Saturday, June 18, 2022

కన్నీళ్ళలోనే కనిపిస్తూ కరిగిపోయే "నాన్న" జ్ఞాపకాలు...

 
🌹 "నాన్న" 🌹

"బస్ స్టాండ్" లో శబ్ధాలకి బస్సులో మెలకువొచ్చింది. బహుశా ఉదయం 10 గంటల సమయం. ఎక్కడున్నానో తెలుసుకోటానికి కొన్ని క్షణాలు పట్టింది. నాన్న ఒళ్ళో పడుకున్నా. పక్క సీట్ లో నాన్న లేడు, బస్సాగితే దిగుంటాడు. ఒకవేళ నాన్న వచ్చేలోపు బస్సు కదిలెళ్ళిపోతే, భయంతో అటూ ఇటూ బస్సు విండోలోంచి చూస్తూనే ధైర్యం చేసి లేచి ఒకసారి బస్సు డోర్ దాకా వెళ్ళి తొంగి చూసి కూడా వచ్చా. దిగే ధైర్యం మాత్రం లేదు, బస్సెళ్ళిపోతే, లేదా సీట్ లో ఇంకెవరైనా కూర్చుంటే. కాసేపటికి నాన్నొచ్చాడు, జామకాయలు, అరటిపళ్ళు, బిస్కెట్ ప్యాకెట్ తీసుకుని. మనసు కుదుటపడింది. కానీ రాగానే నన్ను ఇదివరకు బస్ స్టాప్ లో అడిగిన మాటే మళ్ళీ అడిగాడు. "నేను చెప్తా డ్రైవర్ కీ, కండక్టర్ కీ, నిన్ను జాగ్రత్తగా స్కూలు దగ్గర దించమని, ఏం భయం లేదు, ఒక్కడివే వెళ్ళగలవు, నేను దిగి వెనక్కి "కావలి" కెళ్ళనా" అని. మళ్ళీ గుండె గుభేలున ఏడుపు "అమ్మో నాకు భయం, నేనొక్కడినే పోలేను" అంటూ. అప్పటిదాకా అలా బస్సాగిన ప్రతిదగ్గరా అడుగుతూనే ఉన్నాడు, పాపం అనుకోకుండా నన్ను స్కూలు దాకా దిగబెట్టి రావాల్సిన పరిస్థితి వచ్చింది, అప్పట్లో ఫోన్లు లేవు. నాన్న "కావలి బోయ్స్ హైస్కూల్" లో 9, 10 తరగతులకి "ఇంగ్లీష్" & "సోషల్ స్టడీస్" సబ్జక్ట్స్ టీచర్. రెండ్రోజులు స్కూల్ లో ముందు లీవ్ కి పర్మిషన్ తీసుకునే అవకాశం లేకుండా వెళ్ళాల్సివచ్చిన పరిస్థితి, నా స్కూల్ ప్రయాణంతో. నాన్న టెన్షన్స్ గ్రహిచేంత తెలివిగల వయసు రాలా నాకప్పటికింకా.

అప్పుడు నాకు 9 ఏళ్ళు. బస్సాగింది "మదనపల్లి" లో అని తెలిసింది. అప్పట్లో చాలా ఊర్లల్లో బస్ స్టాండ్ అంటే ఊరి మధ్యలో రోడ్డు పక్కన చిన్న మైదానం. గుంటలూ, నీళ్ళూ, చెత్తా-చెదారం తో చుట్టూ చిన్న చిన్న అంగళ్ళు, ఆగ్గానే బస్సు చుట్టూ పరిగెత్తి వచ్చే పళ్ళు, సోడాలు, రకరకాల లోకల్ మిఠాయిలు అమ్ముకొంటూ జీవించే వాళ్ళు...అంతే! ఊరిగుండా వచ్చేపోయే బస్సులు ఆ మైదానంలో వచ్చి కాసేపాగి వెళ్తాయి. బస్సెక్కాలన్నా, దిగాలన్నా అక్కడే. ఏవైనా వివరాలు కావాలంటే ఆ అంగళ్ళలోనే అడగాలి. "తిరుపతి" నుంచి "హిందూపురం" దాటి అక్కడి నుండి 3 కి.మీ "సేవామందిరం" పక్కన ఉండే మా స్కూల్ మీదుగా "కర్ణాటక రాష్ట్రం" లో "చిత్రదుర్గ" కి వెళ్ళే బస్ లో ఉన్నాం. "కొడిగెనహళ్ళి రెసిడెన్షియల్ స్కూల్" లో 5 వ క్లాస్ చేరిన సంవత్సరం మొదటి దసరా శలవులకి ఇంటికి వచ్చి మళ్ళీ స్కూల్ కి వెళ్తూ నేను, నన్ను తీసుకెళ్తూ నాన్న.

నిజానికి ఒక 8 వ తరగతి సీనియర్ ఫ్రెండ్ "ఆనంద్" ని వాళ్ళ నాన్న మా "కావలి" దగ్గరే "బిట్రగుంట" నుంచి మా స్కూల్ కి తీసుకెళ్తుంటే నన్ను  వాళ్ళతో జతచేసి పంపుతూ ముందుగానే వాళ్ళని కలిసి మాట్లాడి అన్నీ సరిగ్గా ప్లాన్ చేసి అమలు చేశాడు నాన్న. అనుకున్న ప్రకారం మేము "కావలి" లో ఫలానా రైలెక్కి "బిట్రగుంట" స్టేషన్ లో అదే ఫలానా రైలెక్కే వాళ్లని కలవాలి. నాన్న "నెల్లూరు" లో దిగిపోయి వెనక్కి "కావలి" వెళ్లాలి, వాళ్ళతో కలిసి నేను "తిరుపతి" వెళ్ళి, అక్కడి నుంచి "వెంకటాద్రి ట్రెయిన్" లో "హిందూపూర్" వెళ్ళి, అక్కడి నుండి స్కూల్ కి వెళ్లాలి, ఇదీ ప్లాన్. అనుకున్న రైలెక్కి "బిట్రగుంట" లో చూశాం, వాళ్ళు కనబడలా. నాన్నకి "నెల్లూరు" దాకే టికెట్ ఉంది. నాకేమో "తిరుపతి" దాకా ఉంది. నెల్లూరులోనూ దిగి చూశాం, ఆ రైల్లో ఎక్కడా కనబడలా. పాపం "దామరమడుగు" నుంచి "బామ్మ" కూడా వచ్చింది "నెల్లూరు" స్టేషన్ కి, నాన్ననీ కలిసి ఆ రెండు నిమిషాలు నన్ను చూడాలని. అప్పుడు ఉత్తరాలు, నోటి మాట తప్ప మరే కమ్యూనికేషన్ సాధనాలూ లేవు. అయినా ముందుగా అనుకుంటే, ఎక్కడా ఎవ్వరూ ఎవ్వర్నీ మిస్ అయ్యేవాళ్ళే కాదు. ఎక్కడ ఏ రోజు ఏ టైమ్ కి అనుకుంటే ఆ టైమ్ కి అక్కడ సరిగ్గా కలిసేవాళ్ళు. ట్రెయిన్ ఆగింది కొద్ది నిమిషాలే. అటూ ఇటూ పరిగెత్తినా లాభం లేదు, ఎంత వెదికినా వాళ్ళ జాడ లేదు. తర్వాత అక్కడే ఉండి అట్నుంచి వచ్చే మరికొన్ని  రైళ్లకోసం వేచి, రాగానే వెదికి చూశాం, వాళ్ళు కనిపించలా. మధ్యాహ్నం దాటే దాకా అలా అన్ని రైళ్ళకోసం ఉన్నాం, ఇక ఎలాగో మిస్ అయ్యారనర్ధమైంది. 

ఇద్దరికీ "హిందూపురం" దాకా పోనూ, నాన్న కి రానూ టికెట్స్ కి నాన్న దగ్గర డబ్బులు లేవు. అప్పటికి బ్యాంక్ లే అంతంతమాత్రం. ATM లు కనిపెట్టేదాకా మానవుడింకా ఎదగలేదు. ఎక్కడికి బయలుదేరినా ఖర్చు ఉరామరిగ్గా ఎంతో అంతే జేబులో పెట్టుకునేవాళ్ళు. పాపం నాన్నకి ఎప్పుడూ లేని సంకటస్థితొచ్చింది. మళ్ళీ వెనక్కి "కావలి" వెళ్ళి డబ్బులు చూసికుని వెళ్ళాలంటే నాకింకోరోజు స్కూల్ పోతుంది. "నెల్లూరు" లో బంధువుల ఇంటికి తీసుకెళ్ళాడు. వాళ్ళ దగ్గర డబ్బులు అప్పు తీసుకుని ఆ రాత్రికి అక్కడే ఉండాల్సొచ్చింది. రేపు పొద్దున్నే "తిరుపతి" ప్రయాణం. ఆ సాయంత్రం వాళ్ళింటి దగ్గర్లో ఉన్న "శ్రీరామ్ A/C థియేటర్" లో శోభన్ బాబు "గోరింటాకు" సినిమా కి తీసుకెళ్ళాడు, చాలా బాగా గుర్తుంది, నా మొదటి ఎయిర్ కండిషనింగ్ థియేటర్ అనుభవం అది. నిజానికి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో అదే మొట్టమొదటి ఎయిర్ కండిషనింగ్ థియేటర్. అప్పట్లో ఆ వయసులో ఆ థియేటర్ లో సినిమా చూస్తే "ఎవరెస్ట్" ఎక్కినంత సంబరంగా ఫ్రెండ్స్ తో గొప్పగా చెప్పుకోవచ్చు. నిజానికి ఆ అనుభవం అలాంటిదే, ఫ్రెండ్ సర్కిల్ లో ఎవరికీ అప్పటికింకా ఆ అనుభవం సాధ్యంకాలా.

తర్వాతిరోజు పొద్దున్నే టిఫిన్ చేసి బయల్దేరి మధ్యాహ్నానికి "తిరుపతి" చేరుకున్నాం. బస్ స్టాండ్ లో ఎంక్వైరీ చేస్తే "హిందూపురం" నేరుగా వెళ్ళే బస్సు రోజుకి ఒక్కటే, పొద్దున్నే ఉంటుందని చెప్పారు. ఇక డైరెక్ట్ బస్సుల్లేవు. వెళ్ళాలంటే రెండు మూడు బస్సులు పట్టుకుని ఊర్లు మారి వెళ్ళొచ్చు, కానీ చాలా తిప్పలు పడాలి. నాన్న బస్ స్టాండ్ పక్కనే లాడ్జి లో రూమ్ తీసుకున్నాడు. ఇంకా గుర్తే, మధ్యాహ్నం పక్కనే రైల్వే స్టేషన్ కి కూడా వెళ్ళి ఎంక్వైరీ లో చాలా వివరాలు అడిగాడు ట్రెయిన్స్ గురించి కూడా. కానీ రూమ్ తీసేసుకున్నాం. ఇలా సందిగ్ధాల మధ్య ఎక్కడ భోజనం చేశామో మాత్రం నాకు గుర్తు లేదు. సాయంత్రం సినిమాకి తీసుకెళ్తా అని చెప్పాడు. సంతోషానికి అవధుల్లేవు, నా ఫ్యావరెట్ హీరో కృష్ణ "దొంగలకు దొంగ" రిలీజ్ అయ్యుంది, ఆ సినిమా వాల్ పోస్టర్లే ఎక్కడ చూసినా. ఆ సినిమాకే వెళ్దాం అని పట్టుబట్టాను. అప్పట్లో మనం దేనికైనా ఇంట్లో పట్టుబడితే ఉడుంపట్టే, ఇప్పుడైతే పట్టుబట్టకున్నా పట్టించునే నాధుడే లేడు గానీ ;)  సాయంత్రం రెడీ అయ్యి, టిఫిన్ చేసి "దొంగలకు దొంగ" సినిమా ఆడుతున్న "ప్రతాప్ థియేటర్" కెళ్ళాం. టికెట్ కౌంటర్స్ చాలా రష్ గా ఉన్నాయి, నాన్న చాలా ట్రై చేశాడు, దొరకలా, టికెట్స్ అయిపోయాయని బోర్డ్ తిరగేశారు. దానికానుకునే "మినీ ప్రతాప్ థియేటర్" లో "చిల్లరకొట్టు చిట్టెమ్మ" సినిమా కి టికెట్స్ తీసుకున్నాడు. "దొంగలకు దొంగ" తప్ప ఇంకే సినిమా చూడాలని నాకిష్టంలేదు, కానీ తప్పలేదు. పొద్దున్నే చీకటితో లేచి బస్సు టికెట్స్ కొనే దగ్గరనుంచీ నాన్న బస్సెక్కిస్తే నేనొక్కడ్నే వెళ్లగలను అని నన్ను ఒప్పించాలని ప్రయత్నిస్తూనే ఉన్నాడు, ససేమిరా పోలేనని ఏడుపే అడిగిన ప్రతిసారీ. కలిసి అలా ఆ బస్సులో మా స్కూలు కి బయల్దేరాం.

"మదనపల్లి" దాటాక ఇంక నాన్న ఒక్కడివే వెళ్ళగలవా అని అడగ లేదు. సాయంత్రం స్కూలు చేరుకున్నాం. ఇంకా కళ్ళకి కట్టినట్టే గుర్తుంది. ఒకరోజు స్కూల్ మిస్ అయ్యాను. సాయంత్రం ఫ్రెండ్స్ అందరూ గేమ్‌స్ ఆడి వచ్చి డిన్నెర్ కి ముందున్న ఒక గంట బ్రేక్ టైమ్ అది. నా ఫ్రెండ్స్ అందర్నీ పలకరించి పరిచయం చేసుకున్నాడు, తర్వాత వాళ్ళని అడిగానని చెప్పు అంటూ ప్రతి ఉత్తరంలోనూ అందరి పేర్లూ రాసేవాడు. "కావలి" కి దగ్గరలో వేరే ఊర్ల నుంచి ఉన్న ఇద్దరు మా సీనియర్స్ , "గౌరవరం" నుంచి మధుసూధన్ 7 వ క్లాస్, "కావలి" నుంచి "ఫణీంద్ర" 6 వ క్లాస్ వాళ్ళనీ పరిచయం చేసుకుని, నన్ను చూసుకోమనీ చెప్పాడు వాళ్లకి. కొత్తగా మాకు స్కూల్ డార్మిటరీస్ లో ఉండే కాట్ సైజ్ కి సరిపడేట్టు ఆ శలవుల్లో ఇంట్లో మూడ్రోజులు మనిషిని పెట్టి బూరగదూది తో వడికించి, కుట్టించి మాతో తెచ్చిన నా పరుపూ, దుమ్ముకి మాసిపోకుండా ఆ పరుపుకి బాగా ఆలోచించి కుట్టించిన ముదురాకుపచ్చ రంగు ముసుగూ, కాట్ కి ఉండే వస్తువులు పెట్టుకునే డ్రాయర్స్, నా సూట్ కేస్ సర్ది, అన్ని జాగ్రత్తలూ చెప్పాడు. చీకటి పడుతూ ఉంది, డిన్నర్ బెల్లు కొట్టగానే నన్ను డిన్నర్ కి పంపించి తిరిగి వెళ్ళిపోయాడు. పాపం, ఆ టైమ్ లో భోజనంకూడా లేదు, స్కూల్ మెస్ లో అడిగుండొచ్చేమో, కానీ అక్కడ మాకు భోజనం ఫ్రీ, పేరెంట్స్ కి లోపలికి ఎంట్రీ లేదు. అక్కడినుండి "కావలి" దాకా ఆ రాత్రి ఎన్ని తిప్పలో చివరికెలావెళ్ళాడో, ఎప్పుటికి ఇల్లు చేరుకున్నాడో ఆ దేవుడికే తెలియాలి. చేరాక కొద్ది రోజులకి ఉత్తరంలో రాసిన గుర్తు, మా సీనియర్ ఫ్రెండ్ వాళ్ళు అనుకున్న ట్రెయిన్ కాకుండా, ముందు వెళ్ళే ట్రెయిన్ తీసుకున్నారని, పొరబాటు అని తెలియక మాకోసం వాళ్ళూ నెల్లూరు, తిరుపతి స్టేషన్స్ కూడా వెదికారని.

తర్వాత సంక్రాంతి శలవులకి నేను నాన్న ఉత్తరంలో రాసినట్టే మా ఇంకో సీనియర్ "గౌరవరం" 7 వ తరగతి అబ్బాయి "మధుసూధన్ రావు" తో కలిసి వచ్చా. శలవులయ్యాక ఆ అబ్బాయితోనే "గౌరవరం" లో కలిసి "నెల్లూరు" నుంచి బస్ లో నన్ను స్కూల్ కి పంపించాడు నాన్న.

వేసవి శలవులకి కూడా మళ్ళీ నాన్న ఉత్తరంలో వివరంగా రాసినట్టే నా సీనియర్ "మధుసూధన్ రావు", క్లాస్మేట్ "రాజశేఖర్" లతో కలిసి "నెల్లూరు" వచ్చి, "కావలి" బస్సెక్కి ఆ అబ్బాయి "గౌరవం" లోనూ, రాజశేఖర్ "చౌదరిపాళెం" రోడ్డు దగ్గరా దిగిపోతే నేను "కావలి" లో దిగా. దిగి నాన్న చెప్పినట్టే అర్ధరూపాయికే రిక్షా మాట్లాడుకుని నా ఎయిర్ బ్యాగు తో ఇంటిదగ్గర రిక్షా దిగా. ఇల్లు తాళం వేసుంది. ఎవ్వరూ లేరు, నాన్న "మద్రాస్" విజయా నర్సింగ్ హోమ్ లో ఉన్నాడు, ఉత్తరాల్లో రాశాడు నాన్న. ఆరోగ్యం బాలేక మద్రాస్ హాస్పిటల్ లో ఉన్నాడనీ, నేను శలవులకి వచ్చేలోపు వచ్చేస్తాడనీ మాత్రం తెలుసు. "గొంతు క్యాన్సర్" అని తెలీదు, ఒకవేళ తెలిసినా అదేంటో, ఎంత డేంజరో కూడా నాన్న చెప్తేనే తప్ప తెలియని వయసు. ప్రతి విషయమూ వివరంగా రాసే నాన్న, తను హాస్పిటల్ లో ఉన్నట్టు, ఏం భయం లేదని ఉత్తరాల్లో నాకు రాశాడు. నేను "కావలి" ఎవరితో కలిసి రావాలో, ఎలా రావాలో, దిగేముందు బస్సులో ఏమీ మర్చిపోకుండా బస్సు జాగ్రత్తగా దిగి రిక్షా ఎంతకి మాట్లాడుకోవాలో, రిక్షా ఆయనకి ఇంటి అడ్రెస్ ఏమని చెప్పాలో కూడా వివరంగా రాశాడు కానీ వచ్చే సరికి ఇంట్లో ఎవ్వరూ ఉండరని మాత్రం రాయలేదు. ఎందుకు రాయలేదని నాకు ఆలోచనొచ్చింది, కానీ అడిగే అంత కొద్ది సమయం కూడా నేను తర్వాత నాన్నతో లేను. నేనొచ్చే సమయానికి ఎవరో ఒకరిని ఇంటి దగ్గర ఉండి నన్ను రిసీవ్ చేసుకోమని తప్పకుండా చెప్పే ఉంటాడు, ఎవరో మళ్ళీ మిస్ అయ్యేఉంటారు అని మాత్రం నా మనసుకి ఇప్పటికీ తెలుసు. ఆ శలవులన్నీ "కందుకూరు" లో కాపురం ఉంటూ "మార్కాపూర్" లో "డిప్యూటీ కలెక్టర్" గా పనిజేస్తున్న "తాతయ్య" దగ్గర అన్నతో గడిపాను. ఆ శలవుల్లో ఒకరోజు తాతయ్య మా ఇద్దరినీ "మద్రాసు" తీసుకెళ్ళాడు. "విజయా నర్సింగ్ హోమ్" లో విజిటర్ అవర్స్ లో వెళ్ళి కాసేపు నాన్నని చూసి వచ్చాం, అప్పుడు నన్నేం పలకరించాడో, నాతో ఏం మాట్లాడాడో గుర్తు లేదు. ఉత్తరాల్లో రాసినట్టే "బాగా చదువి ఫస్ట్ ర్యాంక్ తెచ్చుకో, నాకు బాగయిపోతుంది, నా గురించి దిగులు పెట్టుకోవద్దు." అని మాత్రం చెప్పి ఉంటాడు.!

జీవితంలో ఊహ తెలిశాక రెండు రోజులు నేనొక్కడినే పూర్తిగా నాన్నతో గడిపిన క్షణాల సంఘటన అదొక్కటే, ఆ నా స్కూలు ప్రయాణం లో! ఏ దురలటూ లేని, ఎందరికో సాయపడుతూ, ఎంతో ఉన్నత భావాలతో ఎందరికో స్ఫూర్తిగా జీవిస్తూ, ఆ కాలం సమాజ హెచ్చుతగ్గులపై కళ్ళముందు పసిపిల్లలని హేళనగా అవమానిస్తే సహించక, అలా అవమానించే వాళ్ళకి కనువిప్పు కలిగిస్తూ, హైస్కూల్ టీచర్ వృత్తిలో పాఠాలు చెప్తూ ఎందరి విద్యార్ధులనో ఉన్నతంగా తీర్చిదిద్దవలసిన నాన్నని మానుంచి దూరంగా ఇంకొక్క సంవత్సరంలో తనదగ్గరికి తీసుకెళ్ళిపోవాలని, నాన్న కంఠానికి "గొంతు క్యాన్సర్" కర్కశంగా సృష్టించి, బహుశా అంత కర్కశంలోనూ కొంచెం దయతలిచి నాకా రెండు రోజుల జ్ఞాపకాల్ని మాత్రం అందివ్వాలని సంకల్పించి ఆ పరిస్థితుల్ని కల్పించాడేమో "దేవుడు"! నాకెదురుపడితే ఆ దేవుడి కంఠం మూగబోయేలా నిలేసి గట్టిగా "మా నాన్న జీవితంపై నీ హక్కేంది" అని "ఒకే ఒక్క ప్రశ్న" అడగాలని ఆ చిన్న వయసులో బలంగా అనుకున్నా చాలాసార్లు. అలాటి రోజు ఉండదనీ, రాదనీ అప్పుడు తెలీదు. ఇప్పుడు బాగా తెలుసు, అసలు "దేవుడు కేవలం మానవ సృష్టే" అని.

నాలుగు పదులు కూడా నిండని నాన్న జీవితం లో నేనున్నది పదేళ్ళే. "నాన్న" లేకుండా నాలుగు దశాబ్ధాలు దాటి ముందెకెళ్ళిపోయిన నా జీవితంలో నాన్నని తల్చుకోని రోజు ఒక్కటంటే ఒక్కటైనా లేదు. జీవితమంతా కలల్లోనే, కన్నీళ్ళలోనే కనిపిస్తూ, ఆ కలల్లోనే చెదిరిపోతూ, కన్నీళ్ళలోనే కరిగిపోతూ మదిలో మాత్రం "చెదరని కరగని జ్ఞాపకంగానే" ఎప్పటికీ మిగిలి పోయాడు "నాన్న"...

నిండు జీవితం గడిపి తమ పిల్లల ఉన్నతి చూసిన తల్లిదండ్రులూ, ఆ పిల్లలూ అదృష్టవంతులు!

పిల్లల ఉన్నతి చూసి మురిసిపోతూ వాళ్ళ కళ్ళెదుటే ఉన్న తండ్రులందరికీ -  
"హ్యాపీ ఫాదర్స్ డే!" 🌹🌷🌺

---------- o o o ----------

"చిన్నతనంలోనే తమ తల్లిదండ్రుల్ని దూరం చేసిన దేవుడు,
ఎప్పటికీ ఆ పిల్లల ఎదుట కంటబడ(లే)ని దోషిగా నిలబడిపోతాడు."
- గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Saturday, May 28, 2022

వందేళ్ళ "యుగపురుషుడు"...

వందేళ్ళ "యుగపురుషుడు"...

N. T. R. ఈ మూడు ఇంగ్లీష్ అక్షరాలు పక్కపక్కన చేరితే పుట్టే ఫైర్ "తెలుగు తేజం"
సాక్షాత్తూ దైవం భువికి దిగెనా అన్నంతగా వెండితెరపై అవతరించిన "అవతారం"
తెలుగు ఉనికినీ, ఉన్నతినీ, భాషనీ ప్రపంచ దశదిశలా ప్రతిష్టించిన "విశ్వరూపం"
ఇక్కడ గర్జిస్తే ఎర్రకోట సైతం ప్రకంపిస్తుందని నిరూపించిన "రాజకీయ సింహం"

వందేళ్ళ నాటి కారణ జననం తెలుగువారి అరాధ్యం నందమూరి "తారక రామం"

Saturday, April 23, 2022

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 7 ...

 
"Reading Girl"
Reynolds Ballpoint pen on paper (10" x 8")


స్కూల్ రోజుల్లో చదువు, ఆటల మీదే ధ్యాసంతా. అందునా రెసిడెన్షియల్ స్కూల్ కావటంతో రోజూ ఆటపాటలున్నా చదువుమీదే అమితంగా అందరి ధ్యాసా. వారానికొక్క పీరియడ్ ఉండే డ్రాయింగ్ క్లాస్ రోజూ ఉంటే బాగుండేదనుకుంటూ శ్రద్ధగా డ్రాయింగ్ టీచర్ శ్రీ. వెంకటేశ్వర రావు సార్ వేసే బొమ్మల్ని క్షుణ్ణంగా పరిశీలిస్తూ అంత బాగా వెయ్యాలని ప్రయత్నించేవాడిని. అడపాదడపా బొమ్మలంటే ఆసక్తి ఉన్న ఒకరిద్దరం ఫ్రెండ్స్ ఏవో తోచిన బొమ్మలు గీసుకోవటం, అంతే తప్ప సీరియస్ గా కూర్చుని బొమ్మలు వేసేది మాత్రం పరీక్షలు రాసి శలవులకి ఇంటికొచ్చినపుడే. అప్పటి బొమ్మలన్నీ ఎక్కువగా పెన్సిల్ తో వేసినవే. ఇంక్ పెన్ తో వేసినా అవి నచ్చేంతగా కుదిరేవి కావు. సరైన డ్రాయింగ్ పేపర్ లేక ఉన్న పేపర్ లన్నీ ఇంకు పీల్చేవి.

నా మొట్టమొదటి పెన్

బహుశా మూడో క్లాస్ లో ఉన్నానేమో. అమ్మమ్మ వాళ్ళుండే "పొన్నూరు" కెళ్ళాం, పెద్దమామయ్య పెళ్ళికి. నెల్లూరు నుంచి విజయవాడెళ్ళే రైలెక్కి "నిడుబ్రోలు" స్టేషన్ దగ్గర దిగి వెళ్ళాలి. స్టేషన్ నుంచి కనిపిస్తూ నడచి వెళ్ళగలిగేంత దగ్గరే ఊరు. తాతయ్య ఆఫీస్ జీప్ వచ్చి తీసుకెళ్ళేది. అప్పట్లో అర్ధం కాని విషయం, స్టేషన్ పేరేమో "నిడుబ్రోలు", ఊరు పేరేమో "పొన్నూరు". దానికీ ఓ బ్రిటీష్ కాలం నాటి చరిత్ర ఉండే ఉంటది. పలక-బలపం దాటి కాయితం-పెన్సిల్ దాకా వచ్చిన వయసు. అప్పట్లో పెన్ను పట్టాలంటే ఐదో క్లాస్ దాకా ఆగాలి. బాల్ పాయింట్ పెన్నులింకా అంతగా వాడుకలో లేవు, ఫౌంటెన్ పెన్నులే వాడేవాళ్ళు.

అమ్మా పిన్నీ, పెళ్ళి చీరల షాపింగ్ కెళ్ళి వస్తూ నాకూ అన్నకీ రెండు ఫౌంటెన్ పెన్నులు కొనుక్కొచ్చారు. అదే నా మొదటి పెన్ను. వాడిందానికన్నా దాంతో పడ్డ తిప్పలే ఎక్కువ.

ఫౌంటెన్ పెన్నుతోబాటు ఒక ఇంకు బుడ్డీ (కామెల్, లేదా బ్రిల్), ఒక ఫిల్లర్ (పిల్లర్ అనే వాళ్ళం, అది తెలుగు యాసలో వాడే బ్రిటీష్ పదం అనికూడా తెలీదు) కూడా వచ్చి చేరేవి. పెన్నులో ఇంకు పొయ్యాలంటే అదో పెద్ద సవాలే. నిబ్బు ఉండే పెన్ను పైభాగం మర తిప్పి, విప్పి కింది భాగం గొట్టం లోపల ఇంకు పొయ్యాలి. ఒక్కోసారది బిగుసుకుపోయి జారిపోతూ తిప్పలు పెట్టి, పంటి గాట్లు కూడా తినేది. ఎలాగోలా పోస్తే ఎంత ఇంకు పడిందో కనపడేదికాదు, పోసేకొద్దీ తాగీతాగనట్టుండి గబుక్కున నిండి పైకొచ్చి కారేది, నిండింది బుడ్డీలోకి వంచితే ఒకమాత్రాన ఇంకు బయటికి రాదు, వస్తే బుడుక్కున మొత్తం పడిపోయేది. ఆట మళ్ళీ మొదలు. ఎట్టోకట్ట నింపాం లేరా అనిపించి నిబ్బుండే పార్ట్ గొట్టం లో పెట్టి తిప్పితే ఇంకు కక్కేది. అది తుడవటానికి ఒక పాత గుడ్డో, పేపరో కావాలి. లేదా చేతి వేళ్ళతోనో, పాదాలకో, జుట్టుకో, చొక్కాకో తుడిచెయ్యటమే. ఎక్కువైన ఇంకు నిబ్బులోంచి కూడా కక్కేది. విదిలించి మళ్ళీ తుడిస్తేకానీ వాడటం కుదరదు. ఒక్కోసారి రాద్దామని క్యాప్ విప్పితే లోపలంతా ఇంకు కక్కి ఉండేది. నిబ్బులు ఒక మాత్రాన మంచివి దొరికేవి కాదు, సరిగా రాసేవి కాదు. ముందు సగం రెండుగా చీలి గ్యాప్ మధ్య ఇంక్ ఫ్లో సరిగ్గా అయ్యేలా ఆ పనితనం ఎంతో కుదురుగా వస్తేనే గానీ ఆ పెన్నులు రాయవు. నిఖార్సైన నిబ్బు దొరకాలంటే పెట్టిపుట్టాల్సిందే. మంచి నిబ్బు దొరికి బాగా రాసే పెన్నుంటే, "అన్నీ ఉన్నా 'కోడలి' నోట్లో శని (కాలం మారింది 😉)" లా పెన్ను లీకయ్యేది. వడ్డించిన విస్తరిలా బాగా రాసే పెన్ను లక్కు కొద్దీ చిక్కినా, అది ఎక్కువరోజులు బాగా రాస్తే పెద్ద వరం కిందే లెక్క. నిబ్బు చాలా డెలికేట్, రెండు చీలికల మధ్య గాలి దూరేంత గ్యాప్ లో ఇంకు ఫ్లో సరిగ్గా కొలతపెట్టినట్టు పిల్ల కాలవలా పారాలి, మొరాయిస్తే ఆ డెలికేట్ నిబ్బుని నేలమీద సాదాల్సిందే. కొద్ది రోజులు పెన్ను వాడకుంటే లోపల ఇంకు గడ్డగట్టేది. అప్పుడు మెకానిక్ అవక తప్పదు. ఇయన్నీ పక్కన బెడితే రాస్తూ రాస్తూ గబుక్కున ఇంకు గాని ఏ క్లాస్ లో ఉన్నపుడో అయిపోతే పక్కోడి పెన్నులోంచి కొంచెం పోయించుకోవాలి. పిల్లర్ తోనే కష్టం అంటే, ఇంకది సర్కస్ ఫీటే. ఇన్ని కష్టాల్తో రాయటానికే కష్టమయే ఫౌంటెన్ పెన్ ఇక డ్రాయింగుకి వాడాలంటే...పెన్ను మీద సామే.

"హీరో" ఫౌంటెన్ పెన్ 

పేరుకి తగ్గట్టే అప్పటి సినిమా హీరోల్లా టిప్పుటాపు గా ఉండేది. గోల్డు క్యాప్ తో లుక్కూ, నాణ్యతలోనూ చాలా మెరుగు. నిబ్ టిప్పు మాత్రమే కనపడేది. లీకులు తక్కువే, ఖరీదు ఎక్కువే. పదో క్లాస్ లో నా దగ్గర ఒకటుండేది, డ్రాయింగ్ కెప్పుడూ వాడ్లా.

ఎనిమిదో క్లాస్ నుంచీ బ్లాక్ ఇంకే

అప్పట్లో రూలేం లేదు కానీ ఎందుకో అందరూ బ్లూ ఇంకే వాడేవాళ్ళు. టీచర్స్ మాత్రమే రెడ్ ఇంకు వాడొచ్చు అదీ ఆన్సర్ పేపర్స్ దిద్దటం వరకే. నాన్న టీచింగ్ నోట్స్ అన్నీ బ్లూ, రెడ్, గ్రీన్ మూడు ఇంకుల్లో భలే కలర్ఫుల్ గా ఉండేవి. ప్రింట్ లా ఉండే నాన్న రైటింగ్, కొన్ని లైన్లు అండర్ లైన్ రెడ్ లేదా గ్రీన్ ఇంకు తో నీటి పై తేలే అలల్లా భలే అనిపించేది. ఒకసారి ఎనిమిదో క్లాస్ లో ఉన్నపుడు బ్లూ దొరక లేదని బ్లాక్ ఇంకు తెచ్చిచ్చాడు మా హౌస్ మాస్టర్. బ్లాక్ నచ్చి ఇంక నా చదువు పూర్తయ్యేదాకా బ్లూ కలర్  జోలికి పోనేలేదు.

రెనాల్డ్స్ బాల్ పాయింట్ పెన్ - అప్పట్లో ఒక అద్భుతం

ఇంటర్మీడియట్ దాకా బొమ్మలన్నీ ఎక్కువగా శలవుల్లో ఇంట్లో వేసినవే. అవీ ఎక్కువగా పెన్సిల్ తోనే. బొమ్మలకి పెన్ను పట్టటానికి కారణం అప్పట్లో ఫౌంటెన్ పెన్నులని మూలకి నెట్టి రెవెల్యూషన్ లా వాడుకలోకొచ్చిన "బాల్ పాయింట్ పెన్నులు".

ఫౌంటెన్ పెన్ లని తంతూ బాల్ పాయింట్ పెన్నులొచ్చిపడ్డా, మంచి క్వాలిటీ బాల్ పాయింట్ పెన్నులు ఇండియన్ మార్కెట్ లోకి రాటానికి కొన్నేళ్ళు పట్టింది. అలా వచ్చిన "పెన్ రెవల్యూషన్" లో బాల్ పాయింట్ పెన్ స్వరూపాన్ని పూర్తిగా మారుస్తూ వచ్చింది "రెనాల్డ్స్ బాల్ పాయింట్ పెన్". నాజూగ్గా చూడముచ్చటైన better and simple design, good quality material, pleasant white, very smooth writing flow, fine pointed tip, పెన్ను తో బాటు రీఫిల్ కూడా కొంచెం పొడుగు, ఇలా అన్ని విధాలా ఎంతో మెరుగైన పెన్. మొదట బ్లాక్, బ్లూ రెండు రంగుల్లోనే దొరికేది. తర్వాత రెడ్, గ్రీన్, వయొలెట్ రంగుల్లో కూడా వచ్చాయి. అయితే ఒక్క బ్లాక్, బ్లూ మాత్రమే fine pointed ఉండేవి. అందరి జేబుల్లో రెనాల్డ్స్ బాల్ పాయింట్ పెన్నే ఉండేది, అంతగా పాపులర్ అయ్యింది అప్పట్లో.

రెనాల్డ్స్ పెన్ తో చాలా బొమ్మలేశాను. అన్నిట్లో ఇప్పటికీ ఈ మూడు బొమ్మలు మాత్రం చాలా ప్రముఖం నా స్వగతం లో.

మొదటి స్థానం - సోఫా లో పేపర్ తో రిలాక్స్డ్ గా...

ఈ బొమ్మ "కావలి" లో మేమున్న నారాయణవ్వ ఇంట్లో సాయంత్రం చీకటిపడి లైట్లు వెలిగే వేళ, ఏమీ తోచక తికమక పడే సమయం, అప్పట్లో అద్భుతమైన పేపర్ క్వాలిటీ తో మొదలయిన మ్యాగజైన్ "Frontline" లోని ఒక పేజి లో Advertisement ఆధారంగా వేసింది. ఏమీ తోచని సమయం టైం పాస్ కోసం పేపర్, రెనాల్డ్స్ బాల్ పాయింట్ పెన్నూ పట్టుకుని గీయటం మొదలెట్టా. బాగా వస్తుండటంతో శ్రద్ధగా వేస్తూ ఒక్క సిట్టింగ్ లోనే ముగించేశా. బాగా వేశానని చాలా మురిపించింది, అదంతా రెనాల్డ్స్ పెన్ను మహిమే అనిపించింది. నిజమే, డ్రాయింగ్ కి వాడే క్వాలిటీ మెటీరియల్ బొమ్మ స్వరూపాన్ని పూర్తిగా ఎలివేట్ చేసేస్తాయి. బాల్ పాయింట్ పెన్నుతో నేను వేసిన బొమ్మలన్నిటిలో నేనిచ్చే ప్రధమ స్థానం అప్పటికీ, ఇప్పటికీ, ఎప్పటికీ ఈ బొమ్మకే. ఎప్పుడు చూసినా నాకే ఆశ్చర్యం, ఆ ఫైనెస్ట్ గీతల స్ట్రోక్స్.

బొమ్మలో "హెయిర్" ఫోకస్డ్ గా వెయ్యటం అంటే చాలా ఇష్టం. ఈ బొమ్మలో అది స్పష్టం. ఇప్పటికీ నేనేసే చాలా పోర్ట్రెయిట్స్ సెలక్షన్ లో స్పెషల్ క్వాలిటీ హెయిర్ స్టయిల్ దే.

తరువాతి రెండు స్థానాలూ - "భానుప్రియ" వే...

పుస్తకాలంటే ఎప్పుడూ మక్కువే. విజయవాడ లో ఇంజనీరింగ్ టైం లో ఆర్ట్ పుస్తకాలు కొన్ని కొనటం మొదలెట్టాను. ఎక్కువ దొరికేవి కాదు. వారపత్రికల్లో, వార్తాపత్రికల్లో వచ్చే ఆర్ట్స్ కట్ చేసి పెట్టుకునే వాడిని. "అలంకార్ థియేటర్ సెంటర్" ఫుట్ పాత్ ల మీద ఆదివారం సాయంత్రం పాత పుస్తకాలు అమ్మేవాళ్ళు. ఒక్కడినే పనిగట్టుకుని "కానూరు" లో కాలేజి నుంచి బస్సెక్కి అక్కడిదాకా వెళ్ళి ఫుట్ పాత్ లన్నీ సర్వే చేసేవాడిని. అలా సర్వేలో దొరికొందొకసారి, "ఫిల్మ్ ఫేర్ (FILMFARE)" ఇంగ్లీష్ మూవీ మ్యాగజైన్ భానుప్రియ ముఖచిత్రం, అండ్ బాలీవుడ్ లో ఇంటర్వ్యూ తో. అందులో ముచ్చటైన కొన్ని పోర్ట్రెయిట్ ఫొటోస్ చూసి బొమ్మలు వెయటంకోసమే కొన్నాను. అవి తెలుగు సినిమా హీరోయిన్లందరూ బాలీవుడ్ లో తమ సామర్ధ్యాన్నీ, అదృష్టాన్నీ పరీక్షించుకుంటున్న రోజులు.

ఈ రెండు బొమ్మల్లో సంతకం కింద డేట్స్ చూస్తే వరుసగా రెండు రోజుల్లోనే వేసా రెండూ. ఆ మ్యాగజైన్ లో చాలా ఫొటోస్ ఉన్నా ఈ రెండే ఎంచుకున్నాను, కారణం కేవలం హెయిర్ కావచ్చు. అప్పట్లో మొదలెట్టిన పోస్టర్ కలర్ పెయింటింగుల్లోనూ హెయిర్ మీద ప్రత్యేక ఫోకస్ పెట్టేవాడిని.

మా కాలేజి హాస్టల్ కి న్యూ యియర్ ముందు ఒక ఆర్టిస్ట్ వచ్చి ఆయన వేసిన ఒరిజినల్ పెయింటింగ్స్ తో చేసిన గ్రీటింగ్ కార్డ్స్ అమ్మే వాడు, ఆయనకి ప్రతి సంవత్సరం రెగ్యులర్ కస్టమర్ ని నేను. చాలా కొనేవాడిని ఆర్ట్ మీద ఇష్టం, అండ్ ఆయనకి ఆర్ధికంగా కొంతైనా సహాయం అని. అక్కడి ఆఖరి న్యూ యియర్ నేను ఫైనల్ యియర్ లో ఉన్నపుడు కూడా వచ్చాడు, అప్పుడు నేను వేస్తున్న బొమ్మలన్నీ చూసి ఎంతో మెచ్చుకున్నాడు. మీ బొమ్మల్లో స్పెషల్ "హెయిర్" అని చెప్పేదాకా నాకూ తెలీదావిషయం. బ్లాక్ అండ్ వైట్ లో ఉన్న "బి.సరోజా దేవి" గారి పూర్తి డ్యాన్స్ స్టిల్ చూసి కలర్ లో పోస్టర్ కలర్ పెయింటింగ్ వేశాను, నేనూ న్యూ యియర్ గ్రీటింగ్ కార్డ్ కోసం అని. అందులో కూడా హెయిర్ కి నేనిచ్చిన ప్రత్యేక శ్రద్ధ చూసి ఆయనిచ్చిన కితాబు అది. తర్వాత నా బొమ్మలు శ్రద్ధగా గమనించే నా ఫ్రెండ్ "వాసు" కూడా తరచూ అదే మాటనేవాడు, "నువ్వేసే అన్ని బొమ్మల్లో హెయిర్ మాత్రం సూపర్ గిరీ" అని.

ఈ రెండు "భానుప్రియ పోర్ట్రెయిట్స్" లోనూ హెయిర్ ప్రత్యేకం. శ్రద్ధా, సహనం, శైలీ, నైపుణ్యం వీటన్నిటికీ స్వీయ పరిక్ష పెట్టుకుని మరీ గీశాను. ఈ మూడు బొమ్మలూ స్ట్రెయిట్ గా రెనాల్డ్స్ బాల్ పాయింట్ పెన్ తో వేసినవే. ముందుగా పెన్సిల్ స్కెచింగ్, అవుట్ లైన్ లాంటి తప్పులు సరిదిద్దుకోగలిగే అవకాశాలకి అవకాశమే లేదు. ఎక్కడ గీత దారి తప్పినా మొత్తం బొమ్మా అప్పటిదాకా పడ్డ శ్రమా రెండూ వృధానే. ఓపికున్న శిల్పి చేతిలో ఉలితో చెక్కే ఒక్కొక్క దెబ్బతో రూపుదిద్దుకునే శిల్పం లాగే, ఒక్కొక్క పెన్ స్ట్రోక్ తో ఓపిగ్గా చెక్కిన బొమ్మలే ఇవీ...

"బొమ్మలాగే జీవితమూ ఎంతో సున్నితం, దాన్ని ఓపికతో చెక్కి అందమైన శిల్పంగా మలచుకున్నపుడే దాని పరమార్ధానికి అర్ధం బోధపడేది."  - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

~~~~ 💙💙💙💙 ~~~~

"Bhanu Priya"
Reynolds Ballpoint Pen on Paper


"Bhanu Priya"
Reynolds Ballpoint Pen on Paper

Saturday, March 5, 2022

"పిన్ని" - "అమ్మ" తర్వాత అంతటి కమ్మదనం, ఆప్యాయత నింపుకున్న తెలుగు పదం...

నా వాళ్లందరితో చాలా ఏళ్ళ తరువాత నేను జరుపుకున్న
నా పుట్టినరోజు కి "పిన్ని" శుభాకాంక్షలు, 2017

ఊహ తెలిసిన నాటి నుంచీ ఆ పిలుపూ ఆప్యాయతా మాకెంతో దగ్గరగానే ఉన్నాయి, పిన్ని రూపంలో. అప్పుడు నాకు బహుశా ఆరేళ్ళు. అయినా ఇంకా బాగా గుర్తుంది. "చీరాల" లో తాతయ్య తహసిల్దారు (అంటే ఒక తాలూకా కి హెడ్) గా ఉన్నారు. శలవులకి మేము దామరమడుగు నుంచి బయల్దేరి నెల్లూరులో రైలెక్కి సంబరంగా చీరాల చేరాం. "పిన్ని" ఫ్యామిలీ హైదరాబాద్ నుంచి వచ్చారు. అందరం కొద్ది గంటలు అటూ ఇటుగా చీరాల చేరుకున్నాం.

ఆ శలవులకి చీరాల చేరినరోజునే మధ్యాహ్నం, ఎప్పుడూ ఆటల్తో చలాకీగా ఉండే నేను కదలకుండా పడుకునే ఉన్నాను. నా వళ్ళు కాలిపోతుండటం చిన్నమామయ్య మొదటిగా గుర్తించాడు. ఇంట్లో అమ్మ, పిన్ని, అమ్మమ్మ, చిన్నమామయ్య, పిల్లలం మాత్రమే ఉన్నాం...ఇంతవరకే గుర్తుంది.

తర్వాతి రోజు కళ్ళుతెరిచి చూస్తే అమ్మ, పిన్ని ఇద్దరితో నేను హాస్పిటల్ లో ఒక రూమ్ లో, గంట గంటకీ వచ్చిపోయే డాక్టర్లు నర్సులు, బెడ్ దిగకూడదు. నాకిష్టం లేని పాలు గడగడా తాగెయ్యాలి, ఇంకెవరైనా అయితే ఈ ఒక్క మాట మాత్రం అస్సలు వినేవాడిని కాదు. కానీ చెప్పింది "పిన్ని". కాబట్టే గడగడా తాగేసేవాడిని. నాకు టైఫాయిడ్ జ్వరం అనీ, ఒక పదీఇరవై రోజులు చెప్పినట్టు వింటే తగ్గిపోయి ఇంటికెళ్ళి మళ్ళీ ఆడుకోవచ్చనీ "పిన్ని" చెప్తేనే తెలిసింది.

అప్పుడు అమ్మతో అన్నిరోజులూ అక్కడ మాతోనే ఉండి నన్ను జాగ్రత్తగా చూసుకుంటూ త్వరగా కోలుకునేలా చూసుకుంది "పిన్ని". తర్వాత తెలిసింది నేను స్పృహలేకుండా వళ్ళు కాలిపోతూ పడుకుని మన స్మారకంలో లేకుండా ఉంటే అమ్మ ఏడుస్తూ దేవుడింట్లోకెళ్ళి పడిపోయిందని, అప్పుడు "పిన్ని" ఒక్కటే ధైర్యంగా పరుగున నన్ను భుజాన వేసుకుని ఇంట్లో ఉన్న ఒక జవాన్ (అప్పట్లో కనీసం ఒకరిద్దరు బంట్రోతులు తహసిల్దారు ఇంట్లో విధిగా రోజూ ఉండేవారు, ఏవైనా పనుల సాయంకోసం. ఒక జీప్ కూడా ఉండేది) సాయంతో హాస్పిటల్ కి తీసుకెళ్ళి చేర్చిందని. ఆలశ్యం అయితే ఏమయ్యేదో ఊహకే అందని ఆలోచన అని. నా జ్ఞాపకాల్లో "పిన్ని" తో నా మొట్టమొదటి జ్ఞాపకం ఇదే. తన అక్కకే కే కాదు, మా ఫ్యామిలీ లో అక్కరకురాని ఎవరికి ఏ ఆపద వచ్చినా ధైర్యంగా ఎదురు నిలబడేది "పిన్ని".

నాన్న పోయాక, నెల్లూరు లో ఉంటున్న "పిన్ని" శలవులకి వచ్చి మమ్మల్ని తీసుకెళ్ళి ఎంతో బాగా చూసుకునేది. ఒకసారి పిల్లలనందరినీ రిక్షాల్లో నెల్లూరు , కనకమహల్ లో "రామదండు" సినిమా కి తీసుకెళ్ళింది. అప్పుడు పిల్లలం, మమ్మల్నందరినీ ఎంతో ఉత్సాహపరిచింది. సినిమా చూసి రిక్షాల్లో ఇంటికి వెళ్తూ మేమూ పిన్ని తో "రామదండు" లోని పిల్లల్లా ఫీల్ అవుతూ సంబరపడిపోయిన ఆ రోజు ఇప్పటికీ కళ్ళకి కట్టిన అందని "అందని జ్ఞాపకమే".

నేను రెసిడెన్షియల్ స్కూల్ నుంచి శలవులకి వచ్చి వెళ్ళేప్పుడు ప్రతిసారీ కావలి నుంచి బస్ దిగి నెల్లూరులో సాయంత్రం పిన్ని దగ్గరికెళ్ళి కాసేపు ఉండి భోజనం చేసి రాత్రి బస్ అనంతపూర్ కి వెళ్ళటం పరిపాటి. ఇలా చాలా సార్లు వెళ్ళిన జ్ఞాపకం. నేను 8 వ తరగతికి వచ్చే సరికి పిన్ని వాళ్ళూ కావలికొచ్చి స్థిరపడిపోయారు. ఇక అప్పటి నుంచీ శలవుల్లో నాలుగైదురోజులకొకసారి పిన్ని దగ్గరికి తప్పకుండా వెళ్ళేవాళ్ళం. శలవుల్లో అందరం కలిసి అప్పుడప్పుడూ "దామరమడుగు" వెళ్ళి "బామ్మ" తో గడిపే వాళ్ళం. అలా "కావలి" లో ఒకే ఊర్లో అందరం కలీసి పెరిగిన జ్ఞాపకాల్లో "పిన్ని" లేని సంఘటన ఒక్కటంటే ఒక్కటి కూడా లేదు. 

"పిన్ని" గుర్తుకొచ్చినప్పుడల్లా ఆ వెనకే ఎక్కువగా గుర్తుకొచ్చే సంఘటన ఒకటి -
నేను "కొడిగెనహళ్ళి రెసిడెన్షియల్ స్కూల్" లో 5th క్లాస్ నుంచి 10th దాకా ఆరేళ్ళు చదివాను. కొంతమంది స్నేహితులకి వాళ్ళ తలిదండ్రులు అప్పుడప్పుడూ వచ్చి, బిస్కెట్లు, చాక్లెట్లు తెచ్చిచ్చి, ఒకపూట ఉండి, అన్నీ చూసుకుని మరీ వెళ్ళేవాళ్ళు. ఆ ఆరేళ్ళలో ఎప్పుడూ ఎవ్వరూ నన్ను చూట్టానికి రాలేదు. నాన్న బ్రతికుంటే ఎన్నోసార్లు తప్పకుండా వచ్చి ఉండేవాడు. అమ్మకి అంత అండదండలు లేవు, అన్న నాకన్నా ఒక్క సంవత్సరమే పెద్ద.

కానీ ఒకరోజు నాకోసం వెతుక్కుని మరీ ఒకాయనొచ్చాడు. ఆయనెవరో నాకు తెలీదు, ఎప్పుడూ చూడనైనాలేదు. అప్పుడు 9th క్లాస్ లో ఉన్నాననుకుంటా. సాయంత్రం గేమ్స్ పీరియడ్ అయ్యాక వాళ్ళనడిగీ వీళ్ళనడిగి నా రూమ్ కనుక్కుని వచ్చి నన్ను కలిశాడు. "నేను నీకు మామయ్యని అవుతాను. పిన్ని పంపింది, చూసి రమ్మని" అని రెండు "క్రీమ్ బిస్కెట్ ప్యాకెట్స్" ఇచ్చాడు. నాకు అంతుబట్టలేదు. ఎవరైనా పొరబాటున ఇంకొక పిల్లోడి కోసం వచ్చి నాకిచ్చిపోయాడా ఈయనెవరో నేనెప్పుడూ చూడలేదు అన్న సందేహం ఆయన వెళ్ళాక కూడా ఉండిపోయింది. కానీ తెల్లమొహం వేసుకుని ఉలుకూ పలుకూ లేని నన్ను ఆయన "గిరిధర్ నువ్వేకదా" అని మళ్ళీ అడిగి మరీ ఖచ్చితంగా "నీకోసమే, పిన్ని ఇచ్చి నిన్ను చూసి రమ్మంది" అని చెప్పి వెళ్ళిపోయాడు. మా స్కూల్ మొత్తానికి నా పేరుతో ఇంకెవ్వరూ లేరు, ఖచ్చితంగా నేనే. కానీ ఎక్కడో ఆంధ్ర, కర్ణాటక బార్డర్ లో హిందూపురం దగ్గర ఒక మారుమూల పల్లెటూరు పక్కన "కొడిగెనహళ్ళి రెసిడెన్షియల్ స్కూలు". ఆ పేరింటేనే అలాంటి పేరుతో ఒక ఊరుంటుందా అన్న సందేహమే తప్ప దారి కనుక్కోవటమే కష్టం ఆరోజుల్లో. అసలు ఈ స్కూలు కి "కావలి" నుంచి ఎలా రావాలో తెలుసుకుని రావటం కూడా కష్టమే. ఇంత దూరం "పిన్ని" ఈయనెవర్నో ఎందుకు పంపుతుంది, ఆ ఏమోలే, అని నాలుగు రోజులు ఆ "క్రీమ్ బిస్కెట్లు" తినే సంతోషంలో ఉండిపోయాను. ఆరోజుల్లో జాబుజవాబులే కమ్యూనికేషన్. శలవులకి ఇంటికెళ్ళాక "పిన్ని" గుర్తుచేసింది ఆ విషయం. అప్పుడు అర్ధం అయ్యింది, నాకు తెలియని ఒక బంధువు పనిమీద "అనంతపురం" దగ్గరికి వెళ్తుంటే చూసి రమ్మని "పిన్ని" చెప్పిందనీ, వెళ్తూ "బిస్కెట్ ప్యాకెట్స్" తీసుకుని వెళ్ళమని మరీ చెప్పి పంపిందనీ. ఆ సంఘటన శిలపై చెక్కిన చెరగని గుర్తుగా నా పసిమనసు పై ముద్రపడిపోయింది. అన్నేళ్ళు దూరంగా ఉన్న నా దగ్గరికి ఒక్కరు చూట్టానికి వచ్చారు, ఆ ఒక్కరూ "పిన్ని" పంపితేనే అని. అప్పట్లో మామూలు బిస్కెట్లే అమృతంకన్నా మిన్న, ఇక "క్రీమ్ బిస్కెట్లు" అంటే అది దేవతలకి దక్కిన అమృతం కన్నా ఎక్కువే, దక్కనిదింకేదో. అది నాకు దక్కించింది మా "పిన్ని".

ఒకసారి ఇంజనీరింగ్ చేస్తున్నపుడు ఒక ఫ్రెండ్ వాళ్ళ చెల్లెలి పెళ్ళి "తిరుపతి" లో. చూసుకుని  వెనక్కి "విజయవాడ" వెళ్తూ, అప్పటికప్పుడు అనుకుని "కావలి" లో ముగ్గురు ఫ్రెండ్స్ తో దిగిపోయాను, వాళ్ళకి మా ఊరుని, మా ఇంటినీ, అమ్మనీ, అన్ననీ పరిచయం చెయ్యాలని. ఇలాంటపుడు అమ్మకి "పిన్ని" నే కొండంత అండ. ఆ రెండ్రోజులూ వచ్చి అమ్మకి అండగా ఉండి, మాకు వంటలూ, వడ్డింపులూ చేసి వెళ్ళింది. 

ఇంజనీరింగ్, కంప్యూటర్ సైన్స్ పూర్తి అయ్యాక జాబ్ కోసం "హైదరాబాద్" వచ్చాను. అప్పట్లో "కంప్యూటర్ సైన్స్ గ్రాడ్యుయేట్" కి సరయిన జాబ్స్ లేవు. మెకానికల్, సివిల్ ఇంజనీరింగ్ చేసిన ఫ్రెండ్స్ ఒకరిద్దరికి అప్పుడే ఏదో ఒక జాబ్ వచ్చేసింది. రెండు నెలల కృషి, అయినా జాబ్ రాలా. ఒకరోజు దిగులుగా ఇంటికి ఉత్తరం రాశాను. దానికి జవాబుగా వచ్చిన ఉత్తరం నన్నెంతో ఉత్సాహపరిచింది. అది రాసింది "పిన్ని". "గిరీ నువ్వెళ్ళి రెండు నెలలు కూడా కాలేదు, నీకప్పుడే ఏం వయసయిపోయిందని రా జాబ్ కోసం అంతగా దిగులు పడుతున్నావ్. తప్పకుండా వస్తుంది, త్వరలోనే, ధైర్యంగా కృషి చెయ్యి." అంటూ రాసింది. ఆ ఉత్తరం కొండంత ధైర్యాన్నిచ్చింది. తర్వాత ఒక నెల లోపే మొదటి జాబ్ లో జాయిన్ అయ్యాను. "పిన్ని" రాసిన ఆ "ఒకే ఒక్క ఉత్తరం" ఎప్పటికీ మరచిపోలేను.

నా పెళ్ళికి దగ్గరుండి నలుగు పెట్టి నన్ను పెళ్ళికొడుకుని చేసింది మా "పిన్ని".

తర్వాత అమెరికా వచ్చి స్థిరపడిపోయాను. "పిన్ని" కూడా కొన్నేళ్ళు తన కూతురు "ఇందు" దగ్గర "కాలిఫోర్నియా" లో ఉండేది. ఒకసారి అందరూ "బోస్టన్" లో మా ఇంటికొచ్చి కొద్దిరోజులుండి వెళ్ళారు. అప్పుడు మొదటి డిన్నెర్ కి, వచ్చేముందే ఒక కూర మాత్రం నేనే చేశాను, "చికెన్ ఫ్రై". భోజనం దగ్గర "పిన్ని" కి చిన్న పజిల్ విసిరాను. "ఉన్న కూరలన్నింటిలో ఒక్క కూర నేను చేశా పిన్నీ, ఏదో చెప్పుకో చూద్దాం, నువు చెప్పలేవు" అని. మరీ అంత నిఖ్ఖచ్చిగా అడిగే సరికి తప్పు పోకూడదని అన్నీ రుచి చూసి కనిపెట్టేశా అని, చాలా సమయస్ఫూర్తిగా-  "ఏదో కరెక్ట్ గా చెప్పలేను కాని ఖచ్చితంగా చికెన్ మాత్రం కాదు" అంది. అదొక్కటే పిన్నీ నేను చేసింది అంటే నిజంగానే బిత్తరపోయింది. "ఇది చేసింది నువ్వా, ఇంక గొప్ప టేస్ట్ చికెన్ నేనెపుడూ తిన్లేదు" అంది. తర్వాత వెళ్ళేరోజు మళ్ళీ నాతో చేయించుకుని "కాలిఫోర్నియా" తీసుకెళ్ళింది. ఎన్నో సార్లు మాటల్లో "నువు చేసిన చికెన్ ఫ్రై టేస్ట్ అట్టనే నా నాలిక మీద నిలబడిపోయింది గిరీ" అనేది. బహుశా పిన్ని కి నేనిచ్చిన తియ్యని గురుతు ఇదేనేమో.

ఇక శలవుల్లో "పిన్ని" తో మేమంతా కలసి వెళ్ళిన తిరుమల ప్రయాణాలూ, రామాయపట్నం సముద్ర విహార భోజనాలూ, ఇవన్నీ ఎప్పటికీ మరువలేని తియ్యని అనుభూతులే!

నెలన్నర క్రితం "పిన్ని" కి ఆఖరి "సంక్రాంతి". క్యాన్సర్ తో చివరి రోజులు. నేనూ ఇండియా లో ఉన్నాను. రాలేని పరిస్థితిలోనూ ఎంతో తపనపడి, ఎంతో కష్టపడి కూతురు "ఇందు" తో  "హైదరాబాదు" నుంచి "నెల్లూరు" వచ్చి కొద్దిరోజులుండి మాతో పండుగ జరుపుకుంది. సంక్రాంతి కి నాకూ, అన్నకీ బట్టలు పెట్టింది. "పిన్ని" చేతుల మీదుగా కొత్త బట్టలు అందుకుని సంక్రాంతి ని పిన్నితో అందరం కలసి జరుపుకున్నాం. ఆఖరిసారి "పిన్ని" పాదాలని తాకి మనసారా నమస్కరించుకున్నాను. మళ్ళీ తాకగలనో లేదో అన్న ఆలోచన ఎంత దిగమింగినా గుండెని తొలిచేసింది. తిరిగి హైదరాబాదు కి వెళ్తూ ఎక్కలేక ఎక్కి కారు లో పడుకుని చేతిలో చెయ్యి వేసి "సరే గిరీ, వెళ్ళొస్తా" అన్న ఆఖరి మాట, ఆఖరి చూపు అదే...

అందర్నీ వదిలి ఆ దేవుడి దగ్గరికెళ్ళిపోయింది "పిన్ని".

ఎన్ని కష్టాలున్నా తనలోనే దాచుకుని అందరికీ "ప్రేమ" ని మాత్రం పంచి, ఏన్నో అందమైన జ్ఞాపకాలని మిగిల్చి అందనంత దూరం వెళ్ళిపోయిన "పిన్ని" కి... 
ప్రేమతో 
ప్రేమాంజలి ఘటిస్తూ... 🙏

"ప్రేమ- ప్రేమించే మనసుకది వరం. ప్రేమించబడే మనసుకది అదృష్టం." - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం


"చిన్నది కాని పిన్ని కానుక", నా పుట్టినరోజు  కి

చివరి కొన్ని సంవత్సరాలు "కావలి ఇస్కాన్ కృష్ణుని సన్నిధి" లో
"పిన్ని" గడిపిన ప్రశాంత జీవితం గురుతుగా నాకు దక్కిన కానుక

Saturday, February 19, 2022

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 6 ...

Portrait of Suhasini from the Telugu movie "మంచు పల్లకి"
Free hand Pencil on Paper ()


"తార"లనంటిన నా బొమ్మలు - "స్వర్ణ యుగం"

స్కూలు పుస్తకాల్లో, చరిత్ర పుటల్లో గుప్తుల కాలాన్ని నాటి "భారతదేశ స్వర్ణయుగం" గా చదివినట్టు ప్రతి మనిషి జీవితంలోనూ ఇలా ఒక కాలం తప్పకుండా ఉంటుంది. ఏ కాలంలో మన ఉత్సాహం, సంతోషం, జిజ్ఞాస, నైపుణ్యం అన్నీ కలిసి తారాస్థాయిలో ఉరకలేస్తూ ఉంటాయో, అదే మన కాలంలో "మన స్వర్ణ యుగం". నా బొమ్మల లోకంలో ఆ యుగం తొలినాళ్ళదే. చూసేవాళ్ళు లేకున్నా బొమ్మ బొమ్మకీ రెట్టించిన ఉత్సాహంతో ఆగకుండా పరుగులేస్తూ పైపైకి దూసుకెళ్ళిన కాలమది.

అవి నా ఇంటర్మీడియట్ కాలేజ్ మొదటి సంవత్సరం వేసవి శలవులు. ఎప్పటిలానే పరీక్షలు రాసి కావలి మా ఇంటికి రావటంతో ఆ రెండు నెలలూ ఖాళీనే. రెండవ సంవత్సరం మ్యాథ్స్, ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ ముందే చదివెయ్యాలని టెక్స్ట్ బుక్స్ కొనుక్కున్నా అవి తెరిచే ఉత్సాహం అస్సలుండేది కాదు. దేనికైనా ప్రేరణ అవసరం. శలవుల్లో చదువుకి మాత్రం అది దొరకటం చాలా కష్టం. చదువు పక్కనబెట్టి ఏం చేద్దామా అని  చూస్తుంటే ఇదుగో మేమున్నామంటూ ముందుకొచ్చేసేవి నా బొమ్మలు. ఇక వాటితో కూర్చుంటే రోజంతా తెలియకుండానే గడిచిపోయేది. ప్రతిరోజూ ఏం సాధించానో తెలీకపోయినా ఏదో సాధించేశానని సంతృప్తిగానే ఉండేది.

దానికి ముందు పదవ తరగతి వరకూ శలవులకి వచ్చినపుడు అడపా దడపా బొమ్మలేస్తూ వచ్చినా వరసగా బొమ్మలు వేసిన కాలం మాత్రం ఈ రెండు నెలలే. వేసినవన్నీ పోర్ట్రేయిట్సే, అవన్నీ నాటి తెలుగు తారాలోకంలో ప్రముఖులవే, అన్నీ పెన్సిల్ తో వేసినవే. కానీ రేఖా చిత్రాలు కాదు. పెన్సిల్ తో వేసిన పెయింటింగ్స్. కొన్ని ఫ్రీహ్యాండ్ తో వేసినవి, కొన్ని అప్పుడే తెలుసుకున్న రహస్య చిట్కాతో వేసినవి. ఆశ్చర్యం ఏంటంటే పరిశీలించి చూస్తే రెండిట్లోనూ పట్టూ, పట్టు వదలని (విక్ర)మార్కూ కనిపిస్తాయి.

అది తెలుగు వారపత్రికలకు "స్వర్ణ యుగ కాలం". అందులో సినిమా పత్రికలూ వచ్చిచేరాయి. సినీతారల ముఖచిత్రాలతో, సెంటర్ స్ప్రెడ్ విశ్వరూపాలతో వారం వారం అందంగా ముస్తాబై వచ్చి పత్రికలన్నీ ఊరూరా బంకుల్లో తోరణాలు కట్టేవి. ఆ తారాతోరణాళ్ళోంచి కొందరు తారలు నా బొమ్మల్లోకి దిగివచ్చిన గురుతులే ఆనాటి నా బొమ్మలన్నీ. లైట్ అండ్ డార్క్ షేడ్స్ కి వేరు వేరు పెన్సిల్స్ అంటూ ఏవీ వాడింది లేదు, వాడింది కేవలం HB పెన్సిల్ మాత్రమే. లైట్ షేడ్ 6H తో మొదలయ్యి 5H, 4H, 3H, 2H, H ఇలా సంఖ్య తగ్గుతూ తర్వాత వచ్చి చేరే HB, అక్కడి నుండి డార్క్ షేడ్ B తో మొదలయ్యి, 2B, 3B, 4B, 5B, 6B, 7B, 8B ఇలా సంఖ్య పెరుగుతూ ఇన్ని రకాల లైట్ అండ్ డార్క్ షేడ్స్ తో పెన్సిళ్ళు ఉంటాయని అప్పుడు తెలిసినా అన్ని ఊర్లల్లో అవి దొరకని కాలం, దొరికినా అన్నీ కొనే స్థోమత లేని కాలం.   

ఎండా కాలం, ఇంటా బయటా మండే కాలం. పడమర ముఖం పెంకుటిల్లు, భగ భగ మండే ఎండ వేడి, మధ్యాహ్నం నుంచి పొద్దుగూకే దాకా రోజంతా ప్రతి నిమిషమూ పెద్ద పరీక్షే. బొమ్మ పొద్దునే మొదలుపెట్టినా పూర్తిచెయ్యాలనే దీక్ష మధ్యాహ్నం కొనసాగించక తప్పేది కాదు. మధ్యాహ్నం అయితే పెంకుల కప్పు వేడికి తాళలేక కుర్చీ, అట్టా ఎత్తుకుని సందులో గోడకింద నీడలో చేరేవాడిని. మా ఇంటి గోడకీ, పక్కింటి ప్రహరీ గోడకీ మధ్య సరిగ్గా కుర్చీ పట్టేంత సందు. పక్కింట్లోని తురాయి చెట్టు నీడ కూడా కలిపి ఇంట్లో కన్నా కొంచెం బెటర్ గా ఉండేదక్కడ. అదే ఎక్కువగా మధ్యాహ్నం నా మల్టీ పర్పస్ ఎయిర్ కండిషనింగ్ ఏరియా; స్టడీ రూమ్ + ఆర్ట్ స్టుడియో. ఇంజనీరింగ్ ప్రిపరేషన్ హాలిడేస్ లోనూ అన్ని సబ్జెక్ట్స్ అక్కడ కూర్చునే చదివాను. డిస్టింక్షన్ మార్కుల ప్రభావం ఆ స్థల మహిమే :)

ఆనాడు "తార"ల లోకాన్నంటిన నా బొమ్మలలోకం లోకి ఈనాడు తొంగిచూస్తే తృప్తిగా అనిపించేవీ, కళ్ళకి కట్టినట్టు మనసుకి కనిపించేవీ:
   . గమ్ముగా అస్సలు కూర్చోలేని స్వభావం
   . ఏదో చెయ్యాలన్న తపన
   . ఎందుకేస్తున్నానో కూడా తెలీకుండానే వేస్తూ పదునెక్కుతున్న బొమ్మలు
   . బొమ్మ బొమ్మకీ పెరుగుతున్న ఆత్మవిశ్వాసం
   . ఆ బొమ్మల వెనక పడ్డ కష్టం
   . పడ్డ కష్టం లోంచి లేచి ఎప్పటికీ పదిలంగా మదిలో నిలబడిపోయిన సంతృప్తి
   . ప్రతి బొమ్మలో నిక్షిప్తమైన అలనాటి జ్ఞాపకా(లా)లు

ఎన్నో జ్ఞాపకాల మూటల్ని తమలో కలుపుకుని, నన్ను వదలక నాతోనే ఉంటూ, తెరిచి చూసిన ప్రతిసారీ నా  గతంలోకి నన్ను మళ్ళీ మళ్ళీ లాక్కెళ్ళే నా బొమ్మలు, ఇవే నాకు అప్పుడూ ఇప్పుడూ ఎప్పుడూ "నిజమైన నా నేస్తాలు", తృప్తిగా నేను తరచూ తలుచుకునే "మధుర క్షణాలు"...

"కళాకారుడు తన కళని పూర్తిగా ఆశ్వాదించేది చుట్టూ ప్రేక్షకులు లేనప్పుడే."
- గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

 
"దాసరి నారాయణ రావు"

"రాధ"

 "చిరంజీవి ఖైది"

 "శ్రీదేవి"

"శ్రీదేవి"

 "జయసుధ"

 "జయసుధ"

 "జయసుధ"

"సుహాసిని"

Sunday, February 6, 2022

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 5 ...

Ink and Ballpoint Pen on Paper (6" x 8.5")


కట్టిపడేసిన కదలిపోయిన కాలం...

ఎప్పుడూ ఏదో ఒక పనిలో నిమగ్నమై తలమునకలు గా ఉండటంలో అదోరకమైన సంతోషం ఉంటుంది. వెనక్కి తిరిగి చూసుకుంటే తెలియకుండానే ఇవన్నీ అప్పట్లో నేనే చేశానా అన్న ఆశ్చర్యమే ఎంతో గొప్ప గా అనిపిస్తుంది.

ప్రతి సంక్రాంతి, దసరా, వేసవి శలవులకీ "కావలి" నుంచి "నెల్లూరు" మీదుగా మా సొంత ఊరు "దామరమడుగు" కి వెళ్ళటం మాకు తప్పనిసరి. అలా తప్పనిసరి అయిన పరిస్థితుల్లో అక్కడికి లాక్కెళ్ళే బంధమే మా "బామ్మ". ('సొంత ఊరు' అన్న మాట ఎలా పుట్టిందో...బహుశా అప్పట్లో తమ ఊరు వదలి జీవనభృతి కోసం ఎక్కడికీ పోయి ఉండేవాళ్ళు కాదు, అందుకేనేమో!)

"ఒక్క సంవత్సరం ఇక్కడే ఉంటూ ఈ ఇల్లు చూసుకోమ్మా, ట్రాన్స్ఫర్ చేయంచుకుని బుచ్చి కి వచ్చేస్తాను" అంటూ "బుచ్చిరెడ్డిపాళెం హైస్కూల్" నుంచి "కావలి హైస్కూల్" కి ట్రాన్స్ఫర్ అయిన నాన్న తప్పని పరిస్థితిలో తనతో ఫ్యామిలీని తీసుకువెళ్తూ, తన ఇష్టం, కష్టం కలిపి కట్టుకున్న "కొత్త ఇల్లు" బామ్మ చేతిలో పెట్టి "బామ్మకిచ్చిన మాట". తర్వాత సంవత్సరానికే ఊహించని పరిణామాలు, మాకు ఎప్పటికీ అందనంత దూరంగా నాన్నని దేవుడు తనదగ్గరికి తీసుకెళ్ళిపోవటం.

"ఒక్క సంవత్సరం, వచ్చేస్తా అని మాటిచ్చి వెళ్ళాడు నాయనా, నాకు విముక్తి లేకుండా ఇక్కడే ఉండిపోవాల్సొచ్చింది" అంటూ నాన్న గుర్తుకొచ్చినపుడల్లా కళ్ళనీళ్ళు పెట్టుకుని ఆ మాటనే తల్చుకుంటూ బాధపడేది బామ్మ. మేము పెద్దయ్యి జీవితంలో స్థిరపడే దాకా అక్కడే ఉండిపోయి మా ఇల్లుని కాపాడుతూ, మమ్మల్ని మా అదే జీవనబాటలో ముందుకి నడిపించింది "బామ్మ".

అలా ఆ ఊరితో బంధం తెగని సంబంధం "బామ్మ" దగ్గరికి ప్రతి శలవులకూ అమ్మా, అన్నా, చెల్లీ, నేనూ వెళ్ళే వాళ్ళం. సంక్రాంతి, దసరా పండగలూ చాలా ఏళ్ళు అక్కడే జరుపుకున్నాం. మేము వెళ్ళిన ప్రతిసారీ "బామ్మ" సంబరానికి అవధులు ఉండేవికాదు. శలవులు అయ్యి తిరికి కావలికి వెళ్ళిపోయే రోజు మాత్రం బామ్మ చాలా భిన్నంగా అనిపించేది, కొంచెం చిరాకు చూపించేది, ముభావంగా పనులు చేసుకుంటూ ఉండిపోయేది. బామ్మ బాధకవే సంకేతాలు. ఓంటరి బామ్మ ఇంకొక్క రోజు మాతో గడిపే సంతోషం కోసం, రేపెళ్ళకూడదా అంటూ ఆపిన సందర్భాలెన్నో ఉన్నాయి. అయినా తిరిగి వెళ్ళాల్సిన రోజు రానే వచ్చేది. వెళ్ళే సమయం దగ్గర పడేకొద్దీ ఆ బాధ బామ్మలో ఎక్కువయ్యేది. వెళ్తున్నపుడు మెట్లు దిగి వచ్చి నిలబడి వీధి చివర మేము కనపడే దాక చూస్తూ ఉండిపోయేది. ఒక్కొకసారి మెయిన్ రోడ్డు దాకా వెళ్ళి ఏదో మర్చిపోయి తిరిగి వచ్చిన సందర్భాల్లో ఆ రెండు మూడు నిమిషాలు ఎక్కడలేని సంతోషం బామ్మలో కనిపించేది, మళ్ళీ అది మాయం అయ్యేది. బామ్మ ఒక్కటే ఎలా ఉంటుందో అని ఆలోచిస్తూ తిరుగు ప్రయాణం నాకెప్పుడూ బాధగానే అనిపించేది. నెల్లూరు నుంచి కావలి బస్ లో కిటికీ పక్క సీట్ లో కూర్చుని వెనక్కి కదిలిపోతున్న చెట్లు, ప్రదేశాలూ చూస్తూ ఆ ఆలోచనల్తోనే కావలి చేరుకునే వాడిని.

ఆ ఊర్లో రెండేళ్ళు పెరిగిన జ్ఞాపకాలతో కలిసి ఆడుకున్న స్నేహితులు కాలంతో దూరమవటం, సొంత మనుషులకి సఖ్యత లేకపోవటంతో, క్రమేపీ సొంత ఊరైనా ఆ ఊరికి వెళ్ళినపుడు చుట్టాల్లా మాత్రమే మెలగవలసి వచ్చేది. బస్సు దిగి ఇంటికి నడిచెళ్ళే దారిలో ఎదురయ్యే ప్రతి మనిషీ ఆగి మరీ మమ్మల్ని తేరపారి చూట్టం, ఒకరో ఇద్దరో ఎవరోకూడ తెలీని వాళ్ళు "ఏం అబయా (నెల్లూరు యాసలో అబ్బాయి అని) ఇప్పుడేనా రావటం" అని పలకరించటం, ఆగి "ఊ" అనేలోపు "సరే పదండయితే" అనటం, సొంత బంధువులు మాత్రం ఎదురైనా పలకరించకపోవటం, వాకిట్లో కూర్చున్న ముసలీముతకా, ఆడామగా, పిల్లాజెల్లా కళ్ళప్పగించి చూస్తుండటం తో, గమ్ముగా తల దించుకుని ఇంటికి నడుచుకుంటూ వెళ్ళిపోయేవాళ్లం.

అక్కడ శలవుల్లో ఉన్న కొద్ది రోజులూ, ప్రతి రోజూ కొంత టైమ్ పొద్దునో, సాయంత్రమో అలా పొలం దాకా వెళ్ళిరావటంతో గడిచిపోయేది. మిగిలిన టైమ్ లో ఇంట్లో కూర్చుని క్యారమ్ బోర్డ్ ఆడటం, నాన్న ఆ ఇంట్లో చేరాక కొన్న టేబుల్ మీద ఉండే PHILIPS రేడియోలో సినిమా పాటలు వినటం, లేదా Godrej బీరువా తెరిచి అందులో నాన్న గురుతులు చూసుకోవటం ఇలా కాస్త సమయం గడిచిపోయేది. అలా ఎంతలా సమయంతో ముందుకి నడిచినా అది మాత్రం ముందుకి కదిలేదే కాదు, ఏం చెయ్యాలో అస్సలు తోచేది కాదు. నాన్న దగ్గర చాలా ఇంగ్లీష్ పుస్తకాల కలెక్షన్ ఉండేది. అటకెక్కిన వాటికోసం నేనైతే పైకెక్కి బుట్టల్లో మగ్గుతున్న ఆ పుస్తకాల్ని ఒక్కొక్కటీ కిందికి దించి, బూజూ దుమ్మూ దులిపి తిరగేసేవాడిని. అయినా సరే ఆ పల్లెటూళ్ళో ఇంకా చాలా సమయం మిగిలిపోయేది. 

అలాంటి వేళల్లో నాకు తోచే ఏకైక మార్గం- కూర్చుని బొమ్మలు గీసుకోవటం, అవి చూసుకుని సంబరపడిపోవటం. అలా అక్కడ ఆ ఊర్లో, మా ఇంట్లో ఏమీ పాలుపోక వేసిన బొమ్మలే ఈ "గుఱ్ఱం బొమ్మలు". సంతకం కింద వేసిన తేదీలు చూస్తే వరసగా నాలుగు రోజులు ముందుకి నడవని కాలాన్ని నా(బొమ్మల)తో నడిపించాను. అప్పట్లో మా చిన్నప్పటి ఒక "అమెరికన్ ఇంగ్లీష్ కథల పుస్తకం" మా ఇంట్లో ఉండేది. ఆ పుస్తకానికి అన్న పెట్టిన పేరు "గుఱ్ఱాం పుస్తకం" (అవును, దీర్ఘం ఉంది, నెల్లూరు యాస ప్రత్యేకతే అది). ఈ పేరుతోనే ఇప్పటికీ ఆ పుస్తకాన్ని గుర్తుచేసుకుంటుంటాం. ఆ పుస్తకంలో ప్రతి పేజీ లోనూ మా బాల్యం గురుతులెన్నో దాగున్నాయి. దాదాపు ఆరేడొందల పేజీలుండి ప్రతి పేజీలోనూ అద్భుతమైన అప్పటి అమెరికన్ జీవన శైలిని పిల్లల కథలుగా రంగు రంగుల అందమైన పెయింటింగ్స్ తో ప్రతిబింబిస్తూ ఉండేది.  పచ్చని పచ్చిక బయళ్ళలో అందంగా ఉన్న ఇళ్ళు, అక్కడి జీవన విధానం, ఇంటి ముందు పోస్ట్ బాక్స్, రోజూ ఇంటికి జాబులు తెచ్చే పోస్ట్ మ్యాన్, ఉత్తరాల కోసం ఎదురుచూసే పిల్లలు, పారే చిన్న పిల్ల కాలువ, అందులో గేలం వేసి చేపలు పట్టటం, అవి ఇంటికి తెచ్చి వండుతున్న బొమ్మలూ, ఇంట్లో పెంపుడు పిల్లులూ, కుక్కలూ, గుర్రాల మీద చెట్లల్లో వెళ్తున్న పిల్లా పెద్దా బొమ్మలూ, స్టీమ్ ఇంజన్ తెచ్చిన రెవొల్యూషన్ తో స్టీమ్ నుంచి, ఎలెక్ట్రిక్ వరకూ రకరకాల రైలు బొమ్మలూ, ఫ్యాక్టరీల్లో పనిచేసే వర్కర్స్ జీవనశలీ, రకరకాల విమానాలూ, హెలికాప్టర్ల తో...ఇలా మొత్తం అమెరికానే కళ్ళకి కట్టి చూపెట్టిన గొప్ప "పిల్లల కథల పుస్తకం". బొమ్మలు చూట్టం తప్ప, ఇంగ్లీష్ లో ఆ కథలని చదివి అర్ధం చేసుకునేంత విద్య, అవగాహన, జ్ఞానం లేని మా బాల్యం నాటి "మా గుఱ్ఱాం పుస్తకం" అది.  

అలా కాలం ఎంత ప్రయత్నించినా ముందుకి కదలని ఒక రోజు మధ్యాహ్నం ఆ "గుఱ్ఱాం పుస్తకం" లోని గుఱ్ఱం బొమ్మలు ఒక నోట్ బుక్కులో వెయ్యటం మొదలు పెట్టాను. ఎలాంటి సవరణలకీ తావులేని పెన్నుతోనే నేరుగా వేసుకుంటూ పోవటం ఈ బొమ్మల్లో ఉన్న విశేషం. వాడిన పెన్నులు కూడా అక్కడ ఇంట్లో బామ్మ ఎప్పుడైనా పుస్తకాల్లో ఏవైనా రాసుకోడానికి టేబుల్ డెస్కులో పడుండే పెన్నులే, ఒక్కోసారి అవీ రాయనని మొరాయిస్తే పక్కన "రమణయ్య బంకు" లో రీఫిల్ కొని తెచ్చుకున్న గురుతులూ ఉన్నాయి. ఇక పేపర్ అయితే పాతబడ్డ ఆ డెస్కులోనే పడుండి, వెలుగు చూడక, కొంచం మాసి, రంగు మారిన తెల్ల పుస్తకంలో మరింత తెల్లబోయిన తెల్ల కాయితాలే. అప్పుడేమున్నా లేకున్నా ఉన్నదల్లా "ముందుకి నడవని సమయం", ఆ సమయాన్ని నడిపించాలని పట్టుదలగా కూర్చుని పట్టుకున్న పెన్నూ పేపరూ, లోపల ఉత్సాహం. ఏ పనికైనా ఇంతకన్నా ఇంకేం కావాలి?

ఇప్పుడు వెనుదిరిగి చూసుకుంటే ఖచ్చితమైన కొలతలతో తప్పులు పోని ఆనాటి ఆ నా గీతలు. ఆ గీతల్లో దాగి ఆగిన ఘని, 'ఆగని అప్పటి కాలం', ఆ కాలంతో నడిచిన నా బాల్య స్మృతులు, ఆ స్మృతుల్లో దాగిన చెక్కు చెదరని అందమైన అపురూప జ్ఞాపకాలు!

ఇప్పుడు కాలంతోపాటు మారినా మా ఊరు 'దామరమడుగు' అక్కడే ఉంది. అక్కడ మా ఇల్లూ అలానే ఉంది. లేనిది మాత్రం అక్కడే స్థిరపడాలని ఇష్టపడి తన కష్టంతో ఇల్లు కట్టుకున్న నాన్న, మా రాక కోసం ఎదురు చూస్తూ మాటకి కట్టుబడి అక్కడే చాలా ఏళ్ళు ఉండి వెళ్ళి పోయిన బామ్మ, మాతో ఆ ఇంట్లో ఆడి పాడి నడయాడిన మా చెల్లి, కదిలిపోయిన అప్పటి కాలం. ఇవన్నీ జ్ఞాపకాలుగా తనతో మోసుకుని కదిలిపోయిన కాలం, ఇప్పటికీ ఎప్పటికీ నా బొమ్మల్లో కట్టిపడేసిన కదలని సజీవం.




"ఆగని కాలం ఆగి దాగేది మన జ్ఞాపకాల్లోనే." - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Details 
Reference: An American children stories book on American Daily Life.
Location: Damaramadulu - my native place in Nellore, AP, India
Mediums: Fountain pen ink, Ballpoint pen on cheap Notebook Paper
Size: 6.5" x 8" (16 cm x 20 cm)
Signed & Dated: May 15-18, 1984

Saturday, December 18, 2021

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 4 ...

Ink on cheap Notebook Paper (6.5" x 8")
 

తొలినాళ్ళలో నా పెయింటింగ్స్ మీద తెలుగు "ఆర్టిస్ట్ ఉత్తమ్ కుమార్" గారి ప్రభావం చాలా ఎక్కువగా ఉండేది. అసలు పెయింటింగ్స్ వెయ్యాలన్న తపన ఇంకా చిన్నప్పటి నుంచే ఉన్నా, ఆలోచన మాత్రం అప్పట్లో ఉత్తమ్ గారు ఆంధ్రభూమి వారపత్రిక లో కథలకి వేసున్న ఇలస్త్రేషనన్స్ స్ఫూర్తి గానే నాలో మొదలయ్యింది. ఇంజనీరింగ్ కాలేజి రోజుల్లో కేవలం ఉత్తమ్ గారి బొమ్మలకోసమే విజయవాడ కానూరు లో సిద్ధార్థ ఇంజనీరింగ్ కాలేజి నుండి బస్సెక్కి పటమట కెళ్ళి ఆంధ్రభూమి వారపత్రిక కొనుక్కుని తెచ్చుకునే వాడిని. అంతగా ఆయన పెయింటింగ్స్ అప్పట్లో నన్ను ప్రభావితం చేశాయి. బహుశా పూర్తి స్థాయి పెయింటింగ్ వారపత్రిక కథలకి వెయ్యటం అన్నది ఉత్తమ్ గారే మొదలుపెట్టిన ప్రక్రియ. నాకు తెలిసి ఆ స్థాయిలో వారపత్రిక లోపలి పేజీల్లొ కథలకి పెయింటింగులు అప్పటి ఏ ప్రముఖ ఆర్టిస్టూ వెయ్యలేదు. తర్వాత ఆంధ్రభూమి లో చాలా మంది ఆర్టిస్టులు ఆయన్ని అనుకరించటం గ్రహించాను. అలా పెయింటింగులు ఇలస్ట్రేషన్స్ గా కళకళలాడిన వారపత్రిక ఎప్పటికీ అప్పటి "ఆధ్రభూమి" ఒక్కటే తెలుగులో. 

తర్వాత ఓ ఐదారేళ్ళకి హైదరాబాదులో జాబ్ చేస్తున్నపుడు శోధించి, సాధించి, ఒకసారి పని గట్టుకుని ఎలాగోలా లోపలికి ఎంట్రీ సంపాదించి సికిందరాబాదు లో ఉన్న డెక్కన్ క్రానికిల్ పేపర్ ఆఫీసులో ఆర్టిస్టులు అందరూ కూర్చుని బొమ్మలు వేసే ఒక విశాలమైన హాలు లోపలికి కేవలం "ఉత్తమ్ గారి" ని కలవాలనే వెళ్ళాను. ఆరోజు ఒకరిద్దరు ఆర్టిస్టులు ఆ హాలులో ఉన్నారు, అయితే ఉత్తమ్ గారు లేరు. ఉత్తమ్ గారి టేబుల్ మాత్రమే చూపెట్టి ఆయన ఇక్కడే బొమ్మలు వేస్తారు, ఈమధ్యనే హాలీవుడ్ వెళ్ళారు అక్కడ వాల్ట్ డిస్నీ కంపెనీకి బొమ్మలు వేస్తున్నారు అని చెప్పారు. నిరాశతో వెనుదిరిగాను. కొద్ది రోజులకి నాలుగు పేజీల స్పెషల్ ఆర్టికిల్ ఆంధ్రభూమిలో వచ్చింది పూర్తి వివరాలతో ఉత్తమ్ గారి గురించి. తర్వాత 2008 లో ఉత్తమ్ గారితో ఫోన్ లో ముచ్చటించాను. నా కొడుకు "భువన్" ద్వారా, ఇది చాలా ఆశ్చర్యకరమైన సంఘటన, మరో ఉత్తమ్ గారి పెయింటింగులో ముచ్చటిస్తాను ;)

అలా ఉత్తమ్ గారి పెయింటింగ్స్ చూసి వేస్తూ, అలానే అనుకరిస్తూ చాలానే వేశాను. అయితే ఈ పెయింటింగ్ మాత్రం ఇంకా పూర్తిస్థాయి పెయింటింగ్ నేను మొదలుపెట్టటానికి మెటీరియల్ కూడా తెలియని, దొరకని రోజుల్లో కేవలం ఇంకు, వాటర్ కలిపి పెయింటింగులా మామూలు నోటుబుక్కు పేజీ మీద వెయ్యటం మొదలెట్టిన రోజుల్లోనిది. 

ఊరు: కావలి... సమయం: సాయంత్రం 7 గంటలు...
"కావలి" లో అప్పట్లో రోజులో సాయంత్రం చీకటిపడే వేళ మాత్రం చాలా బోరింగ్ గా ఉండేది. ఇంట్లో ఉంటే ఏమీ తోచని సమయం అది. అందుకేనేమో మగవాళ్ళందరూ అలా బజార్లో రోడ్లంబడి ఊరికే తిరిగైనా ఇంటికొస్తుండేవాళ్ళు. కావలి ట్రంకురోడ్డు కళకళలాడే సమయం అది. పనుండి బజారుకొచ్చే వాళ్ళకన్నా, స్నానం చేసి చక్కగా ముస్తాబై రోడ్లమీద తిరిగే మధ్యవయస్కులు, చల్లగాలికి నెమ్మదిగా నడుచుకుంటూ తిరిగే పెద్దవారు, హుషారుగా ఫస్ట్ షో సినిమాలకెళ్ళే కుర్రకారు తోనే ట్రంకు రోడ్డు మొత్తం కళకళలాడేది. సాయంత్రం అయితే రోడ్డు పక్కన పెట్రొమాక్స్ లాంతర్లు సుయ్ మంటూ శబ్ధం చేస్తూ చిందించే వేడి వెలుగుల్లో వెలిసే దోశల బళ్లపక్కన నిలబడి వేడి రుచులు ఆరగిస్తున్న డైలీ కస్టమర్లతో ప్రతి దోశ బండీ క్రిక్కిరిసే ఉండేది. నాకెప్పుడూ ఆశ్చర్యం గానే ఉండేది, ఈ బళ్ళ దగ్గర ఒక్కొకరు ఒక ప్లేట్ ఇడ్లి, ఒక ప్లేట్ పులిబంగరాలు, ఒక ప్లేటు దోశా...ఎర్రకారం, పప్పుల చట్నీ, కారప్పొడి మూడూ కలిపి లాగించి, మళ్ళీ ఇంటికెళ్ళి రాత్రికి భోజనం ఎలా చేస్తారా అని. ఇది నిజం అక్కడ మూడు ప్లేట్ల ఫలహారం లాగించేవాళ్ళంతా ఒక అరగంటలో ఇంటికెళ్ళి మళ్ళీ భోజనం చేసేవాళ్ళే, ఇందులో ఏమీ అతిశయోక్తి లేదు ;)

ఈ పెయింటింగ్ వేసిన సమయం సరిగ్గా ఏమీ తోచని అలాటి ఓ సాయంత్రమే. మామూలుగా అప్పుడూ, ఇప్పుడూ ఉదయమే నేను బొమ్మలు ఎక్కువగా వేసే సమయం. ఇంట్లో తక్కువ వోల్టేజి లోనూ అద్వితీయంగా వెలిగే ట్యూబు లైటు వెలుతురులో కూర్చుని ఏమీ తోచక, భిన్నంగా, ఒక సాయంత్రం ఇంట్లో గచ్చునేల మీద కూర్చుని వెయటం మొదలుపెట్టాను. చాలా త్వరగానే పూర్తిచేశాను, ఒక గంట పట్టిందేమో. ఏమాత్రం టెక్నిక్కుల్లేని నేరుగా కుంచె ఇంకులోనూ వాటర్లోనూ ముంచి వేసిన పెయింటింగ్ ఇది.

అప్పట్లో నాకున్న నైపుణ్యానికి, బొమ్మలు వెయ్యాలన్న పట్టుదలకి, పెయింటింగులో ఓ.నా.మా.లు రాకపోయినా ఎదురుగా ఏకలవ్యునికి ద్రోణాచార్యుని ప్రతిమ ఉన్నట్టు, ఉత్తమ్ గారి పెయింటింగ్ ఉంటే ఇక "బ్రష్ విద్య" కి ఎదురులేదన్నట్టు గచ్చునేలపై కూర్చుని ఏకబిగిన వేసుకుంటూ పోయానంతే. పూర్తి అయ్యాక చూసుకుని "భలే వేశాన్రా" అని  కాలర్ ఎగరేస్తూ చిందులు తొక్కిన సంబరమూ గుర్తుంది. అప్పట్లో నా బొమ్మల రాజ్యంలో మరి...బంటూ నేనే, సైన్యం నేనే, మంత్రీ నేనే, రాజూ నేనే...ప్రజ కూడా నేనే!

తర్వాత కొద్ది కాలానికి ఒక ఇంగ్లిష్ ఫిల్మ్ మ్యాగజైన్ లో, అప్పటి హింది సినిమా హీరోయిన్ "షబానా ఆజ్మీ" గారి ఒక హింది మూవీ స్టిల్ ఫొటో చూశాను, అచ్చు ఇలాగే ఉంది. అప్పుడనిపించింది బహుశా ఉత్తమ్ గారు ఆ స్టిల్ స్ఫూర్తిగా ఈ పెయింటింగ్ వేసుంటారేమోనని. ఏ ఫొటోని అయినా చూసి పెయింటింగు "లా" వెయ్యొచ్చు అన్న "టాప్ సీక్రెట్" అప్పుడే అవగతం అయ్యింది. అందరు ఆర్టిస్టులూ చేసేదిదే, ఎవ్వరూ ఆ రహస్యాన్ని పైకి చెప్పరంతే... ;)

ఏదేమైనా అలా నల్లని ఇంకు నిలువెల్లా పూసుకుని నాసిరకం పేపరు తో కుస్తీపట్లు పడుతూనే, చెయ్యి తిరగని నా చేతి బ్రష్ ఆ పేపర్ని ప్రతిసారీ ఎలాగోలా జయించే(తీరే)ది. ఇప్పుడైతే ఎన్ని టెక్కు, నిక్కులు తెలుసు(కు)న్నా మంచిరకం పేపర్ మీద కూడా పట్టే కుస్తీలో ఎప్పుడైనా పట్టుజారి ఓడిపోతుంటానేమో గానీ, అప్పట్లో మాత్రం బరిలోకి దిగితే...అసలు..."తగ్గెదే ల్యా" ;)

"చేసే పనిలో లీనమైతే ఎప్పటికీ ఆ పని ఛాయలు స్పష్టంగా మదిలో నిలిచి పోతాయి." - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Details 
Reference: Artist Uttam Painting published in Andhra Bhoomi, Telugu Magazine
Mediums: Bril fountain pen ink on cheap Notebook Paper
Size: 6.5" x 8" (16 cm x 20 cm)
Signed & Dated: July 18, 1985

Sunday, December 12, 2021

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 3 ...

సితార - భానుప్రియ
Ink on cheap Notebook Paper (6.5" x 8")


కొన్ని అనుభవాలు జీవితంలో ఎప్పటికీ తాజాగానే నిలిచి ఉంటాయి, మనం ఆ క్షణాల్లో ఆ అనుభవాల్తో పరిపూర్ణంగా ఏకమై ఉంటే. అలా అప్పటి వెలుగు చూడని నా "ఇంకు పెయింటింగుల్లో" పరిపూర్ణంగా ప్రతి క్షణమూ గుర్తున్న వాటిల్లో ఇదొకటి.

సుర్రున మండిస్తూ ముందరి వరండాలోకి కటకటాలగుండా దూసుకొచ్చే సూరీడెండని ఆపగలిగే సాధనాలు అప్పట్లోనూ ఉన్నా, అంత ఆర్ధిక స్థోమత లేదు. దుప్పటి అడ్డం కడితే వెలుతురుని కొంత ఆపగలిగినా ఆ వేడితాకిడిని ఆపటం దుప్పటి తరం అయ్యేది కాదు. మధ్యాహ్నం వెయ్యాలని కూర్చున్న ఈ బొమ్మకి నారాయణవ్వ తాటాకుల వసారానే మళ్ళీ ఆసరా అయ్యింది. ఈ పెయింటింగు మొదలెట్టింది ఒక మధ్యాహ్నం అక్కడే, పూర్తి చేసిందీ ఆ మధ్యాహ్నమే, అక్కడే. అప్పటి నా "ఇంకు పెయింటింగుల్లో" ప్రతిసారీ తప్పక వస్తున్న ప్రస్తావన "నారాయణవ్వ పూరి గుడిశ".

అవును, "నారాయణవ్వ పూరి గుడిశ", అక్కడ కూర్చునే అప్పట్లో చాలా బొమ్మలేశాను. అసలు మేముంటున్న పెంకుటిల్లూ మా నారాయణవ్వదే. రెండు పెంకుటిళ్ళ జంట, ఆ ఇళ్ళ వెనుక ఉండేది చిన్న పూరి గుడిశ, ఆ గుడిశ ముందు ఒక వసారా, వసారాలో నాపరాళ్ళ అరుగు, ఆ అరుగు మీద లోపల దిండు తో సహా చుట్టచుట్టి పెట్టిన పరుపు, కింద ఎత్తిపెట్టిన ఒక నులకమంచం. రెండు పెంకుటిళ్ళూ అద్దెకిచ్చి తను మాత్రం పూరి గుడిశ లోనే ఒక్కటే నివాసముండేది. శ్రమ, కాయకష్టమే చివరిదాకా ఆమె నమ్ముకున్న జీవనం. ఒక్కొక్క ఇంటికీ అద్దె నెలకి 100 రూ||, అయినా అమ్మ దగ్గర మాత్రం 50 రూ|| లే తీసుకునేది. అపుడున్న పరిస్థితుల్లో ఒక్క రూపాయి మిగిలినా పిల్లల చదువులకి ఉపయోగపడతాయి అన్న మా స్థితిలో, అలా సహాయం అందించి ఆదుకుని మా అభివృద్ధి బాటలో పరోక్షంగా ఎంతో పెద్ద సహాయం చేసింది "మా నారాయణవ్వ". అద్దె డబ్బులతోబాటు శ్రమించి సంపాదించుకున్న కొద్ది డబ్బులనూ జాగ్రత్తగా పొదుపుచేసి అందులోనూ కొంత మిగుల్చుకుని దాచుకునేది.

స్కూలు నుంచి శలవులకి ఇంటికొచ్చి శలవులయ్యాక తిరిగి వెళ్ళే ముందు, "వెళ్ళొస్తాను నారాయణవ్వా" అని చెప్పటానికి వెళ్ళిన ప్రతిసారీ "ఉండు నాయనా" అంటూ లోపలికెళ్ళి గుప్పెటలో మడిచిన 5 రూ|| ల కాయితం నా చేతిలో పెట్టేది. వద్దు నారాయణవ్వా అని ఎంత చెప్పినా వినేది కాదు. బహుశా ఆ 5 రూ లు అప్పట్లో ఆమెకి ఓ రెండు మూడు రోజుల సంపాదన, ఓ పదిరోజుల సేవింగ్స్ అయి ఉండొచ్చు. ఇలా క్రమం తప్పక ప్రతి శలవులకీ నాకు డబ్బులిచ్చిన "ఏకైక వ్యక్తి" గా "మా నారాయణవ్వ" నా మనసులో ఈనాటికీ పదిలంగా ఉండిపోయింది, అందుకే అప్పటి నా బొమ్మల్లో ఆమెని తల్చుకోకుండా ఉండలేను, ఎప్పుడూ గుర్తుచేసుకుంటూనే ఉంటాను.

ఈ బొమ్మ కూడా స్ట్రెయిట్ గా Bril ఇంకు బుడ్డీ, ఆ బుడ్డీ మూత ప్యాలెట్టు, మగ్గుతో నీళ్ళు, ఒకే ఒక్క బ్రష్, నాసిరకం నోట్ బుక్ పేపర్ మీద ఫ్రీ హ్యాండ్ తో వేసిందే. ఆధారం, వార పత్రికలో వచ్చిన "సితార భానుప్రియ" స్టిల్. అప్పటిదాకా పెన్సిల్, బాల్ పాయింట్ పెన్ తో అచ్చు గుద్దినట్టు పోర్ట్రెయిట్ లు వెయటం సాధనతో  నేర్చుకున్నా. బ్రష్ తో కూడా సాధన చేస్తే సాధించగలనన్న బలమైన నమ్మకానికి పునాది వేసిన పెయింటింగ్ ఇది. ఇప్పుడు డిజిటల్ బొమ్మలో తెలియట్లేదు గానీ, అప్పటి నాకళ్ళకి మాత్రం ఆ డ్యాన్స్ కాస్ట్యూమ్, వేసుకున్న ఆభరణాలూ జిగేలుమంటూ వెలిగిపోతూ కనిపించేవి. బొమ్మ కింద పెట్టే సంతకం అప్పటికింకా పరిణతి చెందలేదు. ఇందులో కింద కనిపించే స్ఫురణకు రాని 19 అన్న అంకె నాకూ వీడని మిస్టరీనే!

అప్పటి బొమ్మల్లో తప్పులూ, తడికలూ, తప్పటడుగులూ వేసి ఉన్నా, అనాటి ఆపాటి జ్ఞానానికి అందుబాటులో నాకు తెలిసిన పరుగు అంతే. పడుతూ లేస్తూనే కొంచెం మెరుగవుతున్నాననిపిస్తూ ఇంకా ఉత్సాహంగా పరిగెట్టటమొక్కటే తెలుసు. అలుపులేని పరుగులో ఎప్పుడైనా ఇలా ఆగి ఒక్కసారి పరిగెట్టిన దూరం కొలుద్దామని ప్రయత్నిస్తే ప్రతి బొమ్మలో, ప్రతి మలుపులో ఎన్నో, ఎన్నెన్నో మధుర స్మృతులుగా మారిన జ్ఞాపకాలే ఆ దూరం కొలిచే నా కొలమానాలూ, కాలమానాలూ...

"ప్రతి అనుభవాన్నీ ఒక మంచి జ్ఞాపకంగా, ఆ జ్ఞాపకాన్ని ఓ మంచి స్మృతిగానూ మలుచుకోగలిగే జీవితం చిన్నదే అయినా దాన్ని సంపూర్ణంగా జీవించినట్టే." - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Details 
Title: సితార - భానుప్రియ
Reference: A photo published in a Telugu weekly magazine
Mediums: Bril fountain pen ink on cheap Notebook Paper
Size: 6.5" x 8" (16 cm x 20 cm)
Signed & Dated: Aug 18, 1985

Saturday, December 11, 2021

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 2 ...

కొల్లేరు సరస్సు
Ink on cheap Notebook Paper (11" x 14")


అప్పట్లో వెయ్యలన్న తపనే నా "పెయింటింగ్ స్టుడియో"! ఇంట్లో ఉన్న ప్లాస్టిక్ నవ్వారు కుర్చీ, వాల్చిన ప్లాస్టిక్ నవ్వారు మంచం ఇవే నా పెయింటింగ్ ఫర్నీచర్లు. Bril ఇంకు బుడ్డి, అదే ఇంకు బుడ్డీ మూత (ఇదే నా ప్యాలెట్టు), మగ్గుతో నీళ్ళు...ఇవి పక్కన పెట్టుకుని  కూర్చుని బ్రష్షు పట్టుకుంటే గంటలకొద్దీ దీక్షలోకెళ్ళినట్టే, ఇక లేచే పనేలేదు.

అప్పుడిలా ఎక్కువగా వేసిన పెయింటింగ్స్ అన్నీ పొద్దున 9గం నుంచి మధ్యాహ్నం 2గం లోపు వేసినవే. అమ్మ స్కూలుకి, అన్నేమో కాలేజి కో లేదా ఫ్రెండ్స్ అనో వెళ్లటం...ఎప్పుడన్నా మధ్యాహ్నం కొనసాగించాల్సి వస్తే నేనూ, నా పెయింటింగ్ స్టుడియో "నారాయణవ్వ తాటాకుల పూరి గుడిశ" కి షిఫ్ట్ అయ్యేవాళ్లం.

ఈ పెయింటింగ్ "ఆంధ్రభూమి న్యూస్ పేపర్ ఆదివారం స్పెషల్ సంచిక" లో వచ్చిన "కొల్లేరు సరస్సు కలర్ ఫొటో" ఆధారంగా వేసింది. పెన్సిల్ గానీ, స్కేలు గానీ వాడకూడదు, అవి వాడితే ఆర్టిస్ట్ కాదు అన్న "పెద్ద అపోహ" ప్రస్ఫుటంగా ఇందులో కనిపిస్తుంది. బోర్డర్ లైన్స్ కూడా ఏ స్కేలో, రూళ్లకర్రో ఆధారం లేకుండా బ్రష్ తోనే వెయ్యాలన్న అర్ధం లేనిదే అయినా, వృధా కా(రా)ని ప్రయత్నం.

ఇక ఇందులో చెప్పుకోటానికి ఒక్కటంటే ఒక్క టెక్నిక్ కూడా లేదు, అప్పుడు టెక్నిక్కులే తెలీవు, తెలిసినా అసలా నాసిరకం పేపరు మీద టెక్నిక్కులకి తావేలేదు. మధ్య మధ్యలో లేచి దూరం నుంచి ఒక చూపు చూస్తే ఎలా వస్తుందో కరెక్ట్ గా తెలిసిపోతుంది, సవరణలేమైనా ఉంటే చేసుకోవచ్చు లాంటి "టాప్ సీక్రెట్ లు" కూడా ఉంటాయనీ తెలీదు. తెలిసిందల్లా కింది పెదవిని పంటితో నొక్కి పెట్టి, చెరిపే వీలు లేని ఒక్కొక్క బ్రష్ స్ట్రోక్ జాగ్రత్తగా వేసుకుంటూ పోటమే. బొమ్మయ్యాక అందులో ఉన్న ప్రతి ఆబ్జెక్టు కొలతా కొలిచినట్టు కరెక్ట్ గా ఉండాలి, పక్కవాటితో చక్కగా ఇమడాలి, లేదంటే పూర్తి బొమ్మ ఎబ్బెట్టుగా అనిపిస్తుంది. ఎందుకనిపిస్తుందీ అని సరిపెట్టుకోటానికి మనమంత మాడ్రన్ ఆర్టిస్ట్ కాదు, మనది మాడ్రన్ ఆర్టూ కాదు ;)

ఏదేమైనా అప్పట్లో మాత్రం "భలే ఏసేన్రా" అని నాకు నన్ను వెన్నుతట్టుకుని ప్రోత్సహించుకుని ముందుకి అడుగులేసిన నా పెయింటింగ్ బొమ్మల్లో చాలా సంతృప్తిని ఇచ్చిన వాటిలో ఇదీ ఒకటి. ఈ పెయింటింగ్ నాకెంతగా నచ్చిందంటే, తర్వాత మళ్ళీ దీన్నే కొంచెం బెటర్ అనిపించే మందమైన పేపర్ మీద వేశాను. అయితే పేపర్ కాస్త మెరుగే అయినా నాసిరకం రంగుల్లో మళ్ళీ ఈ బొమ్మనే రిపీట్ చేశాను.

అలా నేను వేసేది పెయింటింగో కాదో కూడా తెలీకుండానే వేసుకుంటూ వెళ్ళిన బాటలో ఒంటరిగా నడుచుకుంటూ ముందుకెళ్ళాను. అందుకేనేమో ఇన్నేళ్ళయినా వెనక్కితిరిగి చూస్తే వేసిన ప్రతి అడుగూ చెక్కుచెదకుండా స్పష్టంగా మనసుకి కనిపిస్తుంది.

"మనం చేసే పనిపైన ధ్యాసే ముఖ్యమైతే దాని ఫలితం ఎప్పటికీ అబ్బురమే."
- గిరిధర్ పొట్టేపాళెం

Details 
Reference: A color photo published in Andhra Bhoomi Newspaper Sunday special
Mediums: Bril fountain pen ink on cheap Notebook Paper
Size: 11" x 14" (28 cm x 36 cm)
Signed & Dated: Jan 7, 1986

Sunday, December 5, 2021

వెలుగు చూడని నా "బొమ్మలు చెప్పే కథలు" - 1 ...

Suman, Telugu Cine Hero
Ink on Paper 7 1/2" x 5 1/2"


బొమ్మల్లో నా ఆనందం ఈనాటిది కాదు. వేసిన ప్రతి బొమ్మా ఆర్టిస్ట్ కి సంతృప్తిని ఇవ్వదేమో కానీ సంతోషాన్ని మాత్రం ఇచ్చి తీరుతుంది.

రంగుల్లో బొమ్మలు ఎలా వెయ్యాలో, ఎలాంటి రంగులు కొనాలో, ఎక్కడ దొరుకుతాయో కూడా తెలియని రోజుల్లో "కావలి" అనే చిన్న టౌన్ లో మా పెంకుటింట్లో టీనేజ్ లో వేసిన బొమ్మలే అప్పటికీ, ఇప్పటికీ, ఎప్పటికీ నా బొమ్మల్లోని మధుర జ్ఞాపకాలు.

ఎండాకాలం మధ్యాహ్నం 12 దాటితే మా ఇంటి  "మెష్ వరండా" లోకి సూటిగా దూసుకొచ్చే ఎండవేడికి తాళలేక పక్కనే ఉన్న నారాయణవ్వ పూరి గుడిసె కి షిఫ్ట్ అయ్యేవాడిని, నా బొమ్మల సరంజామా అంతా పట్టుకుని.

సరంజామా అంటే పెద్దగా ఏమీ ఉండేది కాదు. ఒక పెద్ద అట్ట ప్లాంక్ (తాతయ్య దగ్గరినుంచి తెచ్చుకున్నది), బ్రిల్ బ్లాక్ ఇంకు బుడ్డి, ఒక మగ్గులో నీళ్ళు, ఒక్కటంటే ఒక్కటే బ్రష్ (బహుశా అన్న 6వ తరగతి పాత డ్రాయింగ్ బాక్సులోదయ్యుండాలి), ఒక నాసిరకం నోట్ బుక్ నుంచి చింపిన తెల్లకాయితం. అంతే. అలా అప్పుడు ఆ పెయింటింగ్ సరంజామాతో వేసిన నా "పెయింటింగ్" ల వెనక "పెన్సిల్ లైన్ స్కెచ్" అనే "సీక్రెట్ కాన్సెప్ట్" ఉండేది కాదు. అసలలా ప్రొఫెషనల్ గా పెన్సిల్ స్కెచ్ వేసుకుంటే పెయింటింగ్ బాగా వస్తుందన్న ఇంగితం కూడా లేదు, ఇంకా రాలా. ఆర్ట్ లో ప్రముఖ పాత్ర పెన్సిల్ దే అని నా పెన్సిల్ డ్రాయింగ్స్ తో తెలుసుకున్నా, పెద్ద పెద్ద ఆర్టిస్టులు ఎవ్వరూ అసలు పెన్సిల్ వాడరనుకునే వాడిని. అలా వేస్తేనే అది పెయింటింగ్ అన్న భ్రమలోనే ఉండేవాడిని.

అసలు ఇంకుతో వేస్తే దాన్ని పెయింటింగ్ అంటారా, ఏమో అదీ తెలీదు. నాకున్న అపోహల్లా ఒక్కటే, పెయింటింగ్ అంటే బ్రష్ తోనే వెయ్యాలి. ఒక బ్రష్ ఎలాగూ నాదగ్గరుంది కాబట్టి దాంతో పెయింటింగ్ లు వెయ్యాలి. రంగుల ముఖచిత్రం తప్ప లోపలంతా బ్లాక్ అండ్ వైట్ లో ఉండే పత్రికల్లో కథలకి కొందరు ఆర్టిస్ట్ లూ వేసే బొమ్మలు పెయింటింగుల్లా అనిపించేవి. అలా వెయ్యాలనీ, వేసిన ప్రతి ఇంకు బొమ్మా పెయింటింగ్ నే అని ఉప్పొంగిపోయేవాడిని. నీళ్ళు కలిపి ఇంకు ని పలుచన చేస్తే నలుపు తెలుపులో చాలా షేడ్స్ తెప్పించొచ్చన్న "రహస్యం" పట్టుకున్నా. ఆ రహస్య (పరి)శోధనే చిట్కాగా చాలా పెయింటింగ్ లు వేశాను. అలా వేసిన వాటిల్లో సినిమా స్టార్ లే ఎక్కువగా ఉన్నారు. వాటిల్లో "కొల్లేరు సరస్సు", "స్టాచ్యూ ఆఫ్ లిబర్టీ" లాంటి అతి క్లిష్టమైన పెయింటింగులు కూడా ఉన్నాయి.

అప్పట్లో నేనే (పరి)శోధించి కనిపెట్టాననుకొంటూ, నాకై నేను తెలుసుకున్న, నాకు తెలిసిన ఒకే ఒక్క పెయింటింగ్ రహస్యం అదే- ఇంకు లో నీళ్ళు కలిపి వెయటం. ఇదే అనుకరిస్తూ రంగులతో "మంచిరకం ప్రొఫెషనల్ వాటర్ కలర్ పేపర్" మీద వేస్తే దాన్ని "వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్" అంటారని చాలా లేట్ గా తెలుసుకున్నా ;)

Details 
Reference: Picture of Suman, Telugu Cine Hero
Mediums: Brill Ink on cheap notebook paper
Size: 7 1/2" x 5 1/2" (19.5 cm x 13.5 cm)
Signed & Dated: August 18, 1985

Sunday, November 28, 2021

"స్పందన"...

"స్పందన"
Oil on Canvas (16" x 20")

నా చిన్న నాటి మిత్రుడు "మల్లయ్య" కి పువ్వులన్నా, ప్రకృతి అన్నా, కళలూ, సాహిత్యం అన్నా ఎంతో ఇష్టం. వీటిని ఇష్టపడే, ఇవంటే స్పందించే హృదయాలన్నిటినీ ఒకచోట చేర్చి రోజూ ఎన్నో ఆహ్లాదకర విషయాలు తెలుసుకుంటూ, పంచుకుంటూ, ఆహ్లాదంగా సాగిపోయేదే "స్పందన" వాట్సప్ గ్రూప్. 

అందులో ఒకరోజు మల్లయ్య తన ఇంట పూలకుండీలో విరబూసిన పువ్వులని ఫొటో తీసి పెడితే "చాలా బాగుంది మల్లయ్యా" అన్న నా స్పందనకి ప్రతిస్పందిస్తూ "ఇది పెయింటింగ్ వెయ్యి గిరీ" అని అడిగిన మాట ప్రేరణగా, గుర్తుగానూ వేసిన "ఆయిల్ పెయింటింగ్" ఇది. ఒక గంట అవుట్ లైన్స్, ఇంకో ఐదారు గంటల పెయింటింగ్ పని. నేను అత్యంత త్వరగా పూర్తి చేసిన కొద్ది ఆయిల్ పెయింటింగ్స్ లో ఇదీ ఒకటి.

ఆర్ట్ కూడా పువ్వులంత సున్నితమే. ప్రకృతికి స్పందించే గుణం ని పుణికి పుచ్చుకున్న పువ్వుల్లా, ఆర్టిస్ట్ కీ భావనలకి స్పందించే గుణమే ఎక్కువ. మా "స్నేహ స్పందన" ల గుర్తుగా అతిత్వరలోనే ఈ పెయింటింగ్ ని ఫ్రేమ్ చేసి "మిత్రుడు మల్లయ్య" కి నా చేతులతోనే ఇచ్చే రోజు కోసం ఎదురు చూస్తూ...

"స్పందించే హృదయం ఉంటే ఆహ్లాదం తనంతట తనే వెతుక్కుంటూ వస్తుంది." - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం


నా చేతులతో మిత్రుడు మల్లయ్యకివ్వాలని అనుకున్నట్టూ, మాట ఇచ్చినట్టుగానే జనవరి 2022, సంక్రాంతి రోజున నెల్లూరులో పండుగ జరుపుకుంటున్న మా ఇంటికి "తిరుపతి ప్రసాదం" తోబాటు "వెకటేశ్వర స్వామి" నీ తీసుకుని కొడుకుతోనూ వచ్చిన "మల్లయ్య" ని కలవగలగటం, కలిసినపుడు ఈ పెయింటింగ్ ని నా చేతులతోనే ఇవ్వటం ఎన్నటికీ మరచిపోలేని అనుభూతి. 

"మన పని ఏదైనా దాని విలువని గుర్తించి దాన్ని గౌరవించే వారిని చేరినప్పుడె అది సాఫల్యం అవుతుంది." - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం



"ఏ పనికైనా ప్రేరణ ఒక్క మాటలోనో, ఆలోచనలోనో దాగి ఉంటుంది. దానికి స్పందించే గుణం ఉంటేనే అది కార్యరూపం దాలుస్తుంది." - గిరిధర్ పొట్టేపాళెం


Details 
Title: స్పందన
Reference: Picture by my friend Mallaiah
Mediums: Oil on Canvas
Size: 16" x 20" (41 cm x 51 cm)