) స్కూల్ లో చేరిపోయాను. ఆ స్కూల్ లో ప్రతి సంవత్సరం మొదటిరోజే సరిగ్గా సంవత్సరం కి సరిపడా ప్రతి సబ్జెక్ట్ కీ తగ్గట్టు గవర్నమెంట్ ప్రొమోట్ చేస్తూ, మార్కెట్ లో వున్న అన్ని నోట్ బుక్శ్ కన్నా బెస్ట్ క్వాలిటీ బుక్స్ - "లేపాక్షి నోట్ బుక్స్" ఇచ్చేవాళ్ళు. అయినా అప్పట్లో చాలా పాపులర్ అయిన బ్రూస్లీ నోట్ బుక్ చూస్తే అలాంటిదొకటుంటే భలే ఉండేది అనుకునే వాడిని. ఆ కోరిక ఇంటర్మీడియట్ లో తీరింది.

ఇంజనీరింగ్ లోనూ క్లాస్ నోట్స్ నీట్ గా రాసుకునే అలవాటుండేది. అయితే మంచి క్వాలిటీ పేపర్ ఉన్న నోట్ బుక్స్ మార్కెట్ లో దొరికేవి కాదు. తర్వాత TCS లో జాబ్ చేరాక ప్రతి నెలా మొదటి రోజు కొన్ని నోట్ బుక్స్, పెన్స్, పెన్సిల్స్ ప్రాజెక్ట్ నోట్స్ రాసుకోవటానికి ఇచ్చేవాళ్ళు. చాలా మంచి క్వాలిటీ పేపర్, ఆ పేపర్ మీద రాయటం అంటే చాలా ఇష్టం ఉండేది.

ఊహ తెలిసినప్పటినుంచీ బొమ్మలు వేస్తూనే ఉన్నా. పెన్ తోనో, పెన్సిల్ తోనో బొమ్మ వెయ్యాలనుకున్నప్పుడల్లా నా దగ్గర అప్పటికి ఉన్న పేపర్ మీద వెయ్యటమే తెలుసు. అలా జీవితం ముందుకెళ్తున్న క్రమంలో USA వచ్చాక పేపర్స్, పెన్స్, పెన్సిల్స్ కి కొదవే లేదు. ఎక్కడ చూసినా బెస్ట్ క్వాలిటీ కావల్సినన్ని అందుబాటులో ఉంటాయి. కానీ రాసే వాళ్ళే తక్కువ.

ఈ బొమ్మకూడా అలా అప్పటికప్పుడు అనుకుని దొరికిన పేపర్ మీద వేసిందే. USA కొచ్చాక మొదటి కొన్ని సంవత్సరాలు బొమ్మలు వేసేంత టైమ్ లేకుండా చాలా బిజీ గా గడచిపోతున్న రోజులవి. వచ్చీ రాగానే మా ఆవిడ USMLE ప్రిపరేషన్లో పడిపోవటం, నేనేమో దొరికిన టైమ్ కాస్తా టెక్నాలజీ బుక్స్ చదవటం, ప్రొఫెషన్ తో, ఇంటా బయటా పనులతోనే సరిపోయేది. అయితే ఒకరోజు ఈ బొమ్మ వెయ్యటానికి మాత్రమే అన్నట్టు కొన్ని గంటల టైమ్ ఒంటరిగా దొరికింది.

ఆరోజు USMLE Step-1 పరీక్ష, ఎనిమిది గంటల పరీక్ష అది, పొద్దున్నుంచి సాయంత్రం దాకా. Boston దగ్గర్లో ఒక హోటల్ పరీక్ష సెంటర్. పొద్దున్నే డ్రైవ్ చేసుకుని మా ఆవిడని పరీక్షకి తీసుకెళ్ళి నేనూ అక్కడే హోటల్ రిసెప్షన్ లో వెయిటింగ్ లో ఉండిపోయాను. అక్కడున్న మ్యాగజైన్స్ తో కాసేపు కాలక్షేపం అయినా, ఇంకా చాలా టైమ్ ఉంది. ఒక షాపింగ్ క్యాటలాగ్ తిరగేస్తుంటే ఒక ఫొటో చూడగానే బొమ్మ గియ్యాలి అన్నంతగా ఆకట్టుకుంది. బిజినెస్ క్యాజువల్ డ్రెస్ లో నిలబడి ఉన్న ఒక మోడెల్ ఫొటో. నా బ్యాక్ ప్యాక్ లో టెక్నాలజీ బుక్స్, బాల్ పాయింట్ పెన్స్ ఉన్నా పేపర్ లేదు. రెసెప్షన్ దగ్గరికెళ్ళి అడిగితే రెండుమూడు పేపర్స్ ఇచ్చారు. చెప్పాగా క్వాలిటీ పేపర్ కి కొదవే లేదిక్కడ ఎక్కడా. ఇక బొమ్మ గీస్తూ మిగిలిన టైమ్ అంతా గడిపేశాను. కాలం తెలీకుండానే దొర్లిపోయింది అం(టుం)టామే సరిగ్గా అలాంటి సంఘటనే అది. ఎన్ని గంటలు అలా గడిపేశానో తెలీదు, బొమ్మ మాత్రం పూర్తి చేశాను. స్ట్రెయిట్ గా పేపర్ మీద బాల్ పాయింట్ పెన్ తో వేసిన బొమ్మ ఇది.

సహజంగా ఏ ఆర్టిస్ట్ అయినా ఉన్న స్పేస్ ని బట్టి బొమ్మ సైజ్, కంపోజిషన్ ఇలా కొంత ప్లానింగ్ చేసి, పెన్సిల్ రఫ్ స్కెచ్ వేసుకుని మరీ బొమ్మ మొదలు పెడతారు. ముఖ్యంగా పోర్ట్రెయిట్స్ అయితే ఒక్కొక ఆర్టిస్ట్ ఒక్కో రకంగా మొదలు పెడతాడు. నేను మాత్రం ఎప్పుడూ నా ఎడమ చేతి వైపు కనిపించే కనుబొమ్మతోనే (అంటే బొమ్మలో కుడి కనుబొమ్మనమాట) మొదలు పెడతాను. కంపోజిషన్, సైజ్ ఇలాంటి క్యాలిక్యులేషన్స్ అన్నీ మైండ్ లోనే జరిగిపోతాయి. పెన్సిల్ తో లా కాక, మొదలు పెడితే కరెక్షన్ కి తావు లేనిది బాల్ పాయింట్ పెన్ తో బొమ్మెయటం అంటే. చాలా క్యాలిక్యులేటెడ్ గా ప్రతి గీతా ఉండాలి, ప్రపోర్షన్స్ ఎక్కడా దెబ్బతినకూడదు. ఇది కొంచెం కష్టమే, అయినా నేను దీక్షగా కూర్చుని స్ట్రెయిట్ గా బాల్ పాయింట్ పెన్ తో వేసిన ప్రతి సారీ, ప్రతి బొమ్మా కొలిచినట్టు కరెక్ట్ గా వచ్చేది. దీక్షలో ఉండే శ్రద్ధేనేమో అది!

అప్పుడే ఈ బొమ్మను దాటి పాతిక సంవత్సరాల కాలం ముందుకి నడిచెళ్ళిపోయింది. వెనక్కి తిరిగి చూస్తే, ఇండియా లో అన్నీ, అందర్నీ వదిలి ఇంత దూరం వచ్చి కొత్తగా మొదలుపెట్టిన జీవితం, ఇంకా నిన్నో మొన్నో అన్నట్టే ఉంది. ఎక్కడ పుట్టాను, తొమ్మిదేళ్ళ నుంచే హాస్టల్స్ లో ఉండి చదువుకుంటూ ఎలా పెరిగాను. జాబ్స్ చేస్తూ ఎన్ని సిటీస్, ఎన్ని (ప్ర)దేశాలు తిరిగాను, చివరికి అందరినీ వదిలి ఇక్కడికొచ్చి స్థిరపడ్డాను.

ఎక్కడున్నా, ఎలా ఉన్నా అప్పుడూ, ఇప్పుడూ నాతో ఉన్నవీ, నన్నొదలనివీ మాత్రం నా బొమ్మలే. అప్పుడప్పుడూ అప్పటి నా బొమ్మలు చూసుకుంటుంటే ఎందుకో మనసు మనసులో ఉండదు, గతం లో(తుల్లో)కెళ్ళిపోతుంది. ప్రతి బొమ్మలోనూ ఆ బొమ్మ వేసినప్పటి గడచిన క్షణాలన్నీ జ్ఞాపకాలుగా నిక్షిప్తమై ఉన్నాయి. చూసిన ప్రతిసారీ అందులో దాగిన ప్రతి క్షణం నన్ను చూసి మళ్ళీ బయటికి వచ్చి పలకరించి వెళ్ళిపోతూనే ఉంటాయి. కొన్నిటిలో గడిచిన క్షణాల ఆనందమే కాదు, తడిచిన మనసూ దాగుం(టుం)ది.

"గడిచిన కాలంలో మునిగిన జ్ఞాపకాల తడి ఎప్పటికీ ఆరదు."
~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Monday, September 4, 2023

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 12 ...

Portrait of Pooja Bedi
Camel Poster Colors on Paper (11" x 14")

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 11                                                         నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 13 -->
ర్ట్ పై ఉన్న ఇష్టం, నేర్చుకునే వీలు లేక, పత్రికల్లో ఆర్టిస్ట్ లు వేసే ఇల్లస్ట్రేషన్స్ బొమ్మల్నీ, ఫొటోల్నీ చూసి వేస్తూ, స్వీయ సాధనలో ఒక్కొక్క అడుగూ పడుతూ లేస్తూనే ముందుకి వేస్తూ, అలా పెన్సిల్ డ్రాయింగ్స్, బాల్ పాయింట్ పెన్ స్కెచెస్ దాటి, ఫౌంటెన్ పెన్ ఇంక్, వాటర్ కలిపి బ్రష్ తో బ్లాక్ అండ్ వైట్ పెయింటింగ్ లా అనిపించే బొమ్మలూ దాటి, కేమెల్ పోస్టర్ కలర్స్ నే వాటర్ కలర్స్ అని కొని, అనుకుని పత్రికల్లో వస్తున్న ఫొటోలు చూసి వాటిని పెయింటింగ్స్ లా వెయ్యాలని తీవ్ర ప్రయత్నం చేస్తున్న రోజులవి. నాలుగైదేళ్ళు, 1987-91 సంవత్సరాల మధ్య నేను పెయింటింగ్స్ వెయ్యాలని పడ్డ తపనా, మెటీరియల్ కోసం తిరిగిన ఊర్లూ, వెతికిన షాపులూ, పెయింటింగ్స్ వెయ్యాలని చేసిన కృషి, ఒక్క ప్రొఫెషనల్ ఆర్టిస్ట్ ని అయినా కలిసి వాళ్ళు బొమ్మలు వేస్తుంటే చూడాలని, చూసి మెళకువలు నేర్చుకోవాలనీ చేసిన ప్రయత్నం అంతా ఇంతా కాదు.

ఇంజనీరింగ్ చదువు పూర్తి అవగానే హైదరాబాద్ వెళ్ళి మొదటి జాబ్ చేస్తున్న రోజుల్లోనూ బొమ్మలు వెయ్యటం మాత్రం ఆపలేదు. ఏ పండగకో ఆఫీస్ కి నాల్రోజులు శలవు పెట్టి హైదరాబాద్ నుంచి కావలి ఇంటికి వస్తూ కూడా రంగులూ బ్రష్ లూ నాతో తెచ్చుకోవటం, ఇంట్లో ఉన్న వారం రోజుల్లో కూడా గంటల కొద్దీ కూర్చుని పెయింటింగ్స్ వేసుకోవటం, పూర్తి చేసిన ప్రతి బొమ్మని చూసుకుని సంతృప్తి పడిపోవటం, ఇలా నా బొమ్మలు నా వెన్నంటే ఎప్పుడూ ఉన్నాయి.

అప్పట్లో ప్రతి సంవత్సరం మొదట్లో, చివర్లో గ్రీటింగ్ కార్డులూ, క్యాలండర్లూ ఊరూరా సందడి చేసేవి. కొత్త సంవత్సరం షాపుల్లో కొత్త క్యాలండర్లు తగిలించేవాళ్ళు. McDowell's అనే wine కంపెనీ ఒకటి ప్రతి సంవత్సరం అందమైన క్యాలెండర్ ప్రింట్ చేసి రిలీజ్ చేసేది. అది కొంచెం పెద్ద సైజ్ లో చాలా మంచి క్వాలిటీ పేపర్ పై ఎవరో ఒక ప్రముఖ సెలెబ్రిటీ ఫొటోలతో చూపరులను ఆకట్టుకునేలా చాలా అందంగా ఉండేది. అక్కడక్కడా కొన్ని షాపుల్లో అలాంటి క్యాలెండర్స్ అప్పటికి చాలా సార్లు చూశాను. ఆ సంవత్సరం సంక్రాంతి శలవులకి ఇంటికొస్తే ఆ క్యాలెండర్ ఒకటి నా చేతికి చిక్కింది. అన్నకి ఫ్రెండ్ ఎవరో ఒక క్యాలెండర్ ఇచ్చారు. అప్పటి దాకా పత్రికల్లో చిన్న చిన్న ఫొటోలు చూసి వేసిన పోర్ట్రెయిట్స్ తో ఒక్కసారి బ్యూటిఫుల్ పెద్ద సైజ్ క్యాలెండర్ చూసే సరికి అందులో ఒక బొమ్మని రంగుల్లో పెయింటింగ్ వెయ్యాలన్న ఆలోచన మదిలో మెదిలింది. అంతే ఒక రోజు పొద్దున్నే దీక్ష మొదలైపోయింది.

ఆ సంవత్సరం క్యాలెండర్ పేజీల్లో మోడల్ "పూజా బేడి". చాలా అర్టిస్టిక్ గా అనిపించిన ఒక పేజీలోని ఈ పోజ్ ని నా పెయింటింగ్ కోసం ఎంచుకున్నా. ఆ ఫొటోలో ఉన్న రంగులూ అందులోని కొన్ని షేడ్స్, నా దగ్గరున్న నాలుగైదు క్యామెల్ పోస్టర్ కలర్స్ తో కొంచెం కష్టమే. అయినా ఏదో తెలీని తపన, అచ్చం అలానే వేసెయ్యాలని. ఒక రెండు రోజులు రోజూ కొన్ని గంటలు కూర్చుని పూర్తి చేసిన ఈ పెయింటింగ్ లో బ్యాక్ డ్రాప్ అప్పటి నా బొమ్మల్లో ఒక చిన్న ప్రత్యేకత.

ఆ క్యాలెండర్ పేజీ లో పెరట్లో ఒక తలుపు ముందు నేలపై కూర్చున్న మోడల్, పక్కన చెట్టు కొమ్మలూ, చేతికి ఒక బుట్టా, బుట్టలో కుండ, అరిటాకులు, పక్కన ఇంకా రెండు మూడు కుండలు, బుట్టలూ ఇలా కొన్ని వస్తువులూ ఉన్న చిత్రం అది. అందులోంచి నా పెయింటింగ్ కి మాత్రం మోడల్, పట్టుకున్న బుట్టా, ఒక కుండా ఇంతవరకే తీసుకున్నాను. బ్యాక్ గ్రౌండ్ ఏదైనా డార్క్ లో భిన్నంగా వెయ్యాలని అనుకున్నాను. ఆ డార్క్ బ్యాక్ డ్రాప్ లో పోర్ట్రెయిట్ ఎలివేట్ చెయ్యాలని అలా స్ట్రైప్స్ తో ఉన్న నల్లని బ్యాక్ డ్రాప్ వేశాను. ఆ ఒకటి రెండేళ్ళు 1990, 91 సంవత్సరాల్లో నేనేసిన పెయింటింగ్స్ లో ఇంచు మించు గా ఇలాంటి బ్యాక్ డ్రాప్ లే ఎక్కువగా వేశాను. ప్రతి ఆర్టిస్ట్ కీ ఒక ట్రెండ్ లాంటిది కొద్ది రోజులు కొన్ని బొమ్మల్లో రిపీట్ అవటం అనేది ఉంటుంది. అలా స్ట్రైప్స్ బ్యాక్ డ్రాప్ ఆ రెండు మూడేళ్ళ నా బొమ్మల్లో ట్రెండ్ ఏమో అనిపిస్తుంది ఇప్పుడు చూసుకుంటుంటే. అప్పట్లో ఇలా ఇంకో రెండు మూడు పెయింటింగ్స్ కీ ఇలాంటి బ్యాక్ డ్రాప్ వేశాను.

రంగులు ఎలా కలపాలి, ప్రైమరీ రంగులు అంటే ఎన్ని, ఆ రంగులు ఏవేవి, సెకండరీ రంగులెన్ని, ఏ ఏ ప్రైమరీ రంగులు కలిపితే సెకండరీ రంగులొస్తాయి, అక్కడి నుండి మరిన్ని రంగుల షేడ్స్ ఎలా వస్తాయి...ఇలాంటి పాఠాలేవీ బొత్తిగా తెలీదు, తెలుసుకునేందుకు కావల్సిన పుస్తకాలూ దొరికేవి కావు. తెలిసిందల్లా - ఒక రంగు, దాని షేడ్ చూస్తే తెలీకుండానే రెండు మూడు రంగులు కలపటం ఆ రంగు కి దగ్గరగా ఉన్న షేడ్ తీసుకురావటం అంతే. అంతా అలా ఆటోమ్యాటిక్ గా జరిగిపోయేది. ఇందులో నా దగ్గరున్న రెండు మూడు రంగులు, వైట్, రెడ్, యెల్లో, గ్రీన్ అక్కడక్కడా స్ట్రెయిట్ గా వాడినవి అలానే కనిపిస్తాయి. ఆ నాలుగు రంగులే అటూ ఇటూ కలిపి మిగిలిన షేడ్స్ తెచ్చేవాడిని. ఇందులో ఇప్పుడు గమనిస్తే సిల్వర్, గోల్డ్ రంగుల్ని పెయింటింగ్ ఆభరణాల్లో వేసే మెళకువ అప్పటికి ఇంకా తెలీదు. దాని కోసం తర్వాత గోల్డ్, సిల్వర్ క్యామెల్ల్ ఫ్యాబ్రిక్ పెయింటింగ్ లు కొని వాటిని కొన్ని పెయింటింగ్స్ లోనూ వాడాను. మెరుస్తూ కొంచెం గోల్డ్, సిల్వర్ ఎఫెక్ట్ ఇచ్చేవి. ఇందులో బ్యాక్ డ్రాప్ బ్లాక్ మాత్రం ఇండియన్ ఇంక్ తో వేసిందే.

అప్పుడు నా మొట్టమొదటి జాబ్ "సంగారెడ్డి", మెదక్ జిల్లా District Treasury Office, Computer Centre లో "Data Processing Officer" గా. చిన్న టవున్. National Informatics Centre (NIC) Office, Computer Centre లో, District Rural Development Agency (DRDA) Office, Computer Centre లో బిమల్ కుమార్, రాంబాబు, సోమేశ్వర రావు, వ్యాఘ్రేశ్వర రావు ఇలా నలుగురైదుగురు ఫ్రెండ్స్ తో చిన్న ఆఫీస్ ప్రపంచం, నా బొమ్మలు చూసి మెచ్చుకునేవాళ్ళు. District Collector Office కూడా కలిసి అన్నీ ఒకే కాంపౌండ్ లో ఉండేవి. దగ్గర్లోనే ఆంధ్ర బ్యాంక్, టైప్ ఇన్స్టిట్యూట్, ఒక జిరాక్స్ షాప్ ఉండేది. ఈ పెయింటింగ్ ని ఆ జిరాక్స్ షాప్ లో ల్యామినేషన్ చెయించాను. అప్పుడు ప్రతి టవున్ లోనూ ఫొటో ఫ్రేములు కట్టే షాపులు మాత్రం తప్పనిసరిగా ఉండేవి. ఎక్కువగా దేవుడి ఫొటో లు ఫ్రేమ్ చేసేవాళ్ళు. దీనికి ముందు ఒకటి రెండు పెయింటింగ్స్ ని "కావలి" లో అలాంటి షాప్ లో ఫ్రేమ్ చెయ్యించాను. చాలా టైమ్ తీసుకుని చక్కగా ఫ్రేమ్ చేసేవాళ్ళు. హైదరాబాద్ అబిడ్స్ దగ్గర ఒక ఫ్రేమ్ షాప్ ఉండేది, అక్కడ రెడీ మేడ్ ఫ్రేమ్స్ కూడా దొరికేవి. ఒకటి రెండు నా బొమ్మలు అలా ఫ్రేమ్స్ చేయించాను. ఇదొక్కటి మాత్రం ల్యామినేషన్ చెయ్యించి చూద్దాం అని ట్రై చేశా. నచ్చలేదు, తర్వాత ఏ బొమ్మా ల్యామినేషన్ చెయ్యించలేదు.

ప్రతి బొమ్మలోనూ అప్పటి జ్ఞాపకాలు, ఆ రోజులూ, ఆ పరిస్థితులూ, ఒంటరిగా కూర్చుని రంగులతో ఆ కుస్తీలు, ఇలా ఎన్నెన్నో అనుభవాలూ అనుభూతులూ దాగి ఉంటాయి. బొమ్మలోకి తొంగి చూస్తే ఒక్కొక్కటీ మళ్ళీ కళ్ళముందు జరుగుతున్నట్టే కనిపిస్తాయి. కాలం ఎంత ముందుకెళ్ళిపోయినా అన్నీ గుర్తుకి తెస్తూ నిన్ననే జరిగినట్టు అనిపిస్తాయి. మనసుని కొంచెం నొప్పిస్తాయి...

"కాలంతో కలిసి ముందుకి నడిచేది జీవితం, వెనక్కి నడిచేది మనసు."
~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Saturday, August 5, 2023

Sunday, July 30, 2023

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 11 ...

"నీ నును పైటను తాకిన చాలు"
Poster colors & Indian Ink on Paper
 
<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 10                                                         నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 12 -->
"నీ నును పైటను తాకిన చాలు...గాలికి గిలిగింత కలుగునులే..."

ఈ తెలుగు పాటలోని సి.నా.రె. గారి పదాలతో అప్పుడు నేను చదువుతున్న "విజయవాడ సిద్ధార్థ ఇంజనీరింగ్ కాలేజి లిటరసీ క్లబ్ బోర్డ్" లో రెండురోజులు మెరిసి మురిసిన ఈ పెయింటింగ్ నా బొమ్మల్లో ఓ ప్రత్యేకం.

ఈ పెయింటింగ్ లో కనిపించే నలుపుతెలుపుల్లోకి తొంగి చూస్తే అప్పుడే 34 యేళ్ళ జీవితం గిర్రున తిరిగిపోయిందా అనిపిస్తూ అప్పటి కాలేజీ రోజుల స్మృతుల్నీ, గడచిన కాలం రంగులపరిమళాల్నీ గుర్తుకి తెస్తూ సుతిమెత్తగా మనసుని తాకి వెళ్తుంది.

పెయింటింగ్ వెయ్యాలన్న తపన ఉన్నా, ఎలా వెయ్యాలి, ఏ మెటీరియల్ కావాలి, అవెక్కడ దొరుకుతాయి అని తెలుసుకోవాలంటే ఎంతో "స్వయంకృషి" చెయ్యాల్సిన రోజులు. ఎవరైనా ఆర్టిస్ట్ లు వేసిన బొమ్మలు చూడాలంటే పత్రికలే సులభమైన మార్గం. చిన్న చిన్న టౌనుల్లో ఆర్ట్ గ్యాలరీలుండేవి కాదు, లోకల్ ఆర్టిస్ట్ లు ఎవరికీ తెలిసేది కాదు. ఒకవేళ ప్రయాసపడి తెలుసుకుని కలిసి వివరాలడిగినా సరిగా చెప్పేవాళ్ళు కాదు. ఎందుకు చెప్పేవాళ్ళు కాదో ఆ "ట్రేడ్ సీక్రెట్స్" ఏంటో ఎందుకో అప్పట్లో అర్ధమయ్యేది కాదు. ఇక విజయవాడ లాంటి నగరంలో ఆర్టిస్ట్ ల వివరాలు కనుక్కోవటం ఇంకా కష్టం.

సినిమా కట్ అవుట్ లకి అప్పుడు విజయవాడ పుట్టిల్లు. సినిమాలకెళ్తూ బీసెంట్ రోడ్ దాటి అలంకార్ థియేటర్ వెళ్ళే దారిలో కాలువలపై వంతెనల చుట్టూ పెద్ద పెద్ద కటవుట్లుండేవి. అవి ఎక్కడేస్తారు, అంతంత పెద్దవి ఎలా వేస్తారు తెలుసుకోవాలన్న ఉత్సాహం చాలా ఉండేది. ఒకసారి రైల్వేస్టేషన్ నుంచి ఎప్పుడూ వెళ్ళని ఒక రోడ్ లో వెళ్తుంటే ఆ దారంతా ఒకవైపు సగం వేసిన ఇంకా పూర్తికాని సినిమా కట్ అవుట్ లు చూశాను. ఓహో ఇక్కడనమాట ఇవి సృష్టింపబడేది అని మాత్రం తెలిసింది గానీ సగం పూర్తయిన అవి వేస్తూ అక్కడ ఒక్కరూ కనబడ్లేదు. ఎవరినో అడిగితే వాటి వర్క్ అంతా రాత్రిపూట చేస్తారని తెలిసింది. అర్ధమయ్యింది, విజయవాడ ఎండల్లో పగటిపూట, ఆరుబయట, అదీ రోడ్డు పక్కన అవి వెయ్యటం అసాధ్యం. ఒకసారి మాత్రమే సాయంత్రం చీకటిపడే వేళ ట్రెయిన్ అందుకునే హడావుడిలో రిక్షాలో వెళ్తూ కొంచెం చూడగలిగాను, ఎలా వేస్తారో తెలిసింది.

పెయింటింగ్స్ ఎలా వెయ్యాలి అనే పరిశోధనలో పడి, కనపడిన ప్రతి మార్గమూ అన్వేషించాను. చివరికి కాలేజి కి దగ్గర్లో రద్దీ గా చాలా చిన్నా పెద్దా షాపులుండే "పటమట" లో నాలుగైదు బుక్ షాపులుండేవి. ఆ షాపుల్లో వదలకుండా అందరినీ అడిగితే ఒకాయన "ఒన్ టవున్" లో ట్రై చెయ్యమని ఇచ్చిన సలహా పట్టుకుని అతిశయం అనుకోకుండా "ఆశ,  ఆశయమే ఆయుధాలు" గా అన్వేషణ అనే యుద్ధం మొదలు పెట్టాను. అక్కడ వాళ్ళనీ వీళ్ళనీ అడిగి చివరికి లోపలికి వెళ్తే బయటికి రావటం కష్టతరం అన్నట్టుండే "పద్మవ్యూహం లాంటి ఒన్ టవున్" ఇరుకు సందుల్లో "అనుభవమే లేని అభిమన్యుడిలా" ప్రవేశించి ఒక ఆరు రంగుల "క్యామెల్ పోస్టర్ కలర్ బాటిల్ సెట్" సంపాదించాను. అదీ చాలా విచిత్రంగా. అక్కడ అన్నీ హోల్ సేల్ షాపులే, అసలవి షాపుల్లా కూడా ఉండవు. ఇరుకు గోడవునుల్లా ఉంటాయి. రీటెయిల్ గా అమ్మరు. ఒక బుక్ మెటీరియల్ హోల్ సేల్ షాపు అక్కడెక్కడో ఉందని ఎవరో చెప్తే వెతికి వెతికి పట్టుకుని వెళ్ళా. ఓనర్, ఇద్దరు వర్కర్లు ఏదో లోడ్ వ్యాన్లోకెక్కిస్తూ ఉన్నారు. అప్పటికే సాయంత్రం, చీకటి పడింది. ఇక్కడ దొరకవులే అని అనిపించినా, "ఇంత కష్టపడి ఇక్కడిదాకా వచ్చి ఇప్పుడు ఉసూరుమంటూ వెనక్కిపోవడమా?" అని మనసు ప్రశ్నిస్తే, సరేలే అని ధైర్యం చేసి, అసలు అడగొచ్చా లేదా అని తపటాయిస్తూనే అడిగా, "ఏమండీ మీదగ్గర క్యామెల్ పోస్టర్ కలర్స్ దొరుకుతాయా" అని. అంతే అడిగీ అడగ్గానే  ఆయన లోపలికెళ్ళాడు. ఒకపక్క ఆశ, దొరుతాయేమో అని. మరోపక్క నిరాశ, వచ్చి ఏం చెప్తాడో అని. కొద్ది క్షణాల తర్వాత  ఆయన ఆరు రంగుల బాటిల్స్ ఉండే ఒక సెట్ పట్టుకొచ్చాడు. సరిగ్గా అదే నాకు కావల్సింది. ఆ క్షణం నా ఆనందానికి అవధుల్లేవంతే! తర్వాత ఇంకో రెండుమూడుసార్లు కూడా వెళ్ళి నాకు కావల్సిన సెలెక్టెడ్ రంగులు అడిగి మరీ అక్కడ తెచ్చుకున్నాను. బహుశా ఆ హోల్ సేల్ షాపు కి పోస్టర్ కలర్స్ కోసం వెళ్ళిన ఒకే ఒక్క రీటెయిల్ కస్టమర్ ని నేనేనేమో!

అప్పట్లో వార పత్రికలు విరివిగా చదివేవాళ్ళు, కొన్ని పత్రికలకి చాలా డిమాండ్ ఉండేది. వచ్చిన కొద్ది గంటల్లోనే అన్ని కాపీలూ అమ్ముడయిపోయేవి. ఎందరో రచయితలూ, ఆర్టిస్ట్ లూ వాటి ద్వారా వెలుగులోకొచ్చిన రోజులవి. అన్నిటిల్లో ఆంధ్రభూమి వారపత్రిక నాకు ప్రత్యేకంగా కనిపించేది. అందులో కథలకీ సీరియల్స్ కీ వేసే ఇలస్ట్రేషన్స్ అన్నీ పెయింటింగ్స్ నే. "ఉత్తమ్ కుమార్" అనే ఆర్టిస్ట్ ఇలస్ట్రేషన్స్ లో పూర్తి స్థాయి పెయింటింగ్ లు వేస్తూ ఒక కొత్త ఒరవడి తీసుకొచ్చారు. పోస్టర్ కలర్స్, వాటర్ కలర్స్ తో వేసే ఆ పెయింటింగ్స్ చాలా గొప్పగానూ, అందంగానూ ఉండేవి. ఇక అవే నాకు పెయింటింగ్ నేర్చుకునేందుకు మార్గదర్శకాలయ్యాయి. ఆంధ్రభూమి లో అచ్చయిన ఒక్కొక్క ఉత్తమ్ గారి పెయింటింగ్ ఒక పాఠ్యగ్రంధంలా ముందు పెట్టుకుని, శోధించి సాధించి, కనుక్కుని కొనుక్కున్న పోస్టర్ కలర్స్ తో కష్టమైనా కుస్తీ బరిలో దిగి అలాగే వెయ్యాలని దీక్షతో గంటలకొద్దీ కూర్చుని "సాధన" అనే పోరాటం చేసేవాడిని. పట్టు వదలని పోరాటం, పట్టు సడలని ఆరాటం తో వేసిన ప్రతి బొమ్మలోనూ సక్సెస్ అయ్యేవాడిని. అసలు మెళకువలు తెలీదు, రంగుల మిశ్రమం గురించి తెలీదు, ప్రైమరీ-కలర్స్ సెకండరీ-కలర్స్ లాంటి పదలూ తెలీవు, బ్రషులూ ఒకటో రెండో ఉండేవి. "కృషితో నాస్తి దుర్భిక్షం, కృషి చేస్తే దక్కనిదంటూ ఉండదు." అన్న మాటలకి నిదర్శనం నా అనుభవాల్లో ఇది ఒకటి.

ఈ పెయింటింగ్ కూడా మక్కీ కి మక్కీ "ఆంధ్రభూమి వారపత్రిక" లో అచ్చయిన "ఉత్తమ్" గారి పెయింటింగ్ ని చూసి నేర్చుకునే మార్గంలో వేసిందే. కాలేజి రోజుల్లో నేను వేసే బొమ్మలకి కొద్ది మంది ఫ్రెండ్స్, జూనియర్స్ అభిమానులుండేవాళ్ళు. అడిగి నా రూముకి వచ్చి మరీ చూసి పొయ్యేవాళ్ళు.

అలా నా బొమ్మలు చూసి మెచ్చుకునే నా క్లాస్ మేట్, ఒక మంచి ఫ్రెండ్ "కిరణ్". ఇది చూసి, "నీ పెయింటింగ్ కాలేజి మొత్తం చూడాలి గిరీ" అంటూ "భువనేశ్వరి" అనే తెలుగు సినిమాలో కవి శ్రీ సి.నారాయణ రెడ్డి గారు రాసిన "ఏమని పిలవాలీ, నిన్నేమని పిలవాలి..." అన్న పాటలోని ఈ కింది లైన్స్ రాసి జతచేసి కాలేజి లిటరసీ క్లబ్ బోర్డ్ లో పెట్టించాడు.

"నీ చిరునవ్వులు సోకిన చాలు
సూర్యుడు వెన్నెల కాయునులే...

నీ నునుపైటను తాకిన చాలు
గాలికి గిలిగింత కలుగునులే...

నీ పాదాలూ మోపిన చాలు
శిలలైనా విరబూయునులే..."

తర్వాత రెండ్రోజులకి మా జూనియర్ ఎవరో నాకా పెయింటింగ్ ని తెచ్చి ఇస్తూ, ఇది చూసి కొందరు అమ్మాయిలు అభ్యంతరం చెబుతూ ఆ క్లబ్ హెడ్ ఇంగ్లీష్ మాష్టారుకి కంప్లెయింట్ చేశారని అందుకే తీసెయ్యాల్సి వచ్చిందనీ చెప్పాడు. అభ్యంతరం చెప్పేంత కారణాలు ఇందులో లేకున్నా, చూసే కళ్ళు అన్నీ ఒక్కలా ఉండవు అనుకున్నాను. అలా కాలేజి లో నా ఈ పెయింటింగ్ ని అందరూ చూడ(లే)కపోయినా ప్రతి సంవత్సరం ప్రింట్ చేసే కాలేజి మ్యాగజైన్లో క్రమం తప్పక ప్రింట్ అయ్యి ఆకట్టుకున్న నా బొమ్మలు అందరూ చూశారు, అందరికీ నేనెవరో తెలిసింది. ఫైనల్ యియర్ అయ్యి వెళ్ళేపుడు ఒకరికొకరం ఆటోగ్రాఫ్ బుక్స్ లో అడ్రెస్ తోబాటు రాసుకున్న సందేశాల్లో నా ఆటోగ్రాఫ్ బుక్ నిండా ప్రతి ఒక్కరూ నా బొమ్మలనే ప్రస్తావిస్తూ మెసేజ్ లు రాశారు.

అప్పటి నా పెయింటింగ్ "స్వయం కృషి" సాధన లో "ఉత్తమ్ గారు" కి నేను ఏకలవ్య శిష్యుడిని. ఆయన పెయింటింగ్స్ నాకు పాఠ్యగ్రంధాలు! ఆ సాధనలో వేసిన పెయింటింగ్స్ లో బ్లాక్ అండ్ వైట్ లో వేసిన ఈ పెయింటింగ్ ఫలితం నాకు చాలా తృప్తిని ఇచ్చింది. స్వయం సాధనతో నేరుచుకున్న తపనలోని ఆ తృప్తి ఎప్పటికీ తరగని ఘని.

"స్వయంకృషి తో సాధించి ఎక్కిన ప్రతి మెట్టూ ఎవరెస్టు శిఖరమే."
~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Friday, July 14, 2023

Work with Masters...

 
"Idleness" - My work of Masters
Based on painting by "John William Godward" - an English Painter
Every master was once a student. Not every student is fortunate to learn from masters. Observing masters at work is the best way to learn from them. If that is not possible, studying their works is the next best way. I wish I was born in 19th century, and always wanted to work with some of the great Artists who lived in that century.

I started studying "Modern Art" lately. The Modern Art era started with rebellion thinking of refusing to go along with traditional teaching of Arts. Late 19th century and the beginning of 20th century saw several artists who started to radically change the basic principles of Art by creating something new, right from organizing space in a new way to doing outlines and shadows differently, even working with with no-rules or new-rules of perspective. Many initial works of modern artists of that period resembled old masters of traditional art. Later, they transformed into a new way of thinking, seeing, painting, and making viewers think about art.

My "Study of Masters" has always been like looking at a masterpiece so closely to feel their works. If I  feel like feeling it more stronger, I work with them. In other words I work with their works. This is a masterpiece that was done right around the time the "Modern Art Era" started in 1900. I am studying many masters of that era and this masterpiece took me away for few hours deeper into it.

"If working with masters is not a possibility, work with their works."
~ Giridhar Pottepalem

Tuesday, July 11, 2023

My soul lives in my Art...

My Oil Paintings lined up in my Art Studio before they go on to the walls.

My dream of “Oil Painting” was born in my heart when I first visited “The Salarjung Musuem” in Hyderabad when I was 15 years old. The European Gallery over there took my breath away for a longtime. It was chasing me inside me since then for years wherever I went whatever I did.
Now I feel proud to be surrounded by “my dream come true!”.

“My soul lives in my Art” ~ Giridhar Pottepalem

Tuesday, July 4, 2023

"శ్రీ రామ చంద్రుడు"...

"శ్రీ రామ చంద్రుడు"
Oil on Canvas - 24" x36" (2' x 3')

హ తెలిశాక నాన్న వేసిన మూడు శ్రీరామ చంద్రుని బొమ్మలు రోజూ మా ఇంట్లో చూస్తూనే పెరిగాను. తన పన్నెండేళ్ళ వయసులో నాన్న పుట్టిన ఊరు "దామరమడుగు" లో పెరిగిన ఇంట్లో మిద్దెమీద నున్నటి తెల్లని సున్నపు గోడమీద రంగులతో చిత్రించిన బాణం పట్టుకుని ఫ్రేమ్ లో ఇమిడి చక్కగా నిలబడి ఉన్న "కోదండ రాముడు" మొదటిది. అదే గోడపైన పక్కనే రెండవది రంగుల చిత్రం, చెట్టుకింద "సీతారాములు", ఎదురుగా బంగారు లేడి ని చూపిస్తూ పట్టి తెచ్చి ఇమ్మని చెయ్యి చూపెట్టి అడుగుతున్న సీత. మూడవది నాన్న B.Ed Training చేసిన కాలేజి "Vijaya Teachers College, Bangalore" లో ఉన్నపుడు ఆ కాలేజి మ్యాగజైన్ ముఖచిత్రం కోసం వేసిన ఇంట్లో ఫ్రేమ్ కట్టించి ఉన్న "సీతారాములు" పోర్ట్రెయిట్. ఈ మూడు బొమ్మల ప్రభావం పోర్ట్రెయిట్ అంటే ఇలానే వెయ్యాలి అనేంతగా నా బొమ్మల్లో ఇప్పటికీ ఉంది, ఎప్పటికీ ఉంటుంది.

ఆధునిక భావాలున్న నాన్న కి దేవుడంటే నమ్మకం ఉండేది కాదు. అయినా వేసిన కొద్ది బొమ్మల్లో "శ్రీరాముడు" బొమ్మలే ఎక్కువ ఉండటం విశేషం. నాన్న పేరు "రామచంద్రయ్య", బహుశా ఆ పేరు ప్రభావం నాన్న మీద ఉండి ఉండొచ్చు.

చిన్నపుడు "బుచ్చిరెడ్డిపాళెం" లో నాన్న హైస్కూలు టీచర్ గా ఉన్నపుడు మేము ఎక్కువగా వెళ్ళిన చాలా సువిశాలమైన పెద్ద దేవాలయం "శ్రీ కోదండ రామాలయం". ఆ దేవాలయం తిరునాళ్ళు అప్పట్లో చాలా గొప్పగా జరిగేవి. నా నాలుగేళ్ళ వయసులో చూసిన "తెప్పోత్సవం" రాత్రి కోనేరు చుట్టూ చేరిన ఆ జనం మధ్య కోనేటి నీళ్ళల్లో "తెప్ప" మీద ఉత్సవం ఇంకా గుర్తున్నాయి.  శ్రీరామ నవమి ఉత్సవాలప్పుడు పది రోజులపాటు రోజూ వేకువ ఝామున ఊరేగింపు వచ్చే రాముడి ని మా చిన్నపుడు మమ్మల్ని నిద్రలేపి రోడ్డు మీదికి తీసుకెళ్ళి చూపించి మా కళ్ళకి హారతి అద్దిన మా "బామ్మ" చేతి మీద "శ్రీ రాములు" అన్న పచ్చబొట్టు అక్షరాలూ ఇంకా గుర్తున్నాయి. చిన్నపుడు ఎప్పుడూ బామ్మ చెయ్యి చూసి, బామ్మా నీకు కృష్ణుడంటే ఇష్టం కదా అయితే "శ్రీ రాములు" అని ఎందుకు పచ్చబొట్టు వెయ్యించుకున్నావ్ అని అడిగేవాళ్ళం. రామాయణ ఇతిహాసం "బామ్మ" చెప్పిన కథల్లో ఊ కొడుతూ విన్నాం. ఇప్పటి తరం కి ఆ ఇతిహాసాలు తెలీవు, కథలుగా చెప్పే బామ్మలూ లేరు, ఉన్నా వాళ్ళ  దగ్గర పెరిగే వీలూ లేదు. భారతీయ ఇతిహాసాల్లోని మహావీరులకన్నా పాశ్చాత్య కామిక్ బొమ్మల వీరులే బాగా పరిచయమైపోయారు.

భారతీయ సంస్కృతి, ఇతిహాసాల్లో "శ్రీ రాముడు" ని ఆదిపురుషుడు గానూ పిలుస్తారు, కొలుస్తారు. ఈమధ్య వచ్చిన పాశ్చాత్య కామిక్ ప్రభావంతో వచ్చి మెప్పించలేకపోయిన "ఆదిపురుష్" సినిమా ప్రభావంతో వేసిన పెయింటింగ్ మాత్రం కాదిది. దాదాపు రెండేళ్ళ క్రితం ఒక పేరు తెలియని శిల్పి చేతిలో చెక్కబడ్డ "శ్రీరాముడు" చెక్క శిల్పం బొమ్మ ఆధారంగా మొదలుపెట్టిన ఈ "శ్రీ రామ చంద్రుడు" ని ఇప్పటికి పూర్తి చెయ్యగలిగాను.

అన్నిటికన్నా మిన్నగా ఈ పెయింటింగ్ కి నేను పెట్టుకున్న పేరు, నాన్న పేరూ రెండూ ఒక్కటే - "శ్రీ రామ చంద్రుడు"!

Sunday, July 2, 2023

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 10 ...

 
Portrait of the First Female Indian Prime Minister - Smt. Indira Gandhi
Ballpoint pen on paper 8" x 9"

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 9                                                         నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 11 -->
మ్యాథ్స్, ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ మెయిన్ సబ్జెక్ట్స్ గా, ఇంగ్లీష్, సంస్కృతం లాంగ్వేజెస్ గా ఇంటర్మీడియట్ (11th & 12th Grade) విజయవాడ "ఆంధ్ర లొయోలా కాలేజి" లో ఉత్సాహంగా చేరా. అప్పట్లో లొయోలా కాలేజి లో సీట్ రావటం కష్టం. పదవ తరగతిలో చాలా మంచి మార్కులు తెచ్చుకోవటంతో, నాన్ లోకల్ అయినా నాకు  సులభంగా నే సీట్ వచ్చింది, చేరిపోయాను. ఆ కాలేజి లో చదివింది రెండేళ్ళే. కాలేజి ఆఫర్ చేయ్యని ఇంకో సబ్జెక్ట్ లో కూడా అక్కడ నాకు నేనుగా చేరిపోయాను. అదే "ఆర్ట్ సబ్జెక్ట్". చదవే మూడ్ లేని, ఏమీ తోచని సమయాల్లో ఒక్కడినే "గోగినేని హాస్టల్ రూమ్" లో కూర్చుని "ఆర్ట్ సబ్జెక్ట్" లో దూరి బొమ్మలు వేసుకునేవాడిని. ఆ రెండు సంవత్సరాల్లో అలా ఒక పదీ పన్నెండు దాకా బొమ్మలు వేసి ఉంటానేమో. ఆ బొమ్మల్లో అప్పుడావయసుకుకి నైపుణ్యం చాలానే ఉండేది అనిపిస్తుంది ఇప్పుడు చూస్తుంటే. వేసిన బొమ్మలన్నీ పుస్తకాల్లోనే దాగి భద్రంగా ఉండేవి. బొమ్మలన్నీ ఒకదగ్గర చేర్చిపెట్టుకునే ఫైల్ లాంటిదేదీ ఉండేదికాదు. కొన్ని అప్పటి పుస్తకాల్లోనే ఉండిపోయి వాటితో పోగొట్టుకున్నాను. అయినా వేసిన ప్రతి బొమ్మా గుర్తుందింకా. అప్పుడు వేసిన బొమ్మల్లో ప్రముఖమైంది ఈ అప్పటి భారత ప్రధాని "శ్రీమతి ఇందిరా గాంధి" గారిది.

గతం లోకి - 1983-85, విజయవాడ "ఆంధ్ర లొయోలా కాలేజి"

గుణదల "మేరీమాత" కొండల క్రింద, ఆహ్లాదంగా ఎటుచూసినా పచ్చదనం, అత్యుత్తమమైన క్లాస్ రూమ్ లు, ల్యాబ్‌లు, లైబ్రరీ, ఆట స్థలాలతో అందమైన క్యాంపస్. ప్రవేశం పొందగలిగే ప్రతి హాస్టలర్‌ కు సింగిల్ రూములతో ఉత్తమ కళాశాల భవనాలు. కాలేజీలో అడ్మిషన్ పొందడం ఎంత కష్టమో, హాస్టల్‌లో అడ్మిషన్ పొందడం కూడా అంతే కష్టం. ఓవల్ ఆకారంలో ఉన్న మూడంతస్తుల హాస్టల్ భవనాలు, ఒక్కో అంతస్తులో వంద చొప్పున మొత్తం మూడొందల సింగిల్ రూమ్ లు అన్ని రకాల సౌకర్యాలను కలిగి, సెంటర్ గార్డెన్‌లు, రుచికరమైన ఆంధ్ర ఫుడ్ వండి వడ్డించే విశాలమైన డైనింగ్ హాళ్లు ఉండేవి.

అక్కడి లెక్చరర్స్ కూడా వాళ్ళ సబ్జక్ట్స్ లో నిష్ణాతులు, కొందరు టెక్స్ట్ బుక్స్ ఆథర్స్ కూడా. అలా ఆ కళాశాల విద్యార్థులకు ఉత్తమమైన క్యాంపస్ అనుభవాన్ని అందించి ఇచ్చింది. వాస్తవానికి, మధ్యతరగతి కుటుంబాలకు ఆ కాలేజ్ లో చదవటం ఆర్ధికంగా అప్పట్లో చాలా భారం. కానీ మా అమ్మ "కావలి" లో గర్ల్స్ హైస్కూల్‌లో క్లర్క్‌గా పనిచేస్తూ వచ్చే కొద్దిపాటి జీతంలో సగానికి పైగా నా నెలవారీ హాస్టల్ బిల్లుకే పంపించేది. అక్కడి క్రమశిక్షణ కూడా అంత ఉత్తమంగానే ఉండేది. హిందీ, ఇంగ్లీషు మాట్లాడే నార్త్ ఇండియా నుంచి వచ్చిన విద్యార్థులే సగం మంది ఉండేవాళ్ళు. మ్యాథ్స్, ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ సబ్జక్ట్స్ లో పర్ఫెక్ట్ స్కోర్లు సాధించాలనే ఒత్తిడి చాలా ఉండేది. తెలుగు మీడియం నుంచి ఇంగ్లీషు మీడియంలోకి రావడం తో నాలాంటి విద్యార్థులపై అది మరింత ఎక్కువగా ఉండేది. ఆ ఒత్తిడి తట్టుకునేందుకు మంచి స్నేహితులు ఇద్దరు ఎప్పుడూ పక్కనే ఉన్నా, అప్పుడప్పుడూ ఒంటరిగా హాస్టల్ రూమ్ లో ఉన్నపుడు నాకు నాతో తోడై ఉండే నేస్తాలు "నా బొమ్మలు".

నా కొత్త డ్రాయింగ్ నేస్తం - బాల్‌పాయింట్ పెన్

ఎక్కడ ఉన్నా బొమ్మలు గీయటం మానని నాకు "ఆంధ్ర లయోలా కాలేజి" క్యాంపస్‌లోనూ బొమ్మల జ్ఞాపకాలున్నాయి. నా బొమ్మల్లో గీతలు అక్కడే చాలా మెరుగయ్యాయి. అప్పటిదాకా పెన్సిల్ తో బొమ్మలేసే నేను, ఇంకొకడుగు ముందుకేసి బాల్ పాయింట్ పెన్ను తో వెయటం మొదలు పెట్టాను. పెన్సిల్ లా చెరపటం కుదరదు కాబట్టి ప్రతి గీతా ఖచ్చితంగా అనుకున్నట్టే పడి తీరాలి. అంటే ఎంతో ఓపికా, నేర్పూ కావాలి.

శ్రీమతి ఇందిరా ప్రియదర్శిని గాంధీ, భారత ప్రధాని

అప్పటి ఆ జ్ఞాపకాలని గుర్తుచేస్తూ మనసు తలుపులు తట్టే నా బాల్ పాయింట్ పెన్ను బొమ్మ భారత ప్రధాని "శ్రీమతి ఇందిరా గాంధీ" గారిది. నేను ఆ కాలేజి లో ఉన్నపుడే అక్టోబర్ 1984 లో హత్యకు గురయ్యారు. ఒకటి రెండు రోజులు క్లాసులు లేవు, హాస్టల్ నుంచి కూడా మమ్మల్ని బయటికి రానివ్వలేదు. విజయవాడ లో సిక్కులు కొంచెం ఎక్కువగానే ఉండేవాళ్ళు, మా కాలేజి లో కూడా స్టూడెంట్స్ ఉండడంతో హై అలర్ట్‌ ప్రభావం మా కాలేజి క్యాంపస్ లోనూ ఉండింది కొద్ది రోజులు.

ఆ దురదృష్టకర సంఘటన తర్వాత కొన్ని నెలలపాటు ప్రతి పత్రిక ముఖ చిత్రం పైనా "ఇందిరా గాంధి" గారి ఫొటోనే ఉండింది. ఆ సంవత్సరం సంక్రాంతి శలవులకు "కావలి" ఇంటికి వచ్చినప్పుడు మా పక్కింటి కల్లయ్య మామ దగ్గర "న్యూస్ వీక్ (ఇంగ్లీషు)" వారపత్రిక ఉంటే చదవాలని తీసుకున్నాను. కవర్ పేజీ పై "ఇందిరా గాంధి" గారి ఫొటో చూసి, ఆమె బొమ్మ వెయ్యాలనిపించింది. ఆ పోర్ట్రెయిట్ ఫొటో చాలా ఆర్టిస్టిక్ గా అనిపించింది. ఆ ముఖచిత్రం ఆధారంగా వేసిందే ఈ బొమ్మ. ఇవన్నీ ఆ బొమ్మ వెనకున్న జ్ఞాపకాలు. అయితే ఈ బొమ్మ చూసినప్పుడల్లా ఇప్పటికీ గుర్తుకొచ్చే మర్చిపోలేని జ్ఞాపకం ఇంకొకటుంది. 

నా చేతుల్లోనే ముక్కలై చిరిగి పోయిన పూర్తికాని అదే "ఇందిరా గాంధి" గారి బొమ్మ

వేసిన ప్రతి చిన్న బొమ్మనీ ఎంతో భద్రంగా చూసుకుంటూ దాచుకునే అలవాటు చిన్నప్పటినుంచీ ఉంది. మళ్ళీ మళ్ళీ వాటిని చూసుకుని మురిసిపోతూ ఉండేవాడిని. అప్పటి నా అతిచిన్న లోకంలో నా బొమ్మలే నా ఆస్తులూ, నా నేస్తాలూ.

ఈ బొమ్మ నాకెంతో సంతృప్తిని ఇచ్చినా ఎందుకో కొంచెం అసంతృప్తి మాత్రం ఉండిపోయింది. కారణం, ఏదో సాదా సీదా నాసిరకం నోట్ బుక్ పేపర్ మీద క్యాజువల్ గా మొదలు పెట్టి పూర్తి చేసేశాను. అక్కడక్కడా నేను వేస్తున్నపుడే గుర్తించినా సరిదిద్దలేని కొన్ని లోపాలు ఉండిపోయాయి. మొదటిసారి బ్లాక్ అండ్ రెడ్ రెండు బాల్ పాయింట్ పెన్స్ తో ప్రయోగాత్మకంగా వేసినా, బానే ఉంది అనిపించినా, ఎందుకో ఇంకాస్త పెద్దదిగా జస్ట్ బ్లాక్ పెన్ తో వేసుంటే ఇంకా బాగుండేదేమో అనిపిస్తూఉండేది, చూసిన ప్రతిసారీ. కానీ వేసిన బొమ్మని మళ్ళీ రిపీట్ చెయ్యాలంటే ఏ ఆర్టిస్ట్ కి అయినా చాలా కష్టం. అలా వేద్దామా వద్దా అన్న సందిగ్ధానికి ఒకరోజు మా పెద్దమామయ్య "ప్రజ" (ప్రభాకర్ జలదంకి) ప్రోత్సాహం తోడయ్యింది. ఈ బొమ్మ చూసి "అబ్బా గిరీ ఏం వేశావ్ రా. ఇది గాని "పెండెం సోడా ఫ్యాక్టరీ" (కావలి సెంటర్ లో చాలా పేరున్న ఇంకెక్కడా అలాంటి సోడా, సుగంధ పాల్ దొరకని ఏకైక షాప్) ఓనర్ కి ఇస్తే (ఓనర్ పేరు తెలీదు) ఫ్రేం కట్టించి షాప్ లో పెట్టుకుంటాడు. వాళ్ళకి నెహ్రూ ఫ్యామిలీ అంటే చాలా అభిమానం. కావలి టౌన్ మొత్తం నీ బొమ్మని చూస్తారు." అంటూ వాళ్ళకిద్దామని అడిగేవాడు. కష్టపడి వేసిన బొమ్మ ఇవ్వాలంటే నాకు మనస్కరించలా. అయినా మళ్ళీ మళ్ళీ అడిగేవాడు - "నువు నీ బొమ్మని ఇంట్లో పెట్టుకుంటే ఏం వస్తుంది రా? వాళ్ళకిస్తే అందరూ చూసి నీ బొమ్మని మెచ్చుకుంటారు. అంతా ఎవర్రా ఈ గిరి అని మాట్లాడుకుంటారు." అని ఇంత గొప్పగా చెప్పేసరికి నేనూ ఆ ఆలోచనతో చాలా థ్రిల్ అయ్యాను, నా ఆర్ట్ వర్క్ "టాక్ ఆఫ్ ది టౌన్" అవుతుందని ఊహించి సంతోషించాను. అయినా సరే, ఇది మాత్రం ససేమిరా ఇవ్వదల్చుకోలేదు.

సరే ఎలాగూ లోపాలేవీ లేకుండా ఇంకోటీ వేద్దామా అని అనుకుంటున్నా, వేసి అదే ఇద్దాంలే అనుకుని ఈసారి అనుకున్నట్టే పెద్ద సైజ్ చార్ట్ పేపర్ (డ్రాయింగ్ పేపర్) పై ముందుగానే పెన్సిల్ తో సరిదిద్దుకుంటూ లోపాలు లేకుండా స్కెచ్ వేసుకుని, తర్వాత బాల్ పాయింట్ పెన్ తో అసలు బొమ్మ వేస్తూ ఫినిష్ చెయటం మొదలు పెట్టాను. పోర్ట్రెయిట్ లలో హెయిర్ వెయ్యటం అంటే నాకు ప్రత్యేకమైన శ్రద్ధ ఉండేది మొదటి నుంచీ. మొదట వేసిన ఈ బొమ్మ క్యాజువల్ గా మొదలెట్టి పూర్తి చేసింది గనుక హెయిర్ మీద అంత శ్రద్ధ పెట్టినట్టు అనిపించదు. కానీ రెండవసారి వేస్తున్న బొమ్మ మాత్రం లో హెయిర్ మీద ప్రత్యేకమైన శ్రద్ధ పెట్టి వేశాను. ప్రతి గీతా ఎంతో ఫోకస్ తో చిన్న లోపం కూడా లేకుండా వేసుకుంటూ తల పైభాగం పూర్తి చేసి, ముఖం పైనుంచి కిందికి ముక్కు దాకా సగ భాగం పూర్తి చేశాను. మధ్య మధ్యలో చూసుకుంటూ కొంచెం గర్వంగానూ అనిపించేది, బాగా చాలా వేస్తున్నానని.

అలా ఉదయాన్నే ప్రతిరోజులానే అమ్మ, తను అప్పట్లో పనిచేస్తున్న "గర్ల్స్ హైస్కూల్" కీ, అన్నేమో బజారుకీ వెళ్ళటంతో ఒక్కడినే ముందు వరండాలో దీక్షగా కూర్చుని బొమ్మ వేస్తూ ఉన్నా. బహుశా అప్పటిదాకా ఒక నాలుగు గంటలు కూర్చుని వేస్తూ ఉన్నాను. ఇంతలో అన్న తన ఫ్రెండ్ "సంజీవ రెడ్డి" తో కలిసి ఇంటికి వచ్చాడు. సంజీవ్ ఈ లోకంలో ఏదైనా ఇట్టే మాటల్లో చేసిపారెయ్యగల గొప్ప మాటకారి. వచ్చీ రాగానే వేస్తున్న నా బొమ్మ చూసి మొదలుపెట్టాడు. "ఏం గిర్యా...నేంగూడా...చిన్నపుడు బొమ్మలు బలే ఏసేవోడ్నయా...ఇప్పుడు కొంచెం తప్పొయిందిగాన్యా... కూసున్నాంటే...యేశాస్తా ఎంత పెద్ద బొమ్మైనా...అంతే" ఇలా మాటలలోకం లో మమ్మల్ని తిప్పుతూ పోతున్నాడు. నాకేమో దీక్షగా కూర్చుని వేసుకుంటుంటే వచ్చి వేసుకోనీకుండా ఆపి ఆ మాటల కోటలు చుట్టూ తిప్పుతుంటే, తిరగాలంటే కొంచెం అసహనంగానే ఉన్నా, గబుక్కున మంచినీళ్ళు తాగొద్దమని లేచి రెండు నిమిషాలు గీస్తున్న బొమ్మ పక్కన బెట్టి లోపలికెళ్ళా. వచ్చి చూసే సరికి చూసి షాక్ తిన్నా. నాకింక ఏడుపొక్కటే తక్కువ. అలా నేనక్కడ లేని ఆ రెండు నిమిషాల్లో కూర్చుని ఇంకా వెయ్యాల్సిన ముఖం కింది భాగం పెన్సిల్ అవుట్ లైన్ మీద, పెన్ను తో వంకర టింకర బండ లావు లావు గీతలు చెక్కుతూ ఉన్నాడు. నన్ను చూసి "ఏం గిర్యా...ఎట్టేశా...చూడు...నీ అంత టైం పట్టదులేవయా నాకా...బొమ్మెయటానిక్యా... మనవంతా...శానా ఫాస్టులే..." అంటూ ఇంకా పిచ్చి గీతలు బరుకుతూనే ఉన్నాడు. నా గుండె ఒక్కసారిగా చెరువై కన్నీళ్లతో నిండిపోయింది. కష్టపడి ఒక్కొక్క గీతా శ్రద్ధగా గీస్తూ నిర్మిస్తున్న ఆశల సౌధం కళ్లముందే ఒక్కసారిగా కూలిపోయింది. అకస్మాత్తుగా ఆశల వెలుగు శిఖరం పైనుంచి చీకటి అగాధంలో నిరాశ లోయల్లోకి బలవంతంగా తోసేసినట్టనిపించింది. కానీ అన్న ఫ్రెండ్, నా కోపమో, బాధో వెళ్ళగక్కేంత ఇదీ లేదు. మౌనంగా  లోపలే రోదిస్తూ ఆ క్షణాల్ని దిగమింగక తప్పలేదు.

తర్వాత అమ్మ ఇంటికి వచ్చాక అమ్మకి చూపించి కష్టపడి వేసుకుంటున్న బొమ్మని పాడుచేశాడని ఏడ్చా. కన్నీళ్లతో నిండిన బాధా, కోపంతో ఆ బొమ్మని ముక్కలుగా చించి పడేశా. అప్పట్లో ఇలాంటి నిస్సహాయ పరిస్థితుల్లో నా కోపం అమ్మ మీద, అన్నం మీద చూపెట్టేవాడిని. అలిగి అన్నం తినటం మానేసే వాడిని. ఎంత మొరపెట్టుకున్నా అమ్మ మాత్రం ఏం చెయ్యగలదు. "సంజీవ్ వస్తే నేను అడుగుతాన్లే. మళ్ళీ వేసుకుందువులే నాయనా." అంటూ నన్ను ఓదార్చటం తప్ప. అయితే అన్నకి మాత్రం అమ్మ తిట్లు పడ్డాయ్, ఫ్రెండ్స్ తో తిరుగుడ్లు ఎక్కువయ్యాయని, ఆ టైమ్ లో ఫ్రెండ్ ని ఇంటికి తీసుకొచ్చాడనీ. అయినా అన్న మాత్రం ఏం చేస్తాడు పాపం. వాడూ జరిగినదానికి బాధ పడ్డాడు. ఆ సంఘటన నుంచి కోలుకోవడానికి నాకు మాత్రం చాలా రోజులు పట్టింది. అసలు ఉన్నట్టుండి వేస్తున్న బొమ్మ వదిలి ఎందుకు లేచి లోపలికెళ్ళానా, వెళ్ళకుండా ఉంటే అలా జరిగేదికాదని తల్చుకుని తల్చుకుని మరీ బాధపడ్డ క్షణాలెన్నో...

రెండవసారి అదే "ఇందిరా గాంధి" గారి బొమ్మ కష్టం అనిపించినా "కావలి టాక్ ఆఫ్ ది టవున్" అవుతుందన్న ఆశతో మొదలుపెట్టా. మళ్ళీ మూడవసారి వేద్దామా అన్న ఆలోచన మాత్రం అస్సలు రాలా. మొదటేసిన ఈ బొమ్మని మాత్రం పెద్దమామయ్య అడిగినట్టు "పెండెం సోడా ఫ్యాక్టరీ" వాళ్ళకి ఇవ్వదల్చుకోలా. ఏదేమైనా "టాక్ ఆఫ్ ది టవున్" అవుతాననుకున్న చిన్న మెరుపులాంటి చిగురాశ అలా మెరిసినట్టే మెరిసి చటుక్కున మాయమయ్యింది. అలా నేనేసిన ఒకేఒక్క "ఇందిరా గాంధి" గారి బొమ్మగా నా బొమ్మల్లో ఇప్పటికీ నా దగ్గర భద్రంగానే ఉంది, చూసిన ప్రతిసారీ ఆ జ్ఞాపకాల్నీ, ఇంకా బాగా వెయ్యాలని పడ్ద తపననీ, ఆ కష్టాన్నీ, తెచ్చిన రవ్వంత చిగురాశనీ, వెన్నంటే వచ్చిన కొండంత నిరాశనీ గుర్తుకి చేస్తూ...

"ప్రతి బొమ్మ వెనుకా ఖచ్చితంగా ఓ కథ ఉంటుంది, కొన్ని బొమ్మల్లో చిత్రకారుడి కన్నీటి చుక్కలూ దాగుంటాయి."
~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం