వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 33 . . .

 

"A Beautiful Lake"

Indian Ink & water with brush on Paper, 10" x 3"

ఈ అనంత విశ్వంలో మన ప్రమేయం లేకుండా సాగిపోయే ఒక అద్భుతం - కాలం. ఇందులో "మారనిది ఇది" అంటూ ఏదీ ఉండదు. ప్రతిదీ ఇందులో ఇమిడిపోవాల్సిందే. ముందుకి పోతూ వెనకటితో పోలిస్తే ఎంతో కొంత మారి తీరాల్సిందే. అది జీవమైనా, సజీవమైనా, నిర్జీవమైనా. చెక్కు చెదరవు అనిపించే మనిషి జ్ఞాపకాలైనా, కాలంతో ఎంతో కొంత మారుతూ ముందుకి పోవాల్సిందే.

నిన్నటి జ్ఞాపకం ఓ పదేళ్ళ తర్వాత నిన్నటిలా అనిపించదు. పాతబడే కొద్దీ తియ్యని జ్ఞాపకం మరింత తియ్యగా అనిపించొచ్చు, చేదు జ్ఞాపకం లో చేదు కాస్తయినా తగ్గిపోనూవచ్చు. మొన్న, నిన్నటి కొత్త, సరికొత్త అనుభవాల జ్ఞాపకాల ప్రభావం పరస్పరం ఒకదానిపై ఒకటి ఎంతో కొంత తప్పకుండా ఉండే తీరుతుంది.

నిశ్చల నీటిలో పయనించే పడవ ముందుకి సాగుతూ పోయే కొద్దీ, ఆ పడవ తాకిడికి కొత్తగా పుట్టే అలలు ఆ పడవని తోస్తూ, ముందుకి పోనిస్తూ అవి వెనక్కి పోతూ పాత అలలతో కలిసి కనుమరుగవుతూ నిశ్చలమయిపోతూ ఉంటాయి. అలాగే ముందుకి సాగే జీవితం అనే పడవలో ప్రతి అనుభవం ఒక అల లాంటి అనుభూతి అయి మనల్ని ముందుకి నడిపి అది వెనక్కి వెళ్ళి నిశ్చలమైపోయి ఒక జ్ఞాపకంగా మిగిలి పోతుంది. మనల్ని ముందుకి నడిపించే ప్రతి అనుభూతీ, కాలంలో మరుగై ఒక జ్ఞాపకమై కనుమరుగై పోయినా, కొన్ని జ్ఞాపకాల ఉనికి మాత్రం కళ్ళముందు సజీవంగా ఎప్పటికీ కనిపిస్తూనే ఉంటాయి. కళ్ళముందున్నా, కనుమరుగైనా మనసులో మాత్రం అప్పుడప్పుడూ అలల్లా మెదులుతూ కనిపించకనే కనిపించే జ్ఞాపకాలే జీవితం తిరిగుతూ చేరే తీరాలకి తిరిగిన మలుపులు. ఈ విశ్వం అనే మహాసాగరంలో పయనించే ఒక పడవ మన జీవితం అయితే, ఆ పడవలో సుదూర తీరాలకి పయనించేది మనం, మనతో ప్రయాణించే మన అనుభవాలూ, మన జ్ఞాపకాలూ.

నా బొమ్మల నదీ ప్రవాహంలో నేను సాగించిన పయనం, ఆ పయనంలో పుట్టిన ప్రతి బొమ్మా నను ముందుకి నడిపిన అలలా కనుమరుగైనా, నా కళ్ళముందు ఇప్పటికీ సజీవంగా నిలిచిన మరిచిపో(లే)ని ఒక తియ్యని జ్ఞాపకమే. నేను వేసిన అన్ని బొమ్మల్లో ఇలాంటి బొమ్మ ఇదొక్కటే కావటం ఈ బొమ్మ ప్రత్యేకత.

సిద్ధార్ధ ఇంజనీరింగ్ కాలేజి, విజయవాడ లో కంప్యూటర్ సైన్స్ ఇంజనీరింగ్ రెండవ సంవత్సరం లో ఉన్నపుడు మొదలయ్యింది నా సరికొత్త బొమ్మల ఉత్సాహాల ప్రవాహం. ఊహ తెలిసినప్పటి నుంచీ బొమ్మల ప్రవాహంలో పయనిస్తూనే ఉన్నా, ఇక్కడ ఉత్సాహంగా మొదలు పెట్టిన ఆ ప్రవాహం మాత్రం కొత్త నదీ ప్రవాహంలో సరికొత్త పడవలా కొత్త కొత్త పుంతలు తొక్కింది. ఆ బొమ్మల ప్రవాహంలో నను ముందుకి నడిపిన అలల్లో ఒకానొక మొదటి అల(జడి) తాకిడి జ్ఞాపకం ఈ బొమ్మ.

అప్పటిదాకా ఇలా కూడా బ్రష్ తో బొమ్మలు వెయ్యొచ్చు అని తెలీదు. కాలేజి లైబ్రరీ లో ఒక బుక్ రాక్ లో ఒక్క అర లో మాత్రం కొద్దిపాటి ఆర్ట్ బుక్స్, మ్యాగజైన్స్ ఉండేవి. ఇంజనీరింగ్ కాలేజి లైబ్రరీలో ఆర్ట్ పుస్తకాలుండటం నాకప్పట్లో కొంచెం ఆశ్చర్యం అనిపించినా, ఆ పుస్తకాల్ని ఎవరూ కదిలించిన దాఖలాలు లేకపోవటం ఆశ్చర్యం అనిపించ లేదు. లైబ్రరీకి ఎప్పుడెళ్ళినా ఎవరూ కదిలించని ఆ బుక్ రాక్ దగ్గరికెళ్ళి ఆ పుస్తకాలు తిరగేసేవాడిని. అందులో ఒక బుక్ నా రూముకి తెచ్చుకున్నా. అందులో ఒక చిన్న బ్లాక్ అండ్ వైట్, బహుశా చార్ కోల్ తో వేసింది అనుకుంటా, సరిగా గుర్తు లేదు, ఆ బొమ్మ బాగా ఆకట్టుకుంది. చాలా ఫాస్ట్ స్ట్రోక్స్ తో వేసిన బొమ్మ అది. ఒక లేక్ మధ్యలో చిన్న దీవిలా అనిపించే చోట ఒక చిన్న ఇల్లు, పక్కన పెద్ద చెట్లు, పొదలు తో తక్కువ గీతల్లో ఎక్కువ ఊహల్ని రేకెత్తించే బొమ్మది. దాన్ని చూసి ఇండియన్ ఇంక్ లో ముంచిన బ్రష్ తో సాగిన పడవ ప్రయాణమే ఈ పెయింటింగ్. ఇది పెయింటింగ్ లా అనిపించకున్నా దీన్ని పెయింటింగ్ అనే అనాలి. ఎందుకంటే పూర్తిగా బ్రష్ తోనే వేసింది కాబట్టి. ఇండియన్ ఇంక్ కి నీళ్ళు కలిపి పలుచబడ్డ రంగుని ఆకాశం కీ నీటి కీ పెయింటింగ్ లో లా అద్దిన తీరూ ఇందులో గమనించొచ్చు.

ఈ బొమ్మని నిశితంగా పరిశీలిస్తే అందులోని ప్రతి చిన్న గీతా, కాలంలో ఒదిగి చలించే పెద్ద పెద్ద నిశ్చల జీవాల్ని తనలో ఒదిగేలా చేసుకుంది. ముక్కలు ముక్కలుగా అంటీ అంటనట్టున్న గీతలు ఒకదాని పక్కన ఒకటి కలిసి అవి కలిగించే చలనంలో కదిలే చెట్లూ, వాటి ప్రతిబింబాలను తమపై కదిలించే అలలూ, ఆ అలలపై పయనించే పడవా, ఆ పడవలో ముందుకి సాగే ప్రయాణం. ఇవన్నీ కలిసి ఒక్కటైన దృశ్యం.

ఈ ప్రక్రియంతా ఒక రెండు మూడు మైళ్ళ కనుచూపు మేర కనిపించే దృశ్యాన్ని ఐదారు ఇంచిల సైజ్ పేపర్ మీద సన్నని బ్రష్ ని కొద్ది పాటి ఇంక్ లో ముంచి, చేతి వేళ్ళ చలనం నింపుకున్న రేఖల్తో వేసి పరిగెత్తే కాలాన్ని బొమ్మగా కట్టి బంధించ(గలగ)టం. అందుకేనేమో దీన్ని "చిత్రకళ" అన్నారు. అయితే అది కలో, కళో కూడా తెలియని అప్పటి నా బొమ్మల పయనం లో ఒంటరిగా సాగించిన ప్రయాణం నాది. ఆ బొమ్మల ప్రయాణంలో సునాయాసంగా సరస్సుల పై ఆహ్లాదంగా సాగే పయనం లా కొన్ని బొమ్మలు అలవోకగా వెయ్యగలిగిన అందమైన అనుభూతులూ, గిర్రున తిరిగే సుడిగుండాల లోతుల్లో చిక్కుకుని కొట్టుకులాడి గంటలకొద్దీ పడ్డ కష్టానికి ఫలితం రాక ముందుకి పోలేక అక్కడనే నిలబడిపోయిన పరిస్థితులూ, వేగంగా ప్రవహించే నదీ ప్రవాహంలో మరింత వేగంగా ముందుకి నడిచిన అనుభూతులూ, ఒక్కోసారి ప్రవాహానికి ఎదురీదలేక అలసి ఓడి వెనక్కి తోసివేయబడ్డి విసుగూ నిరాశా ఆవహించిన క్షణాలూ అనేకానేకం. 

వేసే ప్రతి బొమ్మా ఉత్సాహంగా ఒక ప్రవాహాన మొదలయే పడవ ప్రయాణమే. మొదలుపెట్టినపుడు ఆ పడవ ప్రయాణం ఎలా ముందుకి సాగుతుందో తెలియని సందిగ్ధమే. ముగిశాకే అర్ధమయ్యేది అది సునాయాసమో, ప్రయాసో, నిరాసో, నిస్పృహో. ముప్పైఎనిమిదేళ్ళనాటి ఆ(నాటి) ప్రయాణం లో నేను చేరిన ఒక అందమైన తీరం ఈ బొమ్మ. 

గీత గీశాక అది నిశ్చలనంగా మారినా అది గీసే ప్రక్రియలో ఆర్టిస్ట్ చేతి చలనం మారబోయే ఆ నిశ్చలనంలో ఇమిడిపోయి ఎప్పటికీ చలిస్తూ కనిపిస్తూ చూపరులను కదిలిస్తూ ఉండటం గమనార్హం. ఈ బొమ్మలో అలాంటి నిశ్చల చలనాలు ప్రతి బ్రష్ స్ట్రోకులోనూ, ప్రతి రేఖలోనూ ఉన్నాయి.

శక్తిని సృష్టించలేం, అలాగే నాశనం కూడా చేయలేం, కేవలం ఒక రూపం నుండి మరొక రూపంలోకి మాత్రమే మార్చగలం. ఇది భౌతిక శాస్త్ర నియమం. ఈ శాస్త్రీయ సృష్టి నియమం ఒక కళాకారుడి చేతివేళ్ళ కొసల నుంచి పుట్టే శక్తికీ వర్తిస్తుంది. హృదయంలో పుట్టే అతి సున్నితమైన ఆ శక్తిని చేతి వేళ్ళ కొసలదాకా పట్టి తీసుకునొచ్చి తనదైన రీతిలో కదలాడే ఊహల అలలపై సాగించే పడవ యానమే బొమ్మల ప్రయాణం. తీరం కానరాని ఆ పడవ ప్రయాణంలో ఒక కళాకారుడు చేరుకున్న కళా తీరాలే కదిలించే కదలని బొమ్మలు...

"తీరం కానరాని పడవ ప్రయాణంలో ఒక కళాకారుడు చేరుకున్న తీరాలే కదిలించే కదలని బొమ్మలు."

~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

~~ ** ~~ ** ~~

("నెచ్చెలి" పత్రిక కోసం ప్రత్యేకంగా "బొమ్మల్కతలు" శీర్షికన నెల నెలా మాట్లాడుతున్న నా బొమ్మలు)

నా తొలినాళ్ళ బొమ్మల ప్రపంచంలో జీవం పోసుకుని వెలుగు చూడని నా బొమ్మలకి వెలుగు చూపే ప్రయత్నంలో మాట్లాడి ఆగిన నా కొన్ని "బొమ్మల జీవిత కథలు" నచ్చి, ఆపకుండా ఇదెందుకు కొనసాగించకూడదు అంటూ నన్నడిగి ప్రోత్సహించిన "నెచ్చెలి" పత్రికా సంపాదకులు "శ్రీమతి గీత" గారికి ధన్యవాదాలతో 🙏 ...

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 29 . . .

"వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల"

Indian ink on Paper

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 28                                                 నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 30  -->

వెన్నెల రాత్రి - నల్లని ఆకాశంలో మెరిసే తెల్లని నిండు జాబిలి ప్రసరించే వెండి కాంతుల తీగలు మెల్లగ మీటే చల్లని గాలి, ఆ వెన్నెల గాలిలో విహరిస్తూ పొందే అనుభూతిని మాటల్లో వర్ణించటం అంటే ఎవరికైనా కష్టతరమే. ఏ కవి హృదయానికైనా అనుభవం పొందితే తప్ప ఆ వర్ణన అంత సులభంగా అందదు. అలాంటి ఆ అనుభూతిని రెండు పదాల్లో వర్ణించాల్సి వస్తే - ఇది అసలు సాధ్యమేనా అనిపిస్తుంది.

"వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" - ఒకవేళ ఇవి ఆ వర్ణన రెండు పదాలు అయితే? పక్కపక్కన చేరిన ఈ రెండు పదాలు ఏ మనసునైనా తప్పక ఊహల పదనిసల్లోకి తీసుకుపోయి వెన్నెల తోటలో విహరింపజేస్తాయి. మనసు ఊహల విహారాలకి కవి కానవసరం లేదు, ఆ ఊహల అనుభూతిన ఊయలలూగగల హృదయముంటే చాలు.

సిద్ధార్థ ఇంజనీరింగ్ కాలేజి, విజయవాడ - మరవలేని, మరపురాని నా ఒంటరి పెయింటింగ్ పయనానికి నాంది. అప్పటి వార పత్రికల్లోని కథలు, సీరియల్స్, నవలలు, వాటిల్లోని బొమ్మలు ఎంతో మందిని ప్రభావితం చేస్తున్న, చేసిన రోజులవి. అప్పటికి నేనూ కొన్ని తెలుగు నవలలు చదివున్నా కానీ, "యండమూరి వీరేంద్రనాథ్" గారి "వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" నవల గురించి వినటమే తప్ప ఇంకా చదవలేదు. మా హాస్టల్ లో కొందరు కాలేజి పక్కనే ఉన్న "తాడిగడప" లో ఒక చిన్న షాప్ నుంచి నవలలు రెంట్ కి తెచ్చి చదువుతూ ఉండేవాళ్ళు. అలా ఒకసారి ఎవరో తెచ్చిన ఈ నవల చేతులు మారుతూ నా చేతికొచ్చింది. ఓ మధ్యాహ్నం మొదలు పెట్టి ఏకబిగిన చదవటం పూర్తిచేసినా పూర్తిగా అందులోనుంచి బయటికి రావటానికి చాలా సమయం పట్టింది. చాలా రోజులు ఆ నవల లోని సన్నివేశాలు నున్ను వెంటాడుతూనే ఉండిపోయాయి. ఏ పత్రిక అయినా, నవల అయినా అక్షరాలకన్నా నేను మొదట చూసేది మాత్రం అందులోని బొమ్మల్నే. చదవక ముందు ఆ నవలపైన చూసిన ముఖచిత్రానికీ, చదివాక పరిశీలించి మరీ మరీ చూసిన అదే ముఖచిత్రానికీ తేడా మనసు మాటల్లో చెప్పటం చేతకాని అప్పటి నా ఆ అనుభూతి నాతో ఆ బొమ్మని వేయించింది. "వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" - పొందికైన ఈ రెండు పదాల కి ఆర్టిస్ట్ "చంద్ర" గారు వేసిన ఆ బొమ్మ అంతే పొందికగా కుదిరింది అనిపించింది. ఆ కథా, కథనం నన్నెంతగా కదిలించాయో, ఆ ముఖచిత్రమూ అంతగానే కదిలించింది.

ఈ నవల్లో పాత్రల పరిచయం, వాటిని నడిపించిన తీరూ ఒక అద్భుతమైన అనుభూతిని మిగిలిస్తుంది. కథా నాయకుడు "రేవంత్", ఒక చెస్ ఛాంపియన్ ప్లేయర్. అందం, తెలివీ, చదువూ ఉన్న కథానాయకి "రమ్య" అతనికి కనపడకుండా, దోబూచులాడుతూ అతని మేధస్సుకి పెట్టే చిన్న చిన్న చిక్కుముడి లాంటి పరీక్షలు, వాటిని విడదీస్తూ వివరిస్తూ చెప్పే సమాధానాలూ, ఆమెని చూడాలన్న కుతూహలం పెరుగుతున్నా అతనికి కనపడని ఆమె, వారిద్దరి మధ్యా జరిగే సంఘటనలు ఇవన్నీ పాఠకుల్ని వెన్నెల తోటల్లో దోబూచులాడుతూ కనిపించినట్టే అనిపిస్తూ, కనిపించక అక్కడక్కడా కట్టిపడేస్తూ, మనసుని సుతిమెత్తగా తాకుతూ వెళ్ళిపోయే చల్లని వెన్నెల పిల్ల గాలుల్లానే అనిపిస్తూ సాగిపోతాయి.

కథానాయకి  తన ఫోన్ నంబర్ కనిపెట్టమని అతనికి క్లూలు ఇస్తూ, అతని మేధస్సుకు పరీక్షలు పెడుతూ ఇలా చాలా ఆసాక్తికరంగా వారిద్దరి మధ్యా కథనం సాగిపోతుంది. చివరికి కనిపెట్టి చెప్పాలనీ, ఆమెని చూసే ఘడియలు సమీపిస్తున్న వేళ అతని చేతికి అందించిన ఆమె రాసిన ఆఖరి ఉత్తరం, అప్పటికే వెన్నెల కిరణం వీడి చీకటిలో కలసి వెళ్ళి పోయిందని తెలిసీ, దగ్గరికెళ్ళి ఆమెని ఒకసారి చూడాలని మనసు బలంగా లాగుతున్నా, గులాబి రేకులమధ్యన ఆమె చేతిని మాత్రమే చూసి, ఇంతదాకా తనని ఊహల్లోనే ఊహించుకుటూ వస్తున్న తన రూపంని మది ఊహల్లోనే నిలుపుకోవాలని, కాలిన చితి ఆరేదాకా అక్కడే ఉండి వెనుదిరిగినపుడు రాలిన ఒక కన్నీటిబొట్టు మాటున మౌనం మాట్లాడే మాటలు ముగింపుగా ఆగే ఆఖరి పేజీ తో పాఠకుని గుండె తడైపోతుంది. ఒక్కసారి చదివితే ఎప్పటికీ తడి ఆరని ఆ అనుభూతి మదిలో సజీవంగా మిగిలిపోయేలా ఆ ముగింపు ఇచ్చిన రచయితకి హ్యాట్సాఫ్ చెప్పక తప్పదు. ఆద్యంతమూ వాళ్ళిద్దరి పాత్రలనీ కథలో నడిపించిన తీరు, అన్నిటికీ మించి ముగింపు, చివరికి ఆఖరి వాక్యమూ అన్నీ ఒక మధురానుభూతిలా ఎప్పటికీ గుర్తుండిపోతాయి.

"వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" అన్న పేరు ఈ నవలకి ఎంత చక్కగా అమరిందో, ఆ రెండు తెలుగు పదాల కలయికకి ఆ చంద్రుని పేరున్న ఆర్టిస్ట్ "చంద్ర" గారు వేసిన ముఖచిత్రం బొమ్మ వెన్నెలంత పొందిగ్గా ఒద్దిగ్గా ఒదిగి మెరిసింది. అప్పటి నా జ్ఞాపకాల్లో ఆ నవలకి ప్రముఖ ఆర్టిస్ట్ "చంద్ర" గారు వేసిన బొమ్మ ఆరెంజ్ కలర్ బ్యాక్ గ్రౌండ్ లో నలుపు తెలుపు సన్నని చెస్ బోర్డ్ గళ్ళలో కలిసి, పెద్ద పెద్ద కళ్ళతో, నుదుటిన పెద్ద బొట్టుతో, అందం మేధస్సూ రెండూ కలిసి, ముగ్ధ మనోహరంగా కనిపించే ఒక అమ్మాయి క్లోజప్ ఫేస్. చూడగనే "వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" అనిపిస్తుంది. తీర్చి దిద్దినట్టున్న ఆ బొమ్మ ఇప్పటికీ నా కళ్ళకి కట్టినట్టే ఉంది. ఆ నవల, ఆ నవలా ముఖచిత్రం మిగిల్చిన ఆ మధురానుభూతిని, అప్పుడప్పుడే కుంచె తడబడుతూ బుడి బుడి గీతల అడుగులు వేస్తున్న నా బొమ్మల ప్రయాణం లో పదిలపరచాలని చేసిన ప్రయత్నమే ఈ ఇండియన్ ఇంక్ తో వేసిన "వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" బొమ్మ. మెడని తాకుతూ ఎడమ చెంప కింది వంపు దగ్గర పడ్డ కష్టం మాత్రం గుర్తుంది. ఈ బొమ్మ నాడి అక్కడే ఉంది. పూర్తి గా "ఇండియన్ ఇంక్" లో కుంచె ముంచి అద్దిన బ్లాక్ అండ్ వైట్ చిత్రం ఇది. ఇంక్ ని నీళ్ళల్లో కలిపి పలుచని గ్రే కలర్ షేడ్స్ అక్కడక్కడా కనిపిస్తాయి. కుంచె తడబాటు అడుగులూ స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి.

ఇప్పుడు మార్కెట్ లో దొరికే ఈ నవల కొత్త ప్రింట్ ముఖచిత్రం బొమ్మ అలానే ఇంకెవరో వేసినా "చంద్ర గారు" వేసిన బొమ్మంత అందంగా మాత్రం లేదు. నా జ్ఞాపకాల్లో నిలిచిన అప్పటి ఈ నవల ముఖచిత్రం తర్వాతెక్కడా కనిపించలేదు. రీప్రింట్ కి వేసిన ముఖచిత్రం ఒరిజినల్ "చంద్ర" గారు వేసిందైతే కాదు, ఆ ఫీల్ కూడా రాలేదు. ఆర్టిస్ట్ "చంద్ర" గారు అంటే నా మదిలో మెదిలే అతికొద్ది బొమ్మల్లో ఇది ఒకటి. దీనికి ముందు ఇంటర్మీడియట్ లో ఉన్నపుడు "చంద్ర" గారు వేసిన ఒక బొమ్మ అచ్చుగుద్దినట్టు వేశాను, కాలంతో ఎక్కడో కనపడకుండా వెళ్ళి పోయిన ఆ బొమ్మే మొదటిది.

తెలుగు అక్షరానికే కాదు, తెలుగుదనానికీ వన్నెలు అద్దిన అందరి అభిమాన ఆర్టిస్ట్ "బాపు" గారు మెచ్చిన ఇప్పటి తరం ఆర్టిస్ట్ "అన్వర్" గారు, పదిహేనేళ్ళక్రితం నా బ్లాగ్ లో నా ఈ "వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" బొమ్మని చూసి, "ఆ గడ్దం కింది వంపుని ఒడిసి పట్టటం అంత సులభం కాదు గిరిధర్ గారూ!" అంటూ చేసిన వ్యాఖ్య నా ఈ బొమ్మకి లభించిన ఒక గొప్ప కితాబు. "చంద్ర" గారి "డెబ్బయ్యవ" పుట్టినరోజుకి "ఒక చంద్రవంక" అన్న టైటిల్ తో ఆర్టిస్ట్ "అన్వర్" గారు పూనుకుని  ప్రచురించిన పుస్తకంలో "ఒక చెరగని ముద్ర చంద్ర" అని చంద్రగారి బొమ్మలతో నాకున్న అనుభవాల్ని నెమరువేసుకుంటూ నేను రాసిన వ్యాసానికి ఓ రెండు పేజీలు చోటు దక్కటం నా బొమ్మలు నాకందించిన వరం. ఆ వ్యాసం లోని ఆఖరి వాక్యం - "ఆయన ఎరుగని ఆయన కోట్లాది అబిమానుల సమూహంలో ఒక గిరిధర్". కానీ అది ప్రచురణ అయిన తరువాతి సంవత్సరం అదే ఆర్టిస్ట్ "అన్వర్, "మోషే దయాన్" గార్లతో కలసి 2017 లో హైదరాబాదులోని "చిక్కడపల్లి" లో నివాసం ఉంటున్న "చంద్ర" గారి ఇంటికి వెళ్ళి ఆయనతో రెండు గంటలపాటు ముచ్చటించిన నా అనుభవం, "చంద్ర" గారి బొమ్మలతో నాకున్న నా రెండు బొమ్మల ఫలితమే అన్న బలమైన నా విశ్వాసం. ఆయన ఎరుగని ఆయన కోట్లాది అబిమానుల సమూహంలో ఆరోజు నన్నెరిగిన ఆ "పున్నమి తెలుగు వెన్నెల చంద్రుడు" తనచేత్తో ఒక కాపీ నాకివ్వగా, మీ సంతకం పెట్టివ్వండి చంద్ర గారూ, పదిలంగా దాచుకుంటాను అని నేనడగ్గా, నేను ఆయన పక్కన కూర్చుని చూస్తుండగా స్వయంగా నాకోసం ఆ పుస్తకంలో "'గిరి' కి చంద్రుడు" అని రాసి నా చేతికివ్వటం ఈ జన్మలో నా బొమ్మల పుణ్య ఫలం.

ఇపుడున్నంతగా కమ్యూనికేషన్ వసతులు లేని ఆరోజుల్లో హైదరబాదులో ఎంత కష్టపడినా ఒక్క అభిమాన ఆర్టిస్ట్ నైనా కలిసే అవకాశమే రాలేదన్న "చిన్న బాధ" ఆ రోజు "చంద్ర" గారిని కలిశాక కాస్తంత తీరింది. అదీ నాకు పరిచయం అయిన ఇప్పటి తరం గొప్ప ఆర్టిస్ట్ లు "అన్వర్ గారు", "మోషే దయాన్ గారు" తో కలసి వారి సమక్షంలో "చంద్ర" గారిని కలవ(గలగ)టం.

ఆరోజు వారి ముగ్గురితో కలిపి గడిపిన సమయం ఎప్పటికీ అపూర్వం. గడచిన కాలంలో వెలుగు చూడని నా బొమ్మల అనుభవాల అనుభూతుల్లో ఈ "వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల" అందించిన అనుభూతి ఎప్పటికీ ఓ ప్రత్యేకం...

"గత కాలపు కిరణాల్లో ఇప్పటికీ కదలాడే అందమైన జ్ఞాపకం - వెన్నెల్లో ఆడపిల్ల."

~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

~~ ** ~~ ** ~~

("నెచ్చెలి" పత్రిక కోసం ప్రత్యేకంగా "బొమ్మల్కతలు" శీర్షికన నెల నెలా మాట్లాడుతున్న నా బొమ్మలు)

నా తొలినాళ్ళ బొమ్మల ప్రపంచంలో జీవం పోసుకుని వెలుగు చూడని నా బొమ్మలకి వెలుగు చూపే ప్రయత్నంలో మాట్లాడి ఆగిన నా కొన్ని "బొమ్మల జీవిత కథలు" నచ్చి, ఆపకుండా ఇదెందుకు కొనసాగించకూడదు అంటూ నన్నడిగి ప్రోత్సహించిన "నెచ్చెలి" పత్రికా సంపాదకులు "శ్రీమతి గీత" గారికి ధన్యవాదాలతో 🙏 ... 

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 16 ...

రాధాకృష్ణులు - రేఖా చిత్రం

Indian Ink and Poster Colors on Paper

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 15                                                         నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 17 -->

రాయటం నేర్చిన ప్రతి ఒక్కరూ ఎపుడో ఒకపుడు ఏదో ఒక రేఖాచిత్రం గీసే ఉంటారు. ఒక మనిషినో, పువ్వునో, చెట్టునో, కదిలే మేఘాన్నో, ఎగిరే పక్షులనో, నిండు చందమామనో, లేదా రెండు కొండల మధ్యన పొడిచే సూర్యుడినో. రేఖాచిత్రాలే గుహల్లో వెలుగు చూసిన మొదటి మానవ చిత్రాలు. ఎలాంటి బొమ్మల ప్రక్రియ అయినా మొదలయ్యేది ఒక చిన్న రేఖతోనే. సంతకం కింద తేదీ వెయ్యని నా అతికొద్ది బొమ్మల్లో ఈ రేఖా చిత్రం ఒకటి. 1992-93 సంవత్సరాల మధ్య వేసింది.

కంప్యూటర్ సైన్స్ ఇంజనీరింగ్ కాలేజీ చదువు పూర్తి చేసాక, సిద్ధార్ధ ఇంజనీరింగ్ కాలేజ్, విజయవాడ కెళ్ళి డిగ్రీ సర్టిఫికేట్ తోబాటు స్కాలర్ షిప్ రూపంలో వెనక్కి వచ్చిన ఆఖరి సంవత్సరం కట్టిన ట్యూషన్ ఫీజ్  Rs. 5,000 రూపాయలతో డిసెంబర్ 1989 లో భవిష్యత్తు బాటని వెదుకుతూ ఒక్కడినే హైదరాబాదు మహానగరానికి పయనమయ్యాను. అప్పట్లో బెంగుళూర్, ఢిల్లీ అయితే కంప్యూటర్ సైన్స్ కి జాబ్స్ ఉండే అవకాశాలు కొంచెం ఎక్కువ అని విన్నా అక్కడ ఎవరూ తెలిసిన వాళ్ళు లేకపోవటం, హైదరాబాద్ లో చిన్నమామయ్య ఫ్యామిలీ శంకర్ మఠ్ దగ్గర విద్యానగర్ లో ఉండటం, ఇంకా నా పదవ తరగతి శలవుల్లో ఒక రెండు నెలలు హైదరాబాద్, నవీన్ నగర్ లో (శ్రీ అక్కినేని నాగేశ్వర రావు గారి ఇంటి వెనుక) ఉంటూ హిమయత్ నగర్ "రావూస్ ట్యుటోరియల్స్" లో కోచింగ్ చేరి హైదరాబాద్ చూసిన అనుభవం...ఆ సుపరిచయం తో హైదరాబాద్ నాకు కొత్తేమీ కాకపోవటం...అలా అక్కడ జీవితం ఒకరకంగా పునః ప్రారంభమయ్యింది.

అప్పటికే హైదరాబాద్ మహానగరం. ఎక్కడికెళ్ళాలన్నా సిటీ బస్సులు, ఆటోలు, లేదంటే నడక...ఇవే  మార్గాలు. సెల్ ఫోన్ తో బుక్ చేస్తే మనం ఉన్న దగ్గరికి వచ్చి ఎక్కించుకునే ఓలా, ఊబర్ల కాలం ఇంకా రాలేదు. ఒకవేళ వచ్చి ఉన్నా, ఆటో ఎక్కాలంటేనే తిరిగే మీటర్ చూసి కళ్ళు తిరిగే కాలం, ఓలా గీలా టాక్సీలు భరించే స్తోమత అందరికీ ఉండేది కాదు. అయినా ఉత్సాహంగా వెళ్లిన రెండో రోజే ఉద్యోగ వేట మొదలయ్యింది. ఒక పేజీ Resume ఫైల్ పట్టుకుని The Hindu, Deccan Chronicle Newspapers లో చూసిన ఒకటి రెండు Computer Centers addresses వెదుక్కుంటూ విద్యానగర్ నుంచి సికిందరాబాద్ కి సిటీ ట్రెయిన్ లో ప్రయాణం, నా జాబ్ ప్రయత్నంలో తొలి ప్రయాణం...ఇప్పటికీ కొత్తగానే గుర్తుంది. అప్పుడు కొద్ది రూట్స్ లో మాత్రమే సిటీ ట్రెయిన్స్ ఉండేవి. బహుశా ఆ రూట్ ఫలక్ నుమా నుంచి సికిందరాబాద్ వరకూ అనుకుంటాను. క్రిక్కిరిసిన సిటీ బస్సులతో పోలిస్తే ట్రెయిన్స్ అర కొర ప్రయాణీకులతో చాలా ఖాళీ గా నడిచేవి. ఇప్పుడు మెట్రో రెయిల్ అంత ప్రాచుర్యం లో లేవవి. అసలు సిటీ ట్రెయిన్స్ ఉన్నాయి అని కూడా చాలా మందికి తెలీదు. అలా సికిందరాబాద్ లో ఒకటి, రెండు చిన్న కంపెనీలకెళ్ళి రెసెప్షన్ డెస్క్ వద్ద పరిచయం చేసుకుని కంప్యూటర్ సైన్స్ ఇంజనీరింగ్ గ్రాడ్యుయేట్ ని జాబ్స్ కోసం వచ్చాను అని చెప్పి ఇస్తే, ఏవైనా జాబ్స్ ఉంటే లెటర్ పంపిస్తాం అని చెప్పి Resume తీసుకునేవాళ్ళు. పోస్టల్ అడ్రెస్ చిన్నమామయ్య ఇంటిది ఇచ్చి రోజూ ఏమైనా పోస్ట్ లో వస్తాయా అని కొన్ని రోజులు ఎదురు చూశాను. ఎప్పుడూ ఎక్కడినుండీ అలాంటి కాల్ లెటర్స్ అయితే రానేలేదు. చివరికి విద్యానగర్ దగ్గరే ఉన్న VST Industries (Vazir Sultan Tubacco Company) కెళ్ళి కూడా Resume ఇచ్చి వచ్చాను, పెద్ద కంపెనీ, కంప్యూటర్స్ ఉండి ఉండొచ్చు అని చిన్నమామయ్య చెప్తే.

అప్పట్లో ఫ్రెష్ ఇంజనీరింగ్ గ్రాడ్యుయేట్స్ కి పబ్లిక్ సెక్టర్ కంపెనీ జాబ్స్ కి ఎంట్రన్స్ పరీక్షలకి నోటిఫికేషన్స్ పేపర్స్ లో వేస్తూ ఉండేవాళ్ళు. అలా కొన్ని పరీక్షలు కూడా రాసి కాల్ లెటర్స్ కోసం ఒకటి రెండు నెలలు ఎదురుచూపులు. అలా రెండు మూడు నెలల తర్వాత News Paper లో A.P. Technology Services Limited, State Government Jobs కోసం Notification చూసి apply చేసి ఒకరోజు పొద్దున ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ లో ఎగ్జామ్ రాశా. ఆరోజు సాయంత్రమే బూర్గుల రామకృష్ణా రావు గవర్నమెంట్ ఆఫీసెస్ బిల్డింగ్ లో, ట్యాంక్ బండ్ అంచున, లిబర్టీ దగ్గర రిజల్ట్స్ పెట్టారు. పరీక్షలో నెగ్గాను, తరువాతి రోజే ఇంటర్వ్యూ కూడా అయ్యింది. అదే మొట్టమొదటి ఇంటర్వ్యూ, బాగా చేశాను. ఒక నెల తర్వాత అనుకోకుండా రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్ లో అపాయింట్మెంట్ లెటర్ వచ్చింది. Government Jobs అంటే నాకు ఆసక్తి లేదు. అయినా అయిష్టంగానే చేరిపోయాను. నెలకి Rs. 1,500 శాలరీ. అప్పుడు సగటు శాలరీల కన్నా చాలా తక్కువ. కానీ ఆ జాబ్ మంచి అనుభవాన్నిచ్చింది. చాలా నేర్చుకునే అవకాశం ఉండేది, ఎంతో స్వయంకృషితో నేరుకున్నాను. అదే నా కెరీర్ కి గట్టి పునాది అయ్యింది. అప్పుడప్పుడే గవర్నమెంట్ రికార్డ్స్ కంప్యూటరైజేషన్ మొదలయ్యింది. ట్రెజరీ, పోలీస్ శాఖ, RTO ఆఫీసుల్లో సాఫ్ట్ వేర్ అప్లికేషన్స్ మొదటిసారి ప్రవేశపెట్టిన బ్యాచ్ మాదే. ఆ ఘనత అంతా అప్పటి కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం చీఫ్ మినిస్టర్స్ గా ఉన్న శ్రీ. మర్రి చెన్నారెడ్డి, శ్రీ. నేదురుమల్లి జనార్ధన రెడ్డి, శ్రీ. కోట్ల విజయభాస్కర రెడ్డి గార్లదే. ఆ నాలుగైదు ఏళ్లలో చాలా గట్టి పునాదులు వేశారు. మొట్ట మొదటి సాఫ్ట్ వేర్ టెక్నాలజీ పార్కు కూడా అమీర్ పేట లో వెలిసింది అప్పుడే. హైదరాబాద్ లో సాఫ్ట్ వేర్ కి పునాదులు వేసిన క్రెడిట్ నూటికి నూరు శాతం వాళ్ళదే.

హైదరాబాద్ వచ్చాక సరిగ్గా మూడు నెలలు పట్టింది అలా మొదటి జాబ్ లో చేరటానికి. ఆ మూడు నెలల్లో రోజూ చిక్కడపల్లి లైబ్రరీ కి నడిచి వెళ్ళి News Papers అన్నీ జాబ్ నోటిఫికేషన్స్ కోసం తిరగేయటం ఒక పూట పనిగా పెట్టుకున్నాను, పనిగా అనేకన్నా లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నానేమో అనిపిస్తుందిపుడు, ఒకరోజు మిస్ అయినా ఏదో మిస్ అయిపోతాను అన్నంట్టుండేవాడిని. అయినా బొమ్మలు మాత్రం మానలేదు. అడపా దడపా పేపర్స్ పై  వేస్తూనే ఉన్నాను. జాబ్ వచ్చాక ఆర్ట్ మెటీరియల్ కొనటానికి డబ్బులుండేవి, అబిడ్స్, కోఠి కెళ్లి వెతికి మరీ ఆర్ట్ మెటీరియల్, ఆర్ట్స్ బుక్స్, మ్యాగజైన్స్ బాగా కొనేవాడిని.

ఇండియన్ ఇంక్ లో ముంచి బ్రష్ తో వేసింది ఈ రాధాకృష్ణుల బొమ్మ. ఈ బొమ్మకి మూలం నా మొదటి జాబ్ లో కొలీగ్ పెళ్ళి కార్డ్ పై ఒక కార్నర్లో ప్రింట్ చేసిన ఒక ఇంచ్ సైజ్ బొమ్మ. భలే నచ్చింది. పెన్సిల్ తో రఫ్ లైన్ స్కెచ్ వేసుకునేపుడు ముఖాల్లో ఆ ప్రశాంత చూపుల కోసం చాలా కష్టపడ్డాను. కళ్ళు, ముక్కు, పెదవులు, కింద గడ్డం తో సహా ప్రతిదీ చక్కగా అమరితే కానీ రాని ఆ ప్రశాంతతని రేఖల్లో తీసుకురావటం అంత సులభం కాదని నేర్చుకున్నాను. ఒకరకంగా సన్నని సున్నితమైన ఆ గీతల్లోనే 3D ఎఫెక్ట్ తీసుకురావాలి. ఆ గీతల వంపుల్లో బుగ్గలు, మెడ, పెదవి కింది గడ్డం వంపులు ప్రతిదీ కొలిచి గీసినట్టు వస్తే కానీ బొమ్మ పూర్తిగా అందంగా కనపడదు. చిన్న గీత ఎక్కడ కొంత అటూ ఇటూ అయినా కొట్టొచ్చే మచ్చలా కనపడిపోతుంది. ముఖ్యంగా రాధ బొమ్మ గడ్డం చాలా సార్లు రబ్బర్ (ఎరేజర్) తో రబ్బీ రబ్బీ వేశాను. రేఖల బొమ్మల్లో ఉన్న సవాలు అప్పుడు అర్ధం అయ్యింది, చూట్టానికి సులభం అనిపించేంత సులభం మాత్రం కాదని. ప్రతి రేఖలో అంతర్లీనంగా ఆ కష్టం, అనుభవం దాగి ఉంటాయి.

మనం చేసే పనుల్లాగే, ఆర్టిస్ట్ కి వేసే బొమ్మల్లోనూ కొన్ని అసంతృప్తి నీ, కొన్ని తృప్తి నీ, కొన్ని సంతృప్తి నీ కలిగిస్తాయి. కొన్ని బొమ్మలు ఎంత కష్టపడి, ఎంత బాగా వేసినా అసంతృప్తినే మిగిలిస్తాయి, ఇంకా వాటిల్లో ఏదో మిస్ అయిన ఫీలింగ్ ని కలిగిస్తూ. కొన్ని తృప్తిగా అనిపిస్తాయి, బాగా వేశాను అన్న ఫీలింగ్ ని ఇస్తూ. అతికొద్ది బొమ్మలు మాత్రమే సంతృప్తిని ఇస్తాయి. అవి చూడటానికి సింపుల్ గా ఉన్నా, అందులో పడిన కష్టం, ఆ కష్టంలో ని సంతృప్తి వేసిన ఆర్టిస్ట్ మనసుకి మాత్రమే తెలుస్తుంది. అప్పటి నా బొమ్మల్లో సంతృప్తిని ఇచ్చిన బొమ్మల్లో ఇది ఒకటి.

అప్పుడు నా దగ్గర క్యామెల్ పోస్టర్ కలర్ సెట్ లో హైదరాబాద్, అబిడ్స్, నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్లో ఒక బుక్ షాప్ లో కొన్న రెండు స్పెషల్ కలర్ బాటిల్స్ ఉండేవి, ఒకటి గోల్డ్, ఇంకొకటి సిల్వర్. బార్డర్లకి ఎక్కువగా ఆ రెండిటిలో ఏదో ఒకటి వాడేవాడిని, ఇందులో బార్డర్స్ కి గోల్డ్ కలర్, కార్నర్స్ లో ఇండియన్ ఇంక్ వాడాను. కాలక్రమేణా గోల్డ్ కలర్ కొంచెం వెలిసి పోయినా వేసినప్పుడు అచ్చం గోల్డ్ లా మెరిస్తూ ఉండేది. తర్వాత హైదరాబాద్, అబిడ్స్ లోని ఒక ఫ్రేమింగ్ షాప్ కెళ్తే సరిగ్గా ఈ బొమ్మ పట్టే రెడీమేడ్ ఫ్రేమ్ దీనికోసమే అన్నట్టుగా దొరికింది. నేను బంగారు రంగులో వేసిన బార్డర్ కి నలుపు, నలుపు వేసిన కార్నర్స్ కి బంగారు రంగు లో ఉన్న కాంట్రాస్ట్ మెటల్ ఫ్రేమ్ అది. చాలా కాలం నాతోనే నేనున్న చోటల్లా అలా అదే ఫ్రేమ్ లోనే ఈ రేఖాచిత్రం ఉండేది.

ఇప్పటికీ ఈ బొమ్మ నాదగ్గరే ఉంది, అయితే ఫ్రేమ్ లో లేదు. ఆ ఫ్రేమ్ జీవితకాలం ముగిసిపోవడంతో ఆర్ట్ పోర్ట్ ఫోలియో ఫైల్ లో భద్రంగా ఉంది. ఎపుడన్నా ఆ ఫైల్ తెరిస్తే ఒకటి రెండు క్షణాలు మాత్రమే చూస్తాను. చూసిన ప్రతిసారీ హైదరాబాద్ కి జాబ్ కోసం వచ్చిన తొలినాటి రోజులు, బయటి ప్రపంచంలో ఒంటరిగా వేసిన తొలి అడుగులు, విద్యానగర్ చుట్టూ నడచిన పరిసరాలు, విద్యానగర్ ట్రెయిన్ స్టేషన్ లో కూర్చున్న బెంచి, నడచిన రైలు పట్టాలు, ఇష్టంలో పడిన కష్టాలు, తడబడినా నిలకడగా నిలబడిన జీవితం ని గుర్తు చేస్తూ, మరచిపో(లే)ని హైదరాబాద్ జ్ఞాపకాల అనుభవాలని గుర్తుకి తెస్తూ...

"అసంతృప్తి, తృప్తి, సంతృప్తి ల కలయికే నిలకడగా కదిలే జీవితం."

~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

~~ ** ~~ ** ~~

("నెచ్చెలి" పత్రిక కోసం ప్రత్యేకంగా "బొమ్మల్కతలు" శీర్షికన నెల నెలా మాట్లాడుతున్న నా బొమ్మలు)

నా తొలినాళ్ళ బొమ్మల ప్రపంచంలో జీవం పోసుకుని వెలుగు చూడని నా బొమ్మలకి వెలుగు చూపే ప్రయత్నంలో మాట్లాడి ఆగిన నా కొన్ని "బొమ్మల జీవిత కథలు" నచ్చి, ఆపకుండా ఇదెందుకు కొనసాగించకూడదు అంటూ నన్నడిగి ప్రోత్సహించిన "నెచ్చెలి" పత్రికా సంపాదకులు "శ్రీమతి గీత" గారికి ధన్యవాదాలతో 🙏 ...

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 8 ...

"Dark and Light"

Indian Ink on Paper (8" x 12")

<-- నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 7                                                          నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 9 -->

ఇండియన్ ఇంక్‌ - అప్పట్లో ఈ ఇంక్ చాలా పాపులర్. ప్రత్యేకించి బ్లాక్ అండ్ వైట్ స్కెచింగ్ చెయటానికి ఎక్కువగా ఈ ఇంక్ నే వాడేవాళ్ళు. ఇంచుమించు అన్ని బుక్ షాపుల్లోనూ దొరికేది. ఆరోజుల్లో ఎవరో ఆర్టిస్టులు తప్ప ఇంకెవరూ వాడని ఇంక్ అయినా అంత సులభంగా అన్ని చోట్లా దొరికేది అంటే, దాని వాడకం చాలా పురాతనమై ఉండాలి. ఆర్ట్ కే కాకుండా ఇంకా చాలా విధాలా వాడుకలో ఉండి ఉండొచ్చు. కానీ నాకు తెలిసినంత వరకూ ఆర్టిస్టులు స్కెచింగ్ కి ఎక్కువగా వాడేవాళ్ళు. చిక్కని అసలు సిసలు నల్లని డ్రాయింగ్ ఇంక్ కావాలంటే అప్పట్లో దీన్ని మించింది లేదు. చాలా మంది అర్టిస్ట్ లు బ్రష్ ముందు భాగం ఉండే కుంచెకి బదులు నిబ్ మాత్రమే ఉండి డమ్మీ పెన్ను లా ఉండే దాంతో ఈ ఇంక్ లో ముంచి లైన్ డ్రాయింగ్ వేసేవాళ్ళు. నేనూ ఇండియన్ ఇంక్ తో చాలా బొమ్మలు వేశాను. కానీ లైన్ డ్రాయింగ్ లు కాదు. అన్నీ కుంచె తో వేసిన నలుపు తెలుపు పెయింటింగ్సే.

నాకు ఊహ తెలిసి మొట్టమొదట నేను చూసిన ఇండియన్ ఇంక్ తో వేసిన బొమ్మ నాన్న వేసిన "అబ్రహామ్ లింకన్ పోర్ట్రెయిట్". నల్లని కోటు, తెల్లని టై తో నాన్న వేసి ఫ్రేమ్ చేయించి ఇంట్లో గోడకి తగిలించి ఉన్న ఆ బొమ్మ లో తెలుపు కన్నా నలుపే ఎక్కువ భాగం ఉండేది. తర్వాత ఆ ఇంక్ బుడ్డి మొదటిసారి చిన్నమామయ్య దగ్గర చూశాను. రెండు ఇంచుల ఎత్తు పిరమిడ్ ఆకారంలో ఉండే ప్లాస్టిక్ లేదా గ్లాస్ బుడ్డిలో దొరికేది. నేనూ ఒకటి కావాలని మా "కావలి - చెల్వపిళ్ళ బుక్ షాప్" లో కొనుక్కుని దాంతో చాలా బొమ్మలేశాను. 

ఇండియన్ ఇంక్‌ చాలా చిక్కగా ఉండేది, ఎక్కువసేపు మూత తీసిపెడితే మెల్లిగా అంచులకి అంటుకున్న ఇంక్ గడ్డకట్టుకుపోయేది. ముంచిన బ్రష్ కాసేపు అలా గాలికి పెట్టినా ఎండి పోయి బ్రష్ కూడా పాడయ్యేది. ఒకసారి గడ్డకడితే ఇక అది నీళ్ళలోనూ సరిగా కరిగేది కాదు. అంటే అది ఖచ్ఛితంగా "వాటర్ కలర్" మాత్రం కాదు అని అర్ధం అయ్యింది నాకు - కేవలం అనుభవంతోనే. నేను పెన్సిల్, పెన్నూ, స్కెచ్ పెన్నులూ...ఇంకా ఏ డ్రాయింగ్ మెటీరియల్ అయినా దాన్ని పెయింటింగ్ లానే వాడే వాడిని. బహుశా పెయింటింగ్స్ అంటే ఉన్న ఆసక్తి అలా అంతర్లీనంగా లోపల ఉండిందేమో అప్పట్లోనే. ఇండియన్ ఇంక్ తోనూ కొన్ని నీళ్ళల్లో కలిపి డైల్యూట్ చేసి బ్యాక్ గ్రౌండ్ వేసిన బొమ్మలు లేకపోలేదు. ఉదాహరణ కి ఈ బొమ్మలో ఉన్న పలుచని జ్యూయెలరీ అండ్ లైట్ షేడ్స్ అలా వేసినవే.

నేనేసిన ఇండియన్ ఇంక్ బొమ్మల్లో ఈ బొమ్మ నాకెంతో ఇష్టం. అప్పటికి కాలేజి రోజుల్లో వాటర్ కలర్ తో కుస్తీలు పట్టి సాధించిన అనుభవం తో కొంచెం పెయింటింగ్ లో మెళకువలు తెలుసుకున్నాను. ఆ మెళకువలు మేళవించి ఇండియన్ ఇంక్ తో సులభంగా 1992లో పూర్తిగా బ్రష్ తోనే వేసిన పెయింటింగ్ ఇది. అప్పటికి కంప్యూటర్ సైన్స్ ఇంజనీరింగ్ పూర్తి అయ్యి హైదరాబాద్ లో జాబ్ చేస్తున్న రోజులు. ఈ పెయింటింగ్ చూసినపుడల్లా, అప్పటి రోజులు ఇప్పటికీ ఇంకా నిన్నలానే అనిపిస్తూ నా జ్ఞాపకాల తరంగాల్లో నిత్యం వచ్చి నన్ను పలరించి వెళుతూ ఉంటాయి,

అది నా జీవితంలో కాలంతో వేగంగా పరుగులు తీసున్న అత్యంత రద్దీ కాలం. వారానికి ఆరు రోజులు జాబ్ చేస్తూనే  మాసబ్‌ట్యాంక్‌ JNTUలో పార్ట్‌టైమ్ M.Tech చేస్తున్నాను. నేను ఐదో క్లాస్ లో ఉన్నపుడు నన్ను M.tech చెయించాలన్న నాన్న కోరిక అది. B.Tech అయిన వెంటనే జాబ్ లో చేరిపోయానని, "నాయనా గిరీ మీ నాన్న కోరిక అది, ఎలాగైనా M.Tech చెయ్యి, మీ నాన్న కోరిక నెరవేర్చు." అని నాన్న నా గురించి తాతయ్య కి చెప్పి వెళ్ళిపోయిన ఆ మాటని తన బాధ్యతగా నాకు తాతయ్య పదే పదే గుర్తుచేస్తూనే ఉండేవారు.

పొద్దున 8 గంటలకి బయటపడితే ఇంటికొచ్చేసరికి రాత్రి 11 అయ్యేది. ఒక్కోసారి ఆఖరి సిటీ బస్ దొరికేది. కొన్ని సార్లు బస్సులకోసం వెయిట్ చేసీ చేసీ అవి రాక, ఒకవేళ వచ్చినా కాలు పెట్టేందుక్కూడా సందులేక ఫుట్ డోర్ స్టెప్స్ పై కాళ్ళు, గాల్లో వేళాడే బాడీలు అన్నంత కిక్కిరిసిన జనంతో దొరక్క కిలోమీటర్ల కొద్దీ పరుగు లాంటి నడక సాగించేవాడిని. చాలాసార్లు రాత్రి 10:30 కి మూసేసే మెస్ ఆఖరి ఎంట్రీ నాదే ఉండేది, తర్వాత తలుపులు మూసేసే వాళ్ళు. కొన్ని సార్లు అలా మూసేసిన మెస్ మిస్ అయ్యి డిన్నర్ లేకుండానే ఆకలితో బ్యాచిలర్ గా ఫ్రెండ్స్ తో కలిసుండే రూము కి చేరుకున్న రోజులూ ఇంకా గుర్తే. పొద్దున్నే మళ్ళీ కాలంతో పరుగులు. ఇక నాకంటూ మిగిలేది వారంలో కేవలం ఒక్క ఆదివారం మాత్రమే. ఆ ఒక్క రోజూ ఫ్రెండ్స్ తో సినిమాకో, షికారుకో వెళ్ళినా పొద్దున్నే కొంత టైమ్ నాది అన్నట్టు నాతోనే కట్టి పెట్టుకుని అప్పుడప్పుడూ బొమ్మల్లో మునిగి తేలే వాడిని. పూర్తి అయ్యాక చూసి "భలే వేశావ్ గురూ" అనే ఫ్రెండ్స్ ప్రోత్సాహం ఒక్కటే తృప్తి గా అనిపించేది, నా చుట్టూ ఉన్న లోకం అంతే అప్పుడు. నా బొమ్మల్ని చూపెట్టటానికి నాకున్న వీక్షకులూ, నా అభిమానులూ, కళాభిమానులూ అన్నీ వాళ్ళే .

ఆ మహానగరం లో అన్ని పరుగుల్లోనూ న్యూస్ పేపర్ చూసి తెలుసుకునే, "రవీంద్ర భారతి" ఆనుకునే ఉన్న ఆర్ట్ గ్యాలరీ లోనో, ఇంకా హైద్రాబాద్ లో అప్పుడప్పుడూ, అక్కడక్కడా ఎక్కడో ఒకక్కడ జరిగే ఏ ఆర్ట్ ఎగ్జిబిషన్‌ నూ మిస్ అయ్యేవాడిని కాదు. ఒక్కడినే, ఎంత దూరం అయినా, వెళ్ళి చూసి వచ్చే వాడిని. అప్పట్లో మ్యాగజైన్స్ కి బొమ్మలు వేసే ఆర్టిస్టులు, ఇంకా ఇలస్ట్రేటర్‌లనీ కలవడానికి కూడా చాలా ప్రత్నిస్తుండే వాడిని. ఆ ప్రయత్నాలూ, ఆ కలలూ ఏవీ పెద్దగా ఫలించలేదు. ఎంతో కష్టపడితే "ఆంధ్రభూమి వారపత్రిక" లో "కళా భాస్కర్ ఎంకి" శీర్షికన బొమ్మలు, ఇంకా ఇలస్ట్రేషన్స్ వేసే ఒక్క "కళా భాస్కర్" గారిని మాత్రమే, వెతుక్కుంటూ అందరినీ అడిగి అడిగి వెళ్ళి చిక్కడపల్లి లో ఆయన ఉంటున్న ఒక చిన్న రూము లో కలవగలిగాను. చాలా ఆప్యాయంగా ఆయన రాబోయే సంచికలకి వేస్తున్న బొమ్మలన్నీ చూపెట్టారు. "ఎంకి" సిరీస్ ఒక మైలు రాయి దాటుతున్న సందర్భంగా ఫుల్ పేజి లో కలర్ లో "కళా భాస్కర్ ఎంకి" వస్తుందని పూర్తి అయిన ఆ పెయింటింగ్ కూడా చూపెట్టారు, చాలా అద్భుతంగా ఉందది. కానీ తర్వాత ఆంధ్రభూమి లో ఆ బొమ్మ వచ్చినట్టు గానీ చూసినట్టుగానీ గుర్తులేదు.

చివరికి ప్రతి ఆదివారం "కోఠీ" లో సాయంత్రం ఫుట్ పాత్ లపై పెట్టే పాత మ్యాగజైన్స్ కోసం పనిగట్టుకుని వెళ్ళి మరీ ఏవైనా పెయింటింగ్స్ మీద మ్యాగజైన్స్ దొరుకుతాయా అని అంతా, అన్నీ గాలించేవాడిని. "ఏవైనా ఆర్ట్ మీద పుస్తకాలూ, మ్యాగజైన్స్ ఉన్నాయా" అని అడిగితే, "ఆ పక్కకి వెళ్ళి చూడు అనో, లేదా వీటిల్లో నువ్వే చూసుకో" అనే సమాధానం వచ్చేది. అప్పుడప్పుడూ కొన్ని దొరికేవి - అమెరికన్, యూరోపియన్ ఆర్ట్ మ్యాగజైన్స్ ఎలా సంపాదించే వాళ్ళో కానీ కొన్ని సార్లు కొందరు అమ్మే పాత మ్యాగజైన్స్ లో వెదికితే కనపడేవి. అలా కనపడినవి చాలానే కొన్నాను. అప్పటికి నాదంటూ ఒక సంపాదన ఉండేది కనుక వెలెంతైనా డబ్బులకి వెనకాడే వాడినే కాదు. అలా కొన్నవన్నీ ఇప్పటికీ నా దగ్గర భద్రంగానే ఉన్నాయి. వాటిల్లో పెయింటింగ్స్ చూసి అలా వెయ్యాలంటే ఎలాంటి మెటీరియల్ కావాలో, ఎక్కడ దొరుకుతుందో తెలియక, అలా ఎప్పటికైనా వెయ్యాలనీ, ఆ రోజులు రాకపోతాయా అని మాత్రమే అప్పటికి సరిపెట్టుకోవాల్సిన రోజులవి. "Information Age" ఎంతో దూరంలో లేకున్నా, అప్పటికింకా ఆ సమయం రాని ఆ కాలం, ఆ రోజులు - ఒకసారి వెనక్కి తిరిగి చూసుకుంటే అప్పుడు పెయింటింగ్ లో మెళకువలు ఎవరిదగ్గరయినా నేర్చుకోవాలని పడ్డ తపనా, వేదనా అంతా కళ్ళముందు కనిపిస్తుంది. అవన్నీ అప్పటి నా ప్రతి బొమ్మలోనూ ప్రతిబింబిస్తూ ఇంకా నాకాకాలాన్ని ఇప్పటికీ కళ్ళకు కట్టేస్తాయి.

ఇంకా ఎవరైనా ప్రొఫెషనల్ ఆర్టిస్ట్ లని కలిసి, వాళ్ళు వేసిన ఒరిజినల్ బొమ్మలు చూడాలనీ, అడిగి ఎన్నో విషయాలు తెలుసుకోవాలనీ, ఎంతో కొంత వాళ్ళ నుంచి నేర్చుకోవాలనీ కోరిక ఉండేది - ఇవేవీ సాధ్యం కాక JNTU Fine Arts లో అయినా "పెయింటింగ్ కోర్స్" చెయ్యలని కొద్ది రోజులు ఆ కాలేజి చుట్టూ తిరిగాను. తిరిగి తిరిగి కనుక్కుంటే మూడేళ్ళు Full-time Bachelor of Fine Arts Degree మాత్రమే ఉందని తెలిసింది. అయినా చేరిపోయి చేసెద్దామా అన్న ఆలోచన కూడా మదిలో మెదిలేది. కానీ అలా చెయ్యాలంటే అప్పుడే మొదలు పెట్టిన "సాఫ్ట్ వేర్ ప్రొఫెషనల్" కెరీర్ దారిలోంచి పక్కకు రాక తప్పదని అర్ధం అయ్యాక, "అయ్యో ఇంజనీరింగ్ చెయకున్నా బాగుండేది" అని కూడా అనుకున్నాను.

అలా అప్పటికే వీలు చిక్కినప్పుడల్లా, చిక్కకున్నా చిక్కించుకునైనా బొమ్మలు వేస్తూనే ఉన్నా...ఏదో తెలీని కొరత, నేనేస్తున్నవి అసలు బొమ్మలేనా, ఒక ప్రొఫెషనల్ ఆర్టిస్ట్ ని అయినా కలిసి అభిప్రాయం తెలుసుకోవాలన్న కోరిక కోరికగానే మిగిలిపోయింది అప్పట్లో. ఇప్పుడా కోరిక అస్సలు లేదు. "Information Age" దాటి "Digital Age" కూడా దాటి "Artificail Intelligence Age" లోకి ప్రవేశిస్తున్న కాలం. ఇప్పుడు మనమున్న ఈ కాలంలో ఏది తెలుసుకోవాలన్నా వేలితో రెండు మూడు క్లిక్కుల్లోనే. పని గట్టుకుని గంటల కొద్దీ ఎక్కడెక్కడికో వెళ్ళి శ్రమ పడి వెతకాల్సిన పనిలేదు, ఎవరినీ అడగఖ్ఖర్లేదు. కావల్సిందల్లా - తెలుసుకోవాలన్న ఆసక్తి, చెయ్యాలన్న తపన, టైమ్ లేదంటూ మనల్ని మనమే మోసం చేసుకుంటూ వృధా చేసుకో(లే)ని మనదైన మన సొంత సమయాన్ని మన చేతుల్లోనే ఉంచుకోగల సంయమనం...అంతే!

"కాలం ఖర్చయిపోయినా, వృధాకాని వెలకట్టలేని అనుభవాల జ్ఞాపకాలే జీవితానికి సంతృప్తి."

~ గిరిధర్ పొట్టేపాళెం